Het weer nader verklaard
Totale zonsverduistering op 21 juni 2001 in Afrika
Op donderdag 21 juni, de dag waarop
de astronomische zomer begint vond in een strook van zuidelijk Afrika
een totale zonsverduistering plaats. Een totale zonsverduistering
ontstaat als Zon, Maan en Aarde -in die volgorde- precies op een lijn
staan. De centrale lijn begint op 21 juni om 10u37 UT in het
zuidwesten van de Atlantische Oceaan en loopt dan eerst
noordoostwaarts en vervolgens oostwaards. De maanschaduw bereikt om
ongeveer 12u30 UT zuidelijk Afrika en passeert vervolgens Angola,
Zambia, Zimbabwe, Mozambique en Madagascar. De totaliteitszone was 201
km breed en de langste duur van de totaliteit bedroeg 4 minuten 57
seconden.
Bron: Fred Espenak, NASA/GSFC (de site van Fred Espenak bevat
uitgebreide informatie over deze en andere zonsverduisteringen en de
weersomstandigheden in de eclipszone)
Waar zijn de komende jaren zonsverduisteringen te zien?
De komende tien jaar zijn ergens op Aarde twintig gedeeltelijke, ringvormige en totale zonsverduisteringen te zien. Dit jaar is ook op vrijdag 14 december een zonsverduistering (ringvormig) te zien in een strook van 177 km breedte boven de Stille Oceaan en Midden-Amerika (Costa Rica en Nicaragua). Op 10 juni 2002 is opnieuw boven de Stille Oceaan en dan ook in Mexico een ringvormige zonsverduistering te zien. Bij een ringvormige zonsverduistering wordt de zonneschijf niet geheel door de Maan afgedekt, maar blijft een felle ring van zonlicht over.
De volgende totale zonsverduistering vindt plaats op 4 december 2002 in Angola, Oost-Afrika en Australië. Europa is op 31 mei 2003 aan de beurt met een ringvormige zonsverduistering die zichtbaar is in Groenland, IJsland en Schotland. In ons land zien we die dag bij zonsopkomst, als de weersomstandigheden meewerken, een gedeeltelijke zonsverduistering waarbij 30% van de Zon is verduisterd. Op 3 oktober 2005 is in Europa opnieuw een ringvormige zonsverduistering te zien maar dan in Spanje. Het fenomeen is dan ook in Noord-Afrika zichtbaar.
In ons land is de eerstvolgende eclips vergelijkbaar met die van 11 augustus 1999 pas in 2081 te zien. Een nog grotere zonsverduistering hebben we in 2093, wanneer in Noord-en Noordoost-Nederland een ringvormig zonsverduistering is te zien. België ziet in 2090 bij ondergaande zon nog net een totale verduistering. Pas in het jaar 2135 is in ons land voor het eerst sinds 1715 een totale zonsverduistering te zien. Zeven jaar later, in 2142 weer een en daarna in 2151 nog een.
Harry Geurts, PR & Voorlichting KNMI
Copyright © KNMI