Ministerie van Defensie



Kamervragen en antwoorden


Nota n.a.v. het verslag over de wijziging van de begroting

27-06-2001

Nota n.a.v. het verslag over de wijziging van de begroting van de uitgaven en ontvangsten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2001 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

1: Heeft de regering al rekening gehouden met de extra kosten voor Defensie in verband met de Mond- en Klauwzeercrisis? Zo nee, hoe zullen deze uitgaven geboekt worden?

De Regering heeft rekening gehouden met de additionele uitgaven in verband met de bijstand en steunverlening die Defensie heeft geleverd bij de bestrijding van de MKZ-crisis. De door Defensie gemaakte extra kosten zullen worden geclaimd bij het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij, als coördinerend ministerie voor deze aangelegenheid.

2: Kan de regering bij alle afzonderlijke loonbijstellingen aangeven hoeveel is besteed aan het wegnemen van arbeidsmarktknelpunten?

De uitdeling van de gelden verband houdend met nieuw P-beleid ad f 177,101 miljoen zoals verantwoord onder artikel 01.27 en toegelicht op bladzijde 12, is bestemd voor het wegnemen van arbeidsmarktknelpunten. Dit bedrag vloeit voort uit de Defensienota 2000 en de Voorjaarsnota 2000 (Borstlap). Het betreft de volgende maatregelen:

Maatregelen en bedrag in miljoenen guldens
Flexibilisering Loongebouw 45,0
Aanvangssalarissen KL 13,5
Bindingspremies 37,5
Differentiatie in beloning 19,5
Inpandige kinderopvang 3,0
Salaris specifieke groepen 21,0
Arbeid en zorg 9,00
Arbo 1,2
Verhogen internationale mobiliteit 4,5
Voorschakeltrajecten 1,9
TRIP 7,5
Nader te bestemmen 13,5

3: Welke afspraken inzake de eindejaarsmargesystematiek gelden voor de Defensiebegroting en waar zijn deze vastgelegd?

De eindejaarsmarge voor het ministerie van Defensie bedroeg oorspronkelijk, overeenkomstig de regelgeving, 1% van het gecorrigeerde begrotingstotaal. Gezien het investeringskarakter van de Defensiebegroting is echter tijdens de besluitvorming omtrent de Voorjaarsnota 1999 overeengekomen met ingang van de begroting 2000 de eindejaarsmarge te verhogen en te stellen op 300 miljoen, teneinde intertemporele compensaties tot een minimum te beperken.

In 2000 deed evenwel de uitzonderlijke situatie zich voor dat er geen arbeidsvoorwaardenovereenkomst werd bereikt waardoor de daartoe van Financiën ontvangen gelden niet aangewend konden worden, het ging hier om een bedrag van 276 miljoen. Dit had tot gevolg dat er een onderschrijding ontstond van totaal ongeveer 361 miljoen. In overleg met de minister van Financiën is besloten, na aanwending van de eindejaarsmarge, 61 miljoen via het generale beeld naar 2001 door te schuiven.

4: Voor welke activiteiten mogen de f 200 miljoen, die opnieuw voor het Europees Veiligheids- en Defensiebeleid (EVDB) beschikbaar worden gesteld, precies worden aangewend?

5: Betekent een opnieuw beschikbaar gesteld bedrag voor het EVDB dat er zicht is op een structureel begrotingsbedrag op dit terrein?

6: Kan de regering haar plannen met betrekking tot het begrote bedrag voor het EVDB toelichten, dit ook mede gezien het feit dat van het vorige bedrag slechts de helft is gebruikt?

29: Hoe verhoudt de toevoeging van extra middelen in 2001 aan het EVDB-fonds zich tot de constatering dat de middelen van 2000 onbenut zijn gebleven? Waar zal dit aanzienlijke bedrag in 2001 voor worden besteed?

31: Is de verhoging van 100 miljoen voor het EVDB-fonds structureel van aard? Wat is de motivatie bij deze verhoging, aangezien er voor 2000 nog geen uitgaven zijn gerealiseerd?

In het licht van de Europese militaire tekortkomingen en het Nederlandse beleid terzake is bij Voorjaarsnota 2001 eenmalig 100 miljoen toegevoegd aan het EVDB-fonds ten behoeve van projecten ter versterking van de Europese defensiesamenwerking. Bij brief d.d.d 25 juni inzake EVDB: "de uitvoering van de motie Van den Doel-Zijlstra-van ´t Riet" heb ik u geïnformeerd over de besteding van de EVDB-voorziening van f 300 miljoen en over de stand van zaken rondom de desbetreffende projecten. Deze brief tevens een lijst met mogelijke nieuwe Europese projecten waarmee de voortgang van het EVDB-beleid in de komende jaren kan worden gewaarborgd. De voortzetting en uitwerking van het EVDB-programma vraagt, naar mijn mening, om een structurele voorziening. In 2002, bij de opstelling van een volgend regeerakkoord, zal de eventuele ter beschikkingstelling daarvan moeten worden bezien.

Bij Voorjaarsnota 2000 is ten behoeve van EVDB een incidenteel bedrag van 200 miljoen aan de Defensiebegroting toegevoegd. In de Financiële Verantwoording 2000 is aangegeven dat 92,3 miljoen daarvan in 2000 tijdelijk is gebruikt voor tekorten bij andere beleidsterreinen. De 107,7 miljoen die niet is aangewend was onderdeel van de eindejaarsmarge. Bij eerste suppletore begroting 2001 vindt compensatie plaats door de betrokken beleidsterreinen, waardoor, tezamen met het bedrag van de eindejaarsmarge, weer de volledige incidentele 200 miljoen beschikbaar is voor EVDB.

7: Kan de regering een specificatie geven van de mutatie voor vredesoperaties ad f 104,663 miljoen? Welk bedrag is voor vredesoperaties bij de HGIS ondergebracht?

11: Kan de regering de uitgave voor vredesoperaties ad f 92,8 miljoen nader verklaren?

De mutatie van 104,663 miljoen bestaat uit een verhoging van het budget als gevolg van hogere ontvangsten ( 11,9 miljoen) en een nadere bijstelling van de raming ten laste van HGIS voor een bedrag van 92,8 miljoen. Deze laatste gelden worden aangewend ter financiering van de VN-contributies ( 41,0 miljoen) en voor uitgaven ten behoeve van UNMEE ( 52 miljoen).

8: Hoe zal het bedrag van f 90 miljoen voor arbeidsknelpunten onder de krijgsmachtonderdelen verdeeld worden? Op welke uitgaven (bijvoorbeeld werving, arbeid/zorg) zal de nadruk komen te liggen? In welke mate zullen de knelpunten kunnen worden weggewerkt? Overweegt de regering om in het kader van de werving een bonus toe te kennen aan elke defensiemedewerker die een nieuwe BBT-er werft?

20: Hoe gaat de regering, ter bestrijding van oplopende arbeidsmarktknelpunten, f 90 miljoen inzetten?

De verdeling van het bedrag van 90 miljoen voor arbeidsmarktknelpunten hangt af van de uiteindelijk te treffen maatregelen. Daarover wordt op korte termijn gesproken met de centrales van overheidspersoneel in het kader van een nieuw arbeidsvoorwaarden-akkoord voor 2001 en verder. Het toekennen van een bonus aan elke Defensiemedewerker die een nieuwe BBT´er werft, wordt overwogen.

9: Is er een relatie tussen de intensivering voor arbeidsmarktknelpunten in de Voorjaarsnota 2001 en de verbetermaatregelen die in de brief van de Staatssecretaris van Defensie van 7 juni 2001 (Kamerstuknummer 26900, nr. 38) zijn aangekondigd?

Reeds lange tijd, als ook naar aanleiding van de werkzaamheden van de commissie Van Rijn, is een traject ingezet ter verbetering van de arbeidsmarktpositie. Hiertoe behoren onder andere de maatregelen zoals genoemd in mijn brief van 7 juni jl. Daarnaast wordt overwogen een aantal arbeidsvoorwaardelijke maatregelen te treffen. In dit verband verwijs ik naar mijn antwoord op de vragen 8 en 20.

10: Waarom geeft de regering in artikel 6.20 geen nadere uitleg over de intensivering van f 2.5 miljoen voor het asielbeleid? Kan de regering deze post alsnog verduidelijken?

De bij Voorjaarsnota 2001 toegekende gelden ad 2,5 miljoen voor 2001 en 5,1 miljoen structureel vanaf 2002 ten behoeve van het asielbeleid zijn, in afwachting van concrete maatregelen voorshands gestald op het artikel 01.28 Prijsbijstelling. De verdeling naar het artikel van de Koninklijke Marechaussee zal eerst geschieden nadat invulling is gegeven aan de extra activiteiten die de Koninklijke Marechaussee moet gaan verrichten. De verwerking van deze verdeling zal vervolgens bij de tweede suppletore begroting 2001 worden uitgevoerd.

12: Hoeveel van de f 80 miljoen voor de ramingbijstelling is regulier geld? Hoe kan het dat er een dergelijk groot verschil te zien is op deze post ten opzichte van de begroting 2001? Waarom is de inventarisatie van de activiteiten van het kerndepartement pas na de presentatie van de begroting 2001 uitgevoerd?

De verhoging van 80 miljoen bestaat voor ongeveer 60 miljoen uit regulier geld (exploitatie-uitgaven). Het overige deel is benodigd voor het continueren van de intensiveringen in het IV-beleid, dat voor een groot deel niet uitsluitend voor het Kerndepartement bestemd is maar ook voor de andere beleidsterreinen.
Met name de toename in IV-beleid veroorzaakt een grote stijging op het gebied van de expoitatie-uitgaven.
Het tekort op de begroting was op zich voorzien, echter door capaciteitsgebrek was het niet mogelijk voor het opstellen van de begroting 2001 met een goed onderbouwde raming te komen van de noodzakelijke gelden. Deze onderbouwing kon eerst ten tijde van de eerste suppletore begroting worden gegeven.

13: Kan de regering nader aangeven hoe de nieuwe mutatie van f 1,9 miljoen ten behoeve van 'onderzoeken werving en selectie' is besteed?

14: Op welke aspecten van het wervings- en selectieproces hebben de extern te verrichten onderzoeken betrekking?

De vrijgemaakte gelden worden besteed aan extern te verrichten onderzoeken gericht op:
het verbeteren van de arbeidsmarktcommunicatie zowel van de krijgsmachtdelen als van DICO, de Centrale Organisatie en Defensie als geheel;
het oprichten van een kennis- en expertisecentrum; het gestalte geven aan de integrale sturing van de personeelsvoorzieningketens van de krijgsmachtdelen; het uitwerken van vernieuwingsconcepten voor de personeelsvoorziening; het evalueren van selectiecriteria en harmonisatie van functie-eisen met het doel het keurings- en selectieproces te vereenvoudigen en de uitval te verminderen en
de arbeidsvoorwaarden.

15: Zijn de middelen genoemd onder het artikel 01.25 (milieumaatregelen), waaruit f 4,4 miljoen is toegevoegd aan de begroting van de Koninklijke Marine voor de verwijdering van asbest, bedoeld voor dergelijke uitgaven?

Deze middelen zijn bestemd voor milieumaatregelen, waaronder ook asbestsanering.

16: Op welke milieumaatregelen die in 2000 niet tot realisatie zijn gekomen heeft de mutatie van f 4,6 miljoen betrekking?

22: Bestaat er een verband tussen de f 8,4 miljoen op artikel 01.28 voor milieumaatregelen die in 2000 niet zijn aangewend en de niet gerealiseerde milieumaatregelen genoemd in artikel 01.25?

In het kader van de Voorjaarsnota 2001 is besloten dat de 13 miljoen (4,6 en 8,4) die structureel bij de vorige voorjaarsnota voor milieumaatregelen (met name Cannerberg) beschikbaar was gesteld, te schrappen. Ook op de middelen van 2002 en 2003 is (aflopend) gekort, waardoor minder middelen voor de besteding over zijn gebleven.

17: Hoe verklaart de regering de mutatie van f 800.000,- die bij het onderdeel 'algemeen' onder artikel 01.26 (technologie-ontwikkeling) is te constateren?

De mutatie van f 800.000,-- is het saldo van een tweetal in de toelichting bij het artikel aangegeven mutaties. Het betreft een administratieve overheveling van de Koninklijke Landmacht (betreffende het project ) en de overheveling van gelden voor IV-beleid.

18: In eerste instantie werd gedacht dat voor IV-beleid technologisch onderzoek benodigd was. Welke overwegingen hebben ertoe geleid dit niet meer het geval is?

Aanvankelijk was een belangrijk element in het IV-beleid het ontwikkelen van ICT-technologie. Daarom is deze post geboekt op het artikel Technologie-ontwikkeling.
Op dit artikel technologie-ontwikkeling worden uitgaven geraamd voor de ontwikkeling van voor Defensie relevante nieuwe technologieën, met name door nationale industrie en onderzoeksinstellingen. Gaandeweg de vorming van het IV-beleid is het accent verlegd van het ontwikkelen van nieuwe ICT-technieken naar het toepassen en implementeren van reeds ontwikkelde ICT- technieken. Standaardisering en gebruik van commerciële pakketten zijn hierbij kernbegrippen. Deze worden niet op de het artikel Technologie-ontwikkeling geboekt, doch op het artikel Personeel en Materieel.

19: Welke bedragen zijn beschikbaar voor technologie-ontwikkeling en voor research en development? Waaraan worden deze bedragen precies besteed? Is op de begrote bedragen gekort of is het voornemen daarop te korten?

21: Hoe verklaart de regering deze ontwikkeling ten aanzien van technologie-ontwikkeling, gezien de noodzaak tot technologische investeringen bij de krijgsmacht?

In 2001 is voor de centrale financiering van het Wetenschappelijk Onderzoek en Ontwikkeling (WOO) in totaal ongeveer 135 miljoen gulden beschikbaar. Dit bedrag is in de begroting opgenomen onder artikel 01.21 en 01.26. De centrale WOO-budgetten worden ingezet voor de financiering van WOO-activiteiten bij onderzoeksinstellingen, Nederlandse bedrijven en universiteiten. Hierdoor wordt geïnvesteerd in de opbouw van voor Defensie noodzakelijke (technologische) kennis.

Bij de Defensienota 2000 werd een taakstellende korting van f 10 miljoen op de centrale WOO-uitgaven opgelegd. Immers, om complementariteit te bevorderen en duplicering te voorkomen is internationale samenwerking het uitgangspunt van alle WOO-programmas, waardoor bovendien het budget kan worden verlaagd. Deze korting is reeds verwerkt in de begroting.

Met de voorjaarsnota 2001 is met ingang van 2003 een aanvullende korting van f 15 miljoen gulden opgelegd. Argument bij deze korting is dat TNO in steeds grotere mate zijn omzet kan behalen op de markt. De daadwerkelijke implementatie van deze taakstelling zal in de aanloop naar de Rijksbegroting 2003 worden voorbereid.

23: Kan de regering enkele voorbeelden geven van kleine- en overige beleidsmatige bijstellingen onder CZMNED, CZMCARIB en CKMARNS, die in totaal f 4,041 tot en met 19 miljoen groot zijn en een kleine 3% van de totale wijziging in de uitgaven vormen?

Het totaal aan nieuwe mutaties voor de ressorts CZMNED, CZMCARIB en CKMARNS bedraagt 21,421 miljoen. Van dit totaal heeft 4,041 miljoen betrekking op kleine en overige beleidsmatige bijstellingen. De overige mutaties zijn afzonderlijk toegelicht.

Voorbeelden van kleine en overige beleidsmatige bijstellingen zijn:
* voor het ressort CZMNED een verhoging van het budget voor onderhoudskosten van gebouwen en terreinen op grond van een afgeronde studie naar de kostenontwikkeling van de onderhoudskosten van deze infrastructuur.

* voor het ressort CZMCARIB is het budget voor schoonmaakkosten en ongediertebestrijding verhoogd.

* voor het ressort CKMARNS is het opleidingsbudget aangepast aan de functionele behoefte van het operationeel te plaatsen personeel. Daarnaast is het als gevolg van vacatures en gelet op de continuïteit van de bedrijfsvoering noodzakelijk IT- en verzorgend personeel in te huren. Om deze reden is het budget inhuur personeel verhoogd.

24: Per welke datum geeft de mutatie op art. 08.02 (vredesoperaties) de stand weer van de geraamde (additionele) uitgaven van voorziene deelname aan vredesoperaties dit jaar? Welke nu reeds voorziene extra uitgaven voor de UNMEE-operatie zijn daarin nog niet vervat?

Dit betreft de stand per Voorjaarsnota 2001 welke is gebaseerd op inzichten per ultimo februari 2001. Alle thans geraamde uitgaven voor UNMEE zijn daarin begrepen.

25: Welke maatregelen gaat de regering nemen om onvoorziene en ongeraamde additionele uitgaven zoals bij UNMEE in de toekomst te voorkomen?

Op 1 juli a.s. zal de Kamer worden geïnformeerd over de wijze waarop verbeteringen in de ramingssystematiek voor vredesoperaties kunnen worden gerealiseerd. Verder heeft de regering reeds maatregelen genomen om de financiële beheersing van de planning en uitvoering van vredesoperaties te verbeteren. Zo worden de procedures op dit terrein, in overeenstemming met de versterking van de positie van de CDS, verder aangescherpt en wordt er een controller toegevoegd aan het plannersteam.

26: Kan de regering nader specificeren ten gevolge van welke duurdere VN-operaties onze bijdrage in VN-contributies met f 41 miljoen opwaarts dient te worden bijgesteld? Wat is er de achterliggende reden van dat de Nederlandse bijdrage in deze contributies wordt verhoogd van 1,62% naar 1,74%?

Nederland draagt als VN-lidstaat financieel bij aan vredesoperaties die onder VN-auspiciën worden uitgevoerd. Per 2001 zijn de bijdragen van de VN-lidstaten in deze operaties herzien, hetgeen voor Nederland resulteerde in een bijstelling van het percentage van 1,62 tot thans 1,74. De VN-operaties zijn in de laatste jaren in aantal en ook in intensiteit toegenomen. Dit betreft vooral operaties in Oost Timor, op de Balkan en in Afrika.

27: Kan de regering alsnog van de begrote uitgaven vredesoperaties, zoals weergegeven in de tabel, aangeven wat de mutaties zijn ten opzichte van de ontwerpbegroting 2001?

Tijdens de begrotingsuitvoering, inclusief de financiële verantwoording, worden alle, dus ook de kleinere operaties, financieel gevolgd. In de ontwerpbegroting kan slechts een deel van het beschikbare budget worden onderbouwd en wel voor de lopende grotere vredesoperaties.

28: Waarop is een verhoging van de uitgaven voor de kustwacht Nederlandse Antillen en Aruba met f 7,1 miljoen gebaseerd?

Vooruitlopend op definitieve besluitvorming in de Rijks Minister Raad die eerst in juli is voorzien, heb ik in de eerste suppletore begroting een voorziening getroffen in de omvang van 7,1 miljoen. Deze voorziening wordt nodig geacht in verband met overloop in investeringen ( 3,2 miljoen) en exploitatie ( 3,9 miljoen). Ik heb als beheerder van de Kustwacht de verantwoordelijke ministers van de Kustwacht op de hoogte gesteld van het feit dat de overloop in de exploitatie voor 2 miljoen gecompenseerd wordt uit de uit te delen Loon- en Prijsbijstelling, waardoor nog voor een bedrag van 1,9 miljoen maatregelen zijn benodigd voor budgettaire dekking. Daarover heb ik voorstellen aangereikt die in de eerstvolgende Rijks Minister Raad zullen worden besproken.

30: Is het juist dat de uitgavenbegroting in artikel 08.05 (efficiencybesparing / kwaliteitsverbetering) met f 15 miljoen wordt verlaagd? Zo ja, ontbreekt er dan een minteken in deze post?

Aangezien het een vermindering van een nog te realiseren opbrengst betreft, is de mutatie positief.

32: Impliceert de verhoging van de post werving en selectie (DICO) een meer centraal beleid inzake de werving en selectie van Defensie als geheel? Zal deze trend zich in de toekomst voortzetten?

De verhoging (van 20 miljoen) impliceert niet een meer centraal beleid, maar dient ter financiering van het intensiveren van wervingscampagnes van de afzonderlijke krijgsmachtdelen teneinde het aantal belangstellenden voor een baan bij Defensie te verhogen. Overigens wordt met het inhoud geven aan de ketenbenadering, zie mijn brief van 7 juni jl. over verbetering personeelsvoorziening krijgsmacht, juist een meer decentraal beleid beoogd.

33: Wat is de peildatum van het overzicht over de voortgang van de grote materieelprojecten (bijlage II)? Wat is de peildatum van het overzicht dat gehanteerd wordt in de ontwerpbegroting?

De peildatum van het overzicht over de voortgang van de grote materieelprojecten in de eerste suppletore begroting is 1 mei 2001. De peildatum van het materieel-projectenoverzicht in de ontwerpbegroting 2001 is 1 augustus 2000.

34: Wat is de oorzaak van de onduidelijkheid die er bestaat over op welke wijze het project V-kaart zal worden voortgezet?

Over het project V-kaart en de wijze waarop in de noodzakelijke informatiebeveiliging zal worden voorzien, zal de Kamer op korte termijn worden geïnformeerd.

35: Moet onder de Unmanned Aerial Vehicles waarover wordt gesproken alleen de Sperwer worden verstaan?

Neen. De Sperwer is een onbemand vliegtuig voor korte en middelbare afstand en lage- en middelbare hoogte, voor het verkrijgen van inlichtingen over het gevechtsveld ten behoeve van het tactische niveau.
De onbemande vliegtuigen waar hier sprake van is, zijn bedoeld voor het uitvoeren van langdurige verkenningen op grotere hoogten en afstanden. Hiermee wordt informatie verkregen ten behoeve van het operationele en strategische planningsniveau.