Ministerie van Algemene Zaken


1red9659
22-6-2001, NOS, Met het oog op morgen, Radio 1, 23.07uur

MINISTER-PRESIDENT KOK, NA AFLOOP VAN DE WEKELIJKSE

MINISTERRAAD, OVER BEZOEK MAXIMA AAN DE RIJKSMINISTERRAAD

EN OVER ONTSLAGRECHT ZIEKE WERKNEMERS

CARASSO:
Mijnheer Kok, ik heb hier een viltstift voor u. Heeft u al bedacht wat u op het gipsen been van Maxima gaat schrijven vanavond?

KOK:
Als ik zo dicht in de buurt mag komen, zou ik zeggen: ik laat het bij mijn handtekening.

CARASSO:
Zij krijgt een soort lesje staatsrecht vandaag. Wat is het belangrijkste dat u Maxima over het Nederlandse kabinet wilt meegeven?

KOK:
Zo is het nu geloof ik hier en daar in teletekst en zo geafficheerd, als een lesje staatsrecht. Dat is het niet. Het is eigenlijk een wat losse en ook vrij informele manier om, nu een dag of tien voor de behandeling van de Toestemmingswet in de verenigde vergadering van de Staten-Generaal - ik kan natuurlijk niet op de uitkomst vooruitlopen, maar het ziet er toch redelijk positief uit dat de Toestemmingswet het haalt - even een moment te creëren dat de kroonprins met zijn verloofde, zijn aanstaande echtgenote, ook in de Rijksministerraad is. Vroeger ging dat veel officiëler en plechtiger. Ik heb dat allemaal nog eens nagekeken, daarbij vergeleken zijn we nu echt heel losjes. Maar ik vond dat toch wel een mooi idee, want we kunnen dan toch een moment creëren dat ministers of staatssecretarissen die nog niet met haar hebben kunnen kennismaken dat ook doen.

CARASSO:
En dat ze wellicht hun handtekening op haar been mogen zetten?

KOK:
Ja, daar is natuurlijk een speciale voorziening voor gecreëerd nu, ja.

CARASSO:
Dus er wordt niet gesproken over de actuele zaken die vandaag in het kabinet zijn besproken?

KOK:
Nee, dat doen we allemaal exclusief met u.

CARASSO:
Precies, dus daar wilde ik het ook eventjes over hebben vandaag.

KOK:
Precies, verschil moet er zijn.



ONTSLAGRECHT ZIEKE WERKNEMERS

CARASSO:
De zieke werknemer, want die zal zich deze week flinke zorgen gemaakt hebben dat hij zo ongeveer ieder moment ontslagen kan worden door de werkgever. Kan hij na het kabinetsberaad van vandaag wat geruster zijn?

KOK:
Ik denk dat op zichzelf alleen mensen dan ongerust zouden moeten zijn die denken het risico te lopen dat ze door gebrek aan medewerking door de werkgever voor ontslag zouden worden voorgedragen. Maar dat even terzijde. Ik begrijp best dat door de hele beeldvorming en publiciteit daaromheen - ik bedoel niet de boodschapper de schuld te geven, maar gewoon door de manier waarop het is gepercipieerd - de indruk is ontstaan alsof dit nu met een grote mate van willekeur zou kunnen gebeuren. Ik denk dat dat niet zo is, dat dat niet met willekeur gebeurt, ook niet op basis van het amendement dat is ingediend door VVD, CDA en D66, omdat voor de directeur van het arbeidsbureau hier een beoordelende rol is weggelegd. We hebben wel gezegd vandaag in het kabinet: laten we die waarborgen waar iedereen op moet kunnen rekenen, dat er niet met willekeur wordt geoordeeld en dat mensen dus te snel of te gemakkelijk voor ontslag in aanmerking komen, vergroten. En hoe kunnen we dat doen? Door te verplichten, de minister kan de arbeidsbureaus verplichten bij ministeriële instructie, om in alle gevallen die zich op zich daarvoor lenen een verplichte tweede opinie te vragen. Second opinon, in goed Engels.

CARASSO:
Nu was de second opinion iets wat de Partij van de Arbeid graag wilde.

KOK:
Ja.

CARASSO:
Kun je nu concluderen dat de Partij van de Arbeid vandaag alsnog zijn zin heeft gekregen?

KOK:
Dat weet ik niet. Dat zal uiteraard in het debat moeten blijken. Het kabinet heeft hier echt vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid geopereerd. Dat vind ik ook belangrijk, want we zijn natuurlijk een coalitiekabinet, dat vooral rekening moet houden met de hele Kamer, maar daarbinnen ook de drie coalitiepartners, dat spreekt vanzelf. Maar je moet toch vooral ook kijken naar hoe je dit op een zodanig zorgvuldige manier doet dat ook het hele broze, sociale, maatschappelijke klimaat rondom dat thema van ziekte, arbeidsongeschiktheid niet onnodig wordt verstoord. Want ik zou wel heel graag willen dat we in het komende najaar, als de SER heeft geadviseerd over de Donner-advisering, ook kans zien om met een aantal voornemens te komen over toekomstige wetgeving waar zoveel mogelijk voortgang kan worden geboekt. En als het klimaat zou worden verstoord door onnodige ruzies of conflicten over deelonderwerpen die zo gevoelig liggen, dan is dat niet goed. Dus vandaar dat we gezegd hebben: laten we kijken hoe we hier het evenwicht weer kunnen hervinden.

CARASSO:
U heeft het over onnodige ruzies. De standpunten lagen niet eens zo heel ver van elkaar deze week. Is dit nu allemaal commotie voor niks geweest?

KOK:
Ik weet het niet. Ik heb het zelf natuurlijk ook maar van enige afstand gevolgd, maar er is soms, ook bij dit onderwerp, wel eens sprake van enige afstand tussen beeld en werkelijkheid. Het hangt dan ook weer samen met de manier waarop dingen worden uitgelegd en geïnterpreteerd. En hoe het ook zij, ik blijf vinden dat in het amendement van de drie partijen die ik noemde, VVD, CDA en D66, een flinke functie was ingebouwd, is ingebouwd, voor het arbeidsbureau. Dus het is niet zo dat de werkgever in zijn eentje kan zeggen: er wordt ontslagen. Maar daar waar die waarborgfunctie, dat er zorgvuldig wordt gekeken naar hoor en wederhoor, verder wordt versterkt, om dat te bevorderen, vind ik die verplichte tweede opinie die wordt gevraagd dan toch echt een aanvulling en een versterking in dat amendement. En daarmee hebben we misschien weer een basis waar iedereen van zegt: nu, zo kan het wel.

CARASSO:
Maar u zult wel blij zijn dat ook Melkert weer terug is gekeerd van De Antillen?

KOK:
Ik ben blij dat alle fractievoorzitters er weer zijn, want het is toch een beetje leeg gevoel hoor in Den Haag. Echt, je hebt zo'n soort gevoel van: waar zijn de echte leiders?

CARASSO:
Ja, zodat we het een beetje rustig kunnen houden in de Kamer.

KOK:
Ze zijn er nu allemaal weer, dus wat dat betreft is nu echt een gevoel van behaaglijkheid weer helemaal over me heen gekomen.

CARASSO:
De enige die nog tevreden gesteld moeten worden zijn de vakbonden, die hebben gedreigd uit het SER-overleg te stappen over de commissie-Donner. Vindt u dat met de wijziging vandaag, het kabinetsbesluit van vandaag, dat ze reden hebben om uit dat overleg te stappen? Of is die reden nu eigenlijk weg?

KOK:
Ik doe daar geen uitspraken over, dat zult u best begrijpen. En als het niet zo is, dan doe ik er toch geen uitspraken over, want men heeft zijn eigen verantwoordelijkheid.

CARASSO:
Maar u hoopt dat ze binnenboord blijven?

KOK:
Het is niet zozeer zeggen of vragen: wilt u toch vooral binnenboord blijven of komen. Maar ik zeg: het maatschappelijk belang van straks een goede bedding waarbinnen die toekomstige wetgeving rondom arbeidsongeschiktheid wordt geplaatst, is zo groot dat een voldragen en door iedereen ook opgesteld SER-advies van enorm gewicht is, van vitale betekenis. En ieder van de spelers van een maatschappelijke organisatie heeft zijn eigen rol daarin te vervullen.

CARASSO:
Maar in de politiek heeft de polder zijn werk deze week in ieder geval goed gedaan?

KOK:
Nee, dat heeft niet... alles wordt alsmaar in de poldersfeer gebracht, maar dit heeft niets met polderen te maken. Dit is wat mij betreft alleen maar, wat nu gebeurd is vandaag in het kabinet, een naar mijn mening belangrijke bijdrage om de begrijpelijke onrust van zieke maar ook gezonde werknemers, dat er te weinig met hun positie wordt rekening gehouden als de baas maar vindt dat ze eruit zouden moeten, weg te nemen door een inhoudelijke versterking van het voorliggende voorstel. Dus dat heeft iets met evenwicht en sociale rechtvaardigheid en samenhang. Het heeft weinig met polder. (letterlijke tekst, ongecorrigeerd, NW)