Dit is gezamenlijke persinformatie van de gemeenten Nijmegen
en Groesbeek
Parcours NK-Wielrennen
Start en finish van het NK ligt bij het zogenaamde Limosterrein. Dit
14 hecare metende terrein ondergaat de komende jaren een complete
metamorfose. Het voorheen afgesloten kazerneterrein verandert in een
groene wijk met woningbouw in fraaie architectuur, nieuwe functies
voor de kazernes en een recreatief wijkpark. Parkeren gebeurt
ondergronds. Een aantal statige monumentale gebouwen zoals de
Krayenhoff- en Snijderskazerne blijft gehandhaafd, evenals het
monumentale hekwerk en de wachterhuisjes. Er komt een uitnodigende
openbare ruimte met aandacht voor het waardevolle groen. Op deze
manier vormt deze nieuwe wijk een harmonieus geheel met de omringende
buurten en ontstaat er een locatie met het karakter van een
stadslandgoed.
Ruim 90 jaar heeft het terrein een militaire bestemming gehad. Van
1951 tot 1990 was hier de Luchtmacht Instructie en Militaire
Opleidingen School (de LIMOS) gevestigd. Hieraan ontleent het terrein
zijn naam. In 1990 wordt de militaire dienstplicht afgeschaft en
besluit de Luchtmacht om zijn opleidingen in Woensdrecht te
concentreren. Hierdoor komt het kazerneterrein vrij voor een andere
bestemming. In 1995 draagt het leger het complex over aan de gemeente
Nijmegen. Vanaf dat moment wordt er, in samenspraak met omwonenden,
belanghebbenden en diverse organisaties, een visie ontwikkeld voor de
toekomstige invulling van het terrein. Deze visie heeft als basis
gediend voor het inmiddels vastgestelde bestemmingsplan. Er is gekozen
voor een wijk waarbinnen allerlei functies mogelijk zijn, zoals wonen,
werken, recreëren, scholing, cultuur en natuur. Voor de verdere
concrete invulling van de openbare ruimte vindt op dit moment
intensief overleg plaats met omwonenden en betrokken organisaties.
Voor de verbouw van de Snijderskazerne aan de Gelderselaan en de
nieuwbouw van 275 woningen selecteerde de gemeente vier
projectontwikkelaars waarvoor een prijsvraag werd uitgeschreven. De
winnaar is de combinatie van Johan Matser Projectontwikkeling en
Woningbouwvereniging de Gezonde Woning. In januari 2002 zijn als
eerste de nieuwbouw van woningen in de Snijderskazerne aan de beurt.
Later in dat jaar start de realisatie van de 275
nieuwbouwappartementen. De architecten die aan dit project werken zijn
uit Haarlem Joop Slangen en uit Antwerpen Jo Crepain. Op dit moment
worden plannen uitgewerkt voor de Krayenhoffkazerne aan de Groesbeekse
weg. Dit gebouw krijgt een nog nader in te vullen culturele
bestemming.
Naast de Snijders- en Krayenhoffkazerne bevindt zich op het achterste
gedeelte van het terrein nog een monumentale kazerne, de Prins
Hendrikkazerne. Hierin bevindt zich het Asielzoekerscentrum. Ook de
basisschool de Muze is daar gevestigd. Beide onderdelen blijven in de
toekomstige invulling van het terrein ongewijzigd.
Direct na de start ligt aan de Groenewoudseweg de PABO Groenewoud. De
PABO leidt studenten op tot docent aan een basisschool en ligt op de
hoek van de Groesbeekse en Groenewoudseweg. PABO Groenewoud maakt deel
uit van de faculteit educatie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
(HAN). De HAN met 17.000 studenten, maar ook de Katholieke
Universiteit Nijmegen met 13.000 studenten maken van Nijmegen een
echte studentenstad.
Het kerkdorp Heilig Landstichting vormt voor de renners de overgang
van de gemeente Nijmegen naar de gemeente Groesbeek en is ontstaan uit
de buurtschappen De Ploeg en 't Heilig Land. De stichtingsakte voor de
Heilig Land Stichting werd in februari 1911 opgemaakt en een maand
later door mgr. Van der Ven, de bisschop van het bisdom Den Bosch, ten
volle goedgekeurd. Initiatiefnemer en oprichter van de Heilig Land
Stichting was de priester Arnold Suys, die tevoren enkele keren op
pelgrimstocht naar het Heilig Land was geweest. Doel van de
Nederlandse stichting was onder meer "op aanschouwelijke wijze in
Nederland de herinneringen aan Jezus Christus in het leven te
roepen..." Al vanaf het begin van de bouw, rond 1915, gingen de
poorten open, zodat de bezoekers ook hun mening konden geven over de
uit te voeren plannen.
De buurtschappen De Ploeg en 't Heilig Land raakten pas eind dertiger
jaren versmolten tot het kerkdorp Heilig Landstichting. Dat vond
vooral zijn oorzaak in het uitbreidingplan uit 1936, waardoor beide
buurtschappen als één geheel beschouwd werden en als (kerkdorp) Heilig
Landstichting op de kaart kwamen.
Vandaag de dag biedt het Bijbels Openluchtmuseum de bezoeker een reis
door de wereld van het nabije oosten van 2000 jaar geleden. Men kan
kennismaken met oude culturen en de ontstaansgeschiedenis van
jodendom, christendom en islam. Het leven van alledag uit die tijd kan
men aan den lijve ervaren in bijvoorbeeld de oosterse straat, in het
bedoeïenen-tentenkamp of in het Arabisch vissersdorp. Een uitstapje
naar oude culturen, die ook nu nog vele raakvlakken te zien geven met
de wereld anno 2001.
Aan de westzijde van de Nijmeegsebaan in Heilig Landstichting staat
het gebouwencomplex, dat als hoofdlocatie van de Geestelijke
Gezondheids Zorg Nijmegen geldt. Dit complex is in de tweede helft van
de jaren '60 als blindeninstituut Henricus ontstaan. Na de
verplaatsing van dit blindeninstituut naar Grave in 1983 werden de
meeste paviljoens onderdeel van het Psychiatrisch Centrum Nijmegen,
dat na een recente fusie met de RIAGG nu tot GGZ Nijmegen is
omgedoopt.
Even verder aan dezelfde kant van de Nijmeegsebaan richting Groesbeek
ligt een complex, dat aanvankelijk als klooster dienst deed en als de
Nebo bekend stond, genoemd naar de berg van waaraf Mozes het Heilig
Land had zien liggen. Daarmee wordt ook een relatie gelegd met het
tegenover het klooster liggende bijbels museum. In het klooster, in
1928 geopend, was aanvankelijk ook een kleinseminarie gevestigd.
Inmiddels is het klooster omgebouwd tot kloosterbejaardenoord en het
seminarie is sinds 1977 verhuurd aan wat tegenwoordig Hogeschool
Arnhem-Nijmegen heet.
Volgende gebouwencomplex aan de Nijmeegsebaan richting Groesbeek is
het Universitair Longcentrum Dekkerswald.
Sanatorium Dekkerswald werd in 1913 geopend, waarvoor de "Vereniging
tot Stichting van de Rooms-Katholieke Herstellingsoorden voor
Longlijders en Zwakke Kinderen" had geijverd. Werden aanvankelijk vele
tuberculose-patiënten behandeld, vanaf 1960 kreeg de astma-bestrijding
meer aandacht en weer later kreeg Dekkerswald de positie van
Universitair Longcentrum.
Het Universitair Longcentrum is nu een specialistische kliniek voor
tweede- en derdelijns gezondheidszorg, waar patiënten met het hele
scala aan longziekten, zowel poliklinisch als klinisch, worden
behandeld. Het ULC heeft een regionale en bovenregionale functie.
Het ULC vormt samen met de afdeling longziekten van het St. Radboudziekenhuis in Nijmegen het Universitair Longcentrum Nijmegen. Sinds 1998 maakt het ULC Dekkerswald deel uit van de Stichting Habicura, die in de naaste regio ook diverse woonzorgcentra en verpleeghuizen onder haar hoede heeft.
Verder naar Groesbeek, even voorbij de afslag Derdebaan ligt het gebouwencomplex Werkenrode. Werkenrode ondersteunt mensen met een handicap bij wonen, leren, werken en vrije tijd, waarbij men zo veel mogelijk uitgaat van ieders specifieke mogelijkheden en wensen. Het instituut, waar gehandicapten uit heel Nederland naar toe komen, bestaat dit jaar 40 jaar. De laatste jaren heeft cultuur een prominente plek gekregen binnen Werkenrode. Het cultureel centrum Cardo heeft al artiesten als Marco Borsato, Frans Bauer, Lee Towers en Acsa & De Munnik op de planken gehad. Voor het komende cultureel i-seizoen (de i staat voor integratie) zijn onder meer Rob de Nijs, Frank Boeyen en Rowwen Hèze vastgelegd.
Op weg naar Berg en Dal komt men op de Derdebaan langs de Golfbaan
"Het Rijk van Nijmegen". De golf-liefhebber vindt hier twee 18-holes
wedstrijdbanen over fraai geaccidenteerd terrein. Gezelschappen en
bedrijven hebben hier de mogelijkheid voor golftoernooien dan wel
golfclinics en individuele personen kunnen met een
golf-verblijfsarrangement terecht. De golfbaan beschikt over een eigen
rotisserie "Het Golvend Land".
Via de Derdebaan gaat het richting Zevenheuvelenweg naar Berg en Dal.
De heuvels en dalen, die kenmerkend zijn voor het Groesbeekse
landschap heeft de gemeente te danken aan een wal, die in de
voorlaatste ijstijd door gletsjerijs werd opgestuwd. De stuwwal heeft
op plaatsen nog een hoogte van meer dan 90 meter boven NAP. Het
hoogste punt bevindt zich op de laatste heuvel voor Berg en Dal. Het
laagste punt in Groesbeek ligt ca. 12 meter boven NAP.
Aan de Zevenheuvelenweg is de Canadese begraafplaats gesitueerd. Het is de mooiste plek aan de Zevenheuvelenweg, maar in de Tweede Wereldoorlog (september 1944) werd hier felle strijd geleverd. Op de begraafplaats zijn ruim 2300 Canadese soldaten en ca. 300 soldaten met een andere nationaliteit begraven. Het kerkhof is op 4 mei 1947 door de toenmalige koningin Wilhelmina geopend. Latere herdenkingen brachten ook koningin Beatrix en prinses Juliana naar Groesbeek. Prinses Margriet, geboren in Canada, was diverse keren te gast gezien haar speciale band met dit land. Het kerkhof maakt deel uit van de Gemenebest oorlogsgraven en is ook Canadees bezit. Nog steeds wordt het kerkhof regelmatig bezocht door Canadese gasten, die op die manier eer bewijzen aan gesneuvelde verwanten en landgenoten.
Vanaf de Canadese begraafplaats is het Nationaal Bevrijdingsmuseum 1944-1945 aan de Wylerbaan zichtbaar. Dit museum werd in 1987 door prins Bernhard geopend en het toont de educatief gedocumenteerde geschiedenis van de Operatie Market Garden (1944) en Operatie Veritable (1945), die leidden tot de bevrijding van uiteindelijk heel Nederland. Operatie Market Garden was één van de grootste luchtlandingen, ooit uitgevoerd. In het museum vindt men de namen van de gesneuvelde geallieerden, die tussen 6 juni 1944 en 8 mei 1945 in Noordwest-Europa om het leven zijn gekomen. Het recent uitgebreide museum schenkt behalve aan de oorlogsgebeurtenissen ook veel aandacht aan de gevaren van discriminatie, fascisme en een intolerante houding.
De Zevenheuvelenweg zelf trekt het hele jaar door veel fietsers en
wandelaars. Honderden informele wielerclubjes rijden elk weekend delen
van het NK-parcours. Het Rijk van Nijmegen is ook populair bij
mountainbikers.
Voor de wandelaars geldt de 3e dag van de Nijmeegse Vierdaagse met de
Zevenheuvelenweg als de "Koninginne-etappe". De Vierdaagse wordt dit
jaar gehouden van 17 juli tot en met 20 juli en telt zo'n 40.000
deelnemers uit binnen- en buitenland. Nijmegen viert in deze periode
feest. De Vierdaagse Feesten trekken zo'n 1 miljoen bezoekers naar de
stad.
Even ten oosten van de Zevenheuvelenweg ligt ook boeiend wandelgebied,
want daar loopt een tracé van het Pieterpad. Via de Duivelsberg in
Berg en Dal loopt dit pad verder de polder in richting Millingen. De
Duivelsberg (oorspronkelijk Duits gebied, dus "Teufelsberg") geldt als
één van de oudste kasteelheuvels van ons land en biedt de liefhebber
een prachtig wandelgebied over heuvelachtig terrein.
De oorsprong van de naam Berg en Dal is niet precies bekend. De naam
duikt voor het eerst op in raadsstukken van de stad Nijmegen in 1750.
Als welgestelde mensen uit de stad de mooie omgeving aan de oostkant
ontdekken komt het toerisme op gang. Dat toerisme beleefde vooral in
de periode eind 19e, begin 20e eeuw een periode van grote bloei. De
stoomtram van Nijmegen naar Berg en Dal en later de elektrische tram
van Beek naar Berg en Dal brachten vele toeristen naar het dorp, dat
in die tijd ook de nodige hotels, pensions en andere etablissementen
kende. De "elite" ontdekte Berg en Dal eveneens, want vele grote
villa's en landgoederen zijn eigendom geweest van industriëlen en
adellijke families.
Ook vandaag heeft het dorp nog attracties, o.a. het internationaal
bekende Afrika Museum. Dit museum werd in 1954 gesticht en het heeft
door de jaren heen via aankopen en schenkingen zijn collectie
aanzienlijk kunnen uitbreiden. De bezoeker maakt kennis met de
culturen van Afrika en met de religieuze aspecten daarvan in het
bijzonder. Het museum laat tradities, levenspraktijken en artistieke
uitingsvormen in Afrika zien en creëert daarmee een ontmoetingsplaats
van uiteenlopende culturen. Aan de hand van (thema)tentoonstellingen
krijgt men een goed beeld van de gebruiken en waarden in dit
werelddeel.
Parcours NK nat van zweetdruppels Olympisch en wereldkampioenen
De Zevenheuvelenloop is vorig jaar uitgegroeid tot de grootste
hardloopwedstrijd van Nederland. Het mooiste parcours van Nederland
over 15.000 meter was goed voor 15.000 lopers. Ondanks het
geaccidenteerde parcours prijkt de Zevenheuvelenloop de laatste jaren
bovenaan op de internationale jaar-overzichten van worldbest 15 k. Het
parcoursrecord (42.20) van de Ethiopiër Worku Bekila is slechts 8
seconden verwijderd van het wereldrecord op deze afstand van Paul
Tergat. Het topveld van de Zevenheuvelenloop behoort al jaren tot de
sterkste van Nederland. De organisatie laat het topveld sinds jaar en
dag samen stellen door Jos Hermens' Global Sports Communication. De
Groesbeekse heuvels zijn de afgelopen jaren winnend bedwongen door
vele olympisch- en wereldkampioenen of wereldrecordhouders, o.a.:
mannen: Haile Gebrselassie, Khalid Skah, Mohamed Mourhit;
vrouwen: Ingrid Kristiansen, Tegla Lorupe, Liz McColgan en Catherina
McKiernan.
De 18e Zevenheuvelenloop is dit jaar op 11 november. Voor het eerst
stelt de organisatie een limiet aan het aantal lopers: maximaal 15.000
individuele inschrijvingen. Daarnaast verwacht ze nog zo'n 4000
bedrijvenlopers.
Driedubbele relatie Zevenheuvelenloop en NK
Het parcours van het NK Wielrennen voert voor een belangrijk deel over
het parcours van de Zevenheuvelenloop. Verder is de Stichting
Zevenheuvelenloop nauw betrokken geweest bij de keuze van een nieuwe
locatie voor het NK en heeft ze bemiddeld tussen Top Sports Marketing
en gemeente Nijmegen. Tot slot heeft de organisatie van de
Zevenheuvelenloop het parcours-draaiboek gemaakt en levert ze de ruim
100 signaleurs op het parcours.
Kameelraces
De Zevenheuvelenloop is de uitvinder van de wereldvermaarde
ChampionChip, het tijdregistratiesysteem bij vrijwel alle grote
internationale marathons. ChampionChip 'timet' per jaar wereldwijd
zo'n 4000 (meestal) grote evenementen (o.a. lopen, schaatsen,
langlaufen, triatlon, zwemmem en kameelraces).
Nijmeegse wielerhistorie: "rijden met de handen los"
Al meer dan honderd jaar geleden heeft Nijmegen wielergeschiedenis
geschreven. In 1883 werd de 'Nederlandsche Velocipedistenbond'
opgericht waarvan de naam al snel werd gewijzigd in 'Algemeen
Nederlandsch Wielrijders Bond'. Om het grote publiek vertrouwd te
maken met het fenomeen wielrijden zocht de A.N.W.B. naar een geschikte
locatie in het land om een wielerbaan te realiseren. De keuze viel op
Nijmegen. In een recordtempo werd achter de Sociëteit De Vereeniging,
tussen de Sloetstraat en Nijhoffstraat, een ovaalvormige wielerbaan
aangelegd met een lengte van ruim 330 meter. De verharde baan werd
voorzien van een grote, deels overdekte, tribune en een muziektent. En
zo kreeg Nijmegen de primeur van de allereerste wielerbaan van
Nederland. Van heinde en verre kwamen in augustus 1885 wielerfanaten
naar de Waalstad om elkaar sportief te bestrijden of naar de
internationale wielerwedstrijden te kijken.
Op het programma stonden wedstrijden als 'langzaam rijden', 'rijden
met de handen los' en 'internationale wedstrijd voor driewielers'. De
grote overwinnaar werd de 17-jarige student Antoine Emile (Pim)
Kiderlen uit Delfshaven. Hij slaagde er in zeven van de acht
wedstrijden op zijn naam te schrijven.
Ook in 1886 vonden er internationale wedstrijden op de Nijmeegse
wielerbaan plaats. Ook toen was Pim Kiderlen zeer succesvol. Volgens
een ingezonden artikel in de 'Nieuwe Gorinchemse Courant' werden de
wedstrijden overschaduwd door overvloedig alcoholgebruik, hinderlijk
gezang en gevloek, diefstallen van borden, vechtpartijen en gedroegen
vrouwen zich tijdens de feesten in De Vereeniging "zeer lief en
snoeperig".
In 1891 besloot de A.N.W.B. de organisatie van de wielerwedstrijden te
gunnen aan Arnhem. 'Arm Nijmegen, rust in vrede tot beter tijden voor
u aanbreken?', aldus het lijfblad van de A.N.W.B., 'De Kampioen'.
In de historie van het wielrennen mag ook het Goffertstadion niet
ontbreken. Vanaf de opening in 1939 zijn er op de speciale baan tal
van wielerwedstrijden gehouden. Het huidige in 2000 geopende
Gofferstadion is een 100% voetbalstadion.
Het NK-wielrennen heeft al twee maal eerder plaatsgevonden in het Rijk
van Nijmegen. En wel in 1958 en 1959.
Maatregelen voor aanwonenden parcours
De gemeenten Nijmegen en Groesbeek hebben om de overlast voor de
bewoners van de binnenring van het parcours(de afgesloten straten)
zoveel mogelijk te beperken een aantal maatregelen genomen. Zo is er
een bewaakt en gratis toegankelijk parkeerterrein beschikbaar op de
wedstrijddagen. Alle hulpdiensten (politie, brandweer, Geestelijke
Gezondheidszorg Nijmegen, Thuiszorg Zuid-Gelderland, huisarts,
verloskundige, ambulance) alsmede de energiebedrijven voor toelevering
van gas, water en electriciteit, kunnen de bewoners van de binnenring
altijd bereiken. Voor aanwonenden met specifieke problemen
bijvoorbeeld op het vlak van bereikbaarheid hebben de gemeenten
maatwerk oplossingen aangedragen.
Openbaar vervoer
De buslijnen 2, 5 en 6 van NOVIO rijden tussen 26 juni en 3 juli een
andere route.
Verkeersomleidingen
* verkeer vanaf de A52 (Waalbrug) richting Groesbeek wordt verwezen
via de N325 naar Beek/Ubbergen
* verkeer uit Nijmegen voor de richting Berg en Dal wordt via het
Keizer Karelplein verwezen
* verkeer vanaf de Rijksweg Malden wordt via het Keizer Karelplein
verwezen naar de gewenste bestemming
* verkeer uit Nijmegen richting Groesbeek wordt vanaf het Keizer
Karelplein via Malden-Mook verwezen
* verkeer uit Beek met bestemming Nijmegen wordt verwezen via de
Rijksstraatweg in Ubbergen en de N325
* verkeer uit Beek met bestemming Groesbeek, Tivoli en Duitsland
wordt via de Van Randwijcksingel naar de Oude Kleefsebaan geleid
* verkeer uit de richting Groesbeek en Duitsland, dat de Oude
Kleefsebaan volgt, wordt bij de Nieuwe Holleweg in Berg en Dal in
de richting van Beek/Ubbergen geleid.
Centraal Informatiepunt
In het gemeentelijk informatiecentrum Open Huis (Korte Nieuwstraat 6)
is een Centraal Informatiepunt voor het NK Wielrennen ingericht. U
kunt, gedurende de openstelling van het Open Huis (maandag - vrijdag
van 09.00 - 17.00 uur en zaterdag 10.00 - 16.00 uur), contact opnemen
met het Centraal Informatiepunt. Dit kan door een persoonlijk bezoek,
maar u kunt ook bellen: (024) - 3299696.
Het Centraal Informatiepunt is op zaterdag 30 juni (alleen)
telefonisch bereikbaar van 08.00 - 18.00 uur en op zondag 1 juli van
09.00 - 18.00 uur.