* Afspraken over vernieuwingen primair en voortgezet onderwijs:
Samen werken aan eigentijds onderwijs
Afspraken over vernieuwingen primair en voortgezet onderwijs: Samen
werken aan eigentijds onderwijs
Minister Hermans en staatssecretaris Adelmund en organisaties voor
bestuur en management, vak- en schoolleidersorganisaties hebben
afspraken gemaakt over de ontwikkelingen in het primair en
voortgezet onderwijs in de komende jaren. Er is een convenant
afgesloten over een nieuwe overlegstructuur, een gezamenlijke
meerjarige visie en de eerste concrete invulling daarvan. Daarmee
hebben de partijen zich verbonden aan de manier waarop in het
onderwijs een omslag bereikt moet worden. Die omslag moet leiden tot
een onderwijspraktijk waarin de overheid richting geeft om
variëteit en kwaliteit en gelijke kansen te bieden, scholen en
professionals de ruimte hebben om maatwerk te leveren en scholen
verantwoording afleggen aan hun omgeving. De bewindslieden hebben
het convenant 'Scholen en professionals in stelling voor kwaliteit'
vandaag naar de Tweede Kamer gestuurd.
In de beleidsbrief 'Onderwijs in stelling' (november 2000) schetsten
de bewindslieden de richting voor noodzakelijke veranderingen om het
onderwijs in staat te stellen met de tijd mee te gaan. Kwaliteit,
gelijke kansen, variëteit en maatwerk stonden daarin centraal. Alle
partijen onderschrijven de geschetste
beweging naar meer ruimte voor scholen met daarbij horende
verantwoording aan gebruikers en overheid. Op hoofdlijnen zijn
bewindslieden en organisaties het nu eens geworden over hoe dat
perspectief moet worden bereikt. Het gaat om onderwijsinhoudelijke,
bestuurlijke en financiële voorwaarden die scholen in staat moeten
stellen een omslag te maken ('innoveren en investeren'). Daarbij staat
de school centraal. Partijen stimuleren de ontwikkeling van scholen
tot professionele organisaties die zelf verantwoordelijk zijn voor de
onderwijskundige inrichting, het personeelsbeleid en
de relatie met de omgeving en hierover verantwoording afleggen. De
overheid biedt hiervoor ruimte en faciliteert scholen.
Afspraken over scholen
De school ontwikkelt zich verder naar een flexibele en open
organisatie. Daarin is ruimte voor professioneel management en
personeel dat vanuit diverse disciplines op een kwaliteitsbewuste,
eigentijdse en voor leerlingen aansprekende manier onderwijs verzorgt.
Scholen worden beter in staat gesteld rekening te houden met
verschillen tussen leerlingen en maximale ontplooiing mogelijk
te maken. Het werken en leren vindt plaats in een aantrekkelijke
omgeving en met voldoende ondersteuning. De school legt op een heldere
manier verantwoording af aan ouders en overheid over de
bereikte resultaten.
Afspraken over het onderwijsstelsel
De overheid geeft de school steeds meer ruimte (differentiatie en
variëteit) door minder te sturen op het proces (de 'hoe-vraag') en het
accent te leggen op wat scholen presteren ( de 'wat-vraag'). De
overheid waarborgt de kwaliteit van onderwijs. Op hoofdlijnen
formuleert de overheid eisen (kerndoelen/leerstandaarden, eindtermen,
centrale examens en kwaliteit onderwijspersoneel) waar
iedere school aan moet voldoen. De overheid waarborgt de opvang voor
alle leerlingen.
Overlegstructuur
Er komt een overlegstructuur die past bij de ontwikkelingen. Het
huidige overleg ('povo') maakt plaats voor een 'regieoverleg primair
en voortgezet onderwijs'. Een gezamenlijke opgestelde agenda is de
basis voor dat overleg. Er wordt met elkaar gesproken op het moment
dat plannen nog in ontwikkeling zijn. Op hoofdlijnen overleggen
partijen onder andere over meer ruimte voor scholen, versterking van
de professionaliteit van besturen, management en personeel,
arbeidsmarkt en wervingspositie, bestuurlijke inrichting en
bekostiging, en de relatie tussen scholen en hun omgeving.
Daarnaast is er overleg met ouders en leerlingen in een afzonderlijke
ouder/leerlingkamer.
Agenda
De partijen hebben afspraken gemaakt over een aantal
stimuleringsprogramma's en een concrete agenda voor de komende periode
opgesteld. In het regieoverleg zullen op hoofdlijnen
onderwijsinhoudelijke onderwerpen worden besproken. Daarbij gaat het
onder ander over concrete kerndoelen in het basisonderwijs
(leerstandaarden), leerlingvolgsystemen in relatie tot het
onderwijsnummer, over de basisvorming en de evaluatie tweede fase
havo/vwo. Het versterken van de professionaliteit van besturen,
management en personeel is onderdeel van de agenda. Er zal bekeken
worden welke
extra maatregelen er nodig zijn om de school als professionele
organisatie verder te ontwikkelen. Er zal worden gesproken over
mogelijke verdere decentralisatie van arbeidsvoorwaarden en
samenvoegen van verschillende budgetten voor personeelsbeleid. Op
hoofdlijnen zullen de voorwaarden worden besproken waaronder ook in
het primair onderwijs lump sum financiering kan worden ingevoerd.
In het 'regieoverleg primair en voortgezet onderwijs' zal gesproken
worden over de relatie tussen school en omgeving. Daarbij komt aan de
orde: de brede buurtschool, sluitende voorzieningen in de
relatie onderwijs-zorg en het realiseren van voorschoolse
voorzieningen.
Meerjarige investeringen
In de voorjaarsnota 2001 heeft het kabinet een forse financiële stap
gezet voor onderwijs. Het kabinet heeft de afgelopen jaren ongeveer
zes miljard uitgetrokken om scholen in staat te stellen ambities waar
te maken. De partijen constateren dat de komende periode
vervolgstappen op de weg van innoveren en investeren moeten worden
gezet om doelstelling van kwaliteit en variëteit waar te maken.
Daarbij gaat het vooral om personeel (tweede fase Commissie Van Rijn),
materieel (leermiddelen/ict, gebouwen, inventaris), beroepsonderwijs
en onderwijs op maat. In de Memorie van Toelichting bij de begroting
2002 zal het meerjarig investeringsperspectief verder worden
uitgewerkt
Gezamenlijk persbericht van bestuur en managementorganisaties
(Besturenraad, VBKO, VBS en VOS/ABB), van organisaties van
schoolleiders (AVS en VVO), werknemersorganisaties (Aob, Federatie
Onderwijsbonden CMHF/MHP en Onderwijsbonden CNV) en het Ministerie van
Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen
Zoetermeer 4 juli 2001
Het volledige convenant kunt u hier als Word-document downloaden.