Persbericht
20 juni 2001, nr. 043
Wageningen UR investeert 2 miljoen in RSI-preventie onder studenten
De Raad van Bestuur van Wageningen Universiteit en Researchcentrum stelt bijna 2 miljoen beschikbaar om alle computerzalen voor studenten ergonomisch goed in te richten. Verder wil de Raad van Bestuur dat binnen één jaar de beeldschermwerkplekken bij de universiteit en de researchinstituten tenminste voldoende zijn ingericht. Deze inhaalslag is een reactie op het rapport `Inventarisatie RSI en Beeldschermwerk Wageningen UR', dat 21 juni verschijnt en is opgesteld door de interne Arbo- en Milieudienst (AMD). Tijdens het onderzoek zijn onder meer de beeldschermwerkplekken voor studenten en studentenvoorzieningen op het gebied van RSI beoordeeld. Het rapport bevat de resultaten van een uitgebreide inventarisatie van het bestaande RSI-beleid en de werkplekinrichting, daarnaast wordt een groot aantal ingrijpende aanbevelingen gedaan. Wageningen UR loopt hiermee voorop; bij vrijwel geen enkele Nederlandse universiteit is een soortgelijke inventarisatie uitgevoerd. Wat betreft de studentenvoorzieningen volgen de uitkomsten van het inventarisatierapport de aanbevelingen van de landelijke studentenvakbond LSVB, zoals geformuleerd in een onlangs door hen uitgebracht `zwartboek'.
Uit het rapport blijkt onder meer dat de medewerkers en studenten van Wageningen UR
inmiddels ruimschoots kennis hebben gemaakt met de beroepsziekte RSI (Repetitive
Strain Injury). RSI, vaak aangeduid als muisarm, is een verzamelnaam voor spier-,
zenuw- en peesaandoeningen van nek tot vingertoppen, die ontstaan door het lang-durig
belasten van dezelfde spieren. Binnen Wageningen UR heeft 11% van alle
beeldschermwerkers aangegeven RSI-klachten te hebben. Een duidelijke risicogroep
wordt hierbij gevormd door de jonge promovendi, waarvan 16% aangeeft RSI-klachten te
hebben. Verder blijkt dat 82% van de medewerkers, 100% van de promovendi en 90% van
de "afstudeerders" beschouwd moet worden als beeldschermwerker. Medewerkers en
studenten beschikken inmiddels over goede apparatuur en zijn (bij)geschoold in het
gebruik van software. Echter de bijbehorende herinrichting van de werkplekken en
scholing met betrekking tot een juist gebruik van de beeldschermwerkplek blijkt nog
onvoldoende geregeld te zijn. Zo zijn bij de researchinstituten en de universiteit
respectievelijk 42% en 84% van de beeldschermwerkplekken slecht of onvoldoende,
terwijl voor studenten alle algemene computerzalen onvoldoende of slecht zijn
ingericht.
De Raad van Bestuur is geschrokken van deze uitkomsten en heeft daarom besloten
onmiddellijk een aantal maatregelen te nemen. Uit de inventarisatie blijkt dat de
herinrichting van beeldschermwerkplekken voor studenten de hoogste prioriteit heeft.
Vandaar dat de Raad van Bestuur besloten heeft om een extra budget van 1,9 miljoen
beschik-baar te stellen, om op zeer korte termijn de practicumzalen voor
beeldschermwerk goed in te richten. Verder moeten alle beeldschermwerkplekken van
Wageningen UR binnen één jaar tenminste op het niveau "voldoende" gebracht worden.
Hiervoor is buiten de bestaande meubelbudgetten een extra investering nodig van 4,5
miljoen gulden.
Naast de herinrichting van de werkplekken adviseert AMD om een cursusprogramma
beeldschermergonomie op te zetten, dat toegankelijk is voor alle medewerkers en
studenten. Dit heeft echter pas zin als het grootste deel (80% of meer) van de
beeldschermwerkplekken is ingericht volgens de huidige Arbo-normen.
De gehouden inventarisatie maakt onderdeel uit van een uitgebreid, intern
preventieproject, dat een jaar geleden bij Wageningen UR van start is gegaan. Naast
fysieke omgevingsfactoren spelen ook (werk)houding, gedrag en mentale belasting zoals
stress een rol bij het ontstaan van RSI. De kans op het ontstaan van RSI wordt daarom
ook wel uitgedrukt aan de hand van het 5xW-model: werktaken, werktijden, werkdruk,
werkplek en werkhouding. Een preventieve aanpak van RSI heeft de meeste kans van
slagen als aan alle factoren aandacht wordt besteed. Het spreekt dan ook vanzelf dat
Wageningen UR naast de herinrichting van de computerwerkplekken ook andere
preventiemaatregelen neemt ter voorkoming van RSI. Zo is inmiddels een start gemaakt
met een werkdrukonderzoek. Verder is er een digitale voorlichtingsmodule ontwikkeld
voor studenten en is er een RSI-instructiedag georganiseerd voor Arbo-coördinatoren.
Ook is inmiddels de beeldschermtachograaf WorkPace beschikbaar gesteld aan
medewerkers en studenten. Dit programma helpt bij het organiseren van de
werkzaamheden achter de computer, om zo RSI te voorkomen. Het registreert het gebruik
van de muis en het toetsenbord en geeft suggesties voor regelmatige
werkonderbrekingen. Verder worden er RSI-protectoren uitgeleend aan medewerkers en
studenten. Zo'n RSI-protector signaleert een te hoge spierspanning in de schouder van
de beeldschermwerker. Hierdoor leert de computergebruiker zijn werkhouding dusdanig
aan te passen, dat de spierspanning wordt verlaagd, waardoor RSI klachten kunnen
worden voorkomen.
In september van dit jaar zal het totale RSI preventieproject worden afgerond en
zullen vervolgvoorstellen worden gedaan. Meer informatie over RSI en de
preventiemaatregelen bij Wageningen UR vindt u op www.wageningen-ur.nl/amd.