European Commission

IP/01/880

Brussel, 20 juni 2001

Voorstel van de Commissie voor een EU-strategie voor investeringen op lange termijn in hoogwaardige banen en levensstandaarden.

Vandaag keurde de Commissie een plan goed om de kwaliteit van de banen en de levensstandaarden in de EU te verbeteren. De nieuwe strategie moet regeringen, sociale partners en NGO's benchmarken op basis van "kwaliteitsindicatoren" voor individuele banen, arbeidsmarkten en sociaal beleid. Het voorstel werd ingediend door Anna Diamantopoulou, de commissaris bevoegd voor Werkgelegenheid en sociale zaken, en verzoekt de lidstaten een kader te creëren voor beter betaalde, beter gekwalificeerde, veiliger en gezonder banen, alsook betere arbeidskansen en betere sociale voorzieningen. Zoals afgesproken op de Europese top van Lissabon en in de Europese sociale agenda, die door de Europese Raad van Nice is goedgekeurd, moeten deze doelstellingen worden bereikt door de beste praktijken na te volgen en op lange termijn te investeren in menselijk kapitaal. Dat betekent dat de regeringen bij de aanwending van de overheidsmiddelen het zwaartepunt moeten verschuiven van passieve sociale uitkeringen naar investeringen. De Commissie stelt ook periodieke "kwaliteitsbeoordelingen" voor die ervoor moeten zorgen dat de lidstaten hun werkgelegenheidsbeleid en sociaal beleid op zo'n manier uitbouwen en op elkaar afstemmen dat ze alle de normen halen van de landen die het best presteren. Deze voorstellen voor kwaliteitsindicatoren en kwaliteitsbeoordelingen - omvatten bestaande en nieuwe indicatoren (met inbegrip van een aantal subjectieve indicatoren) en zullen deel uitmaken van bestaande procedures zoals de jaarlijkse coördinatie van het werkgelegenheidsbeleid. De Europese Raad van Laken van december 20001 moet zijn goedkeuring hechten aan deze indicatoren.

Bij de lancering van deze voorstellen in Brussel vandaag verklaarde Anna Diamantopoulou: "'Kwaliteit' is een essentiële, gemeenschappelijke doelstelling van de EU die centraal staat in ons concept van Europa en van het Europees sociaal model. 'Kwaliteit' is onze gemeenschappelijke doelstelling, niet alleen om minimumnormen op het werk en daarbuiten te garanderen, maar ook om op een actieve manier hogere standaarden te bevorderen en er zodoende voor te zorgen dat de vooruitgang op een rechtvaardiger manier wordt gedeeld. Bij een goede onderlinge afstemming van het economisch, het werkgelegenheids- en het sociaal beleid is 'kwaliteit' van banen, opleiding en sociale dialoog - een productieve factor en geen kostenfactor".

De indicatoren

De voorstellen willen de "kwaliteit van de functie" meten aan de hand van twee groepen van indicatoren:

* Functiekenmerken: arbeidssatisfactie, salariëring, beloningen in natura, arbeidstijden, vaardigheden vooruitzichten op opleiding, functie-inhoud, de manier waarop de functiekenmerken en de eigenschappen van de werknemers op elkaar aansluiten;
* Werkomgeving/kenmerken van de arbeidsmarkt: gelijkheid van vrouwen en mannen, gezondheid en veiligheid op het werk, flexibiliteit en werkzekerheid, arbeidskansen, evenwicht tussen werk en privé-leven, sociale dialoog en betrokkenheid van werknemers, diversiteit (oudere werknemers/gehandicapten) en non-discriminatie.

Context

Op EU-niveau zijn reeds verschillende initiatieven genomen om de kwaliteit van de banen, de werking van de arbeidsmarkten en het sociaal beleid te verbeteren, en zodoende het Europees sociaal model te moderniseren: de jaarlijkse coördinatie van het werkgelegenheidsbeleid ("het proces van Luxemburg"), de pas ingevoerde procedure voor de coördinatie van het beleid ter bestrijding van armoede en sociale uitsluiting (het eerste ontwerp-verslag van de Commissie wordt in 2001 verwacht) en de nieuwe werkzaamheden om de hervorming van de pensioenstelsels te coördineren (de conclusies van de top van Göteborg zullen binnenkort in de beleidsnota van de Commissie worden verwerkt). Dit nieuwe voorstel voert nieuwe kwaliteitsdoelstellingen, indicatoren en benchmarks in voor de jaarlijkse coördinatie van het werkgelegenheidsbeleid.

Het Europees sociaal model

Het Europees sociaal model een op "kwaliteit" gebaseerd model dat ook van vitaal belang is voor de kandidaat-lidstaten die het moeilijke overgangsproces naar moderne, concurrerende en coherente samenlevingen doorlopen verschilt van de andere stelsels, zoals dat in de VS, door zijn prioriteiten en de spreiding van het beleid. Het Europees sociaal model verschilt niet van de andere modellen wat het niveau (het bedrag) van de uitgaven aan werkgelegenheids- en sociaal beleid betreft, maar door de manier waarop de middelen worden verzameld en besteed (kwaliteit). Europa en de VS besteden in percentage van het BBP netto ongeveer evenveel aan sociale investeringen, besparingen en uitkeringen (ongeveer 24%). In Europa komt de financiering voornamelijk van de overheid en in de VS veel meer van de privé-sector, hoewel een gedeelte van de privé-uitgaven in de VS verplicht is. De voordelen lijken in Europa evenwel veel evenrediger te zijn verdeeld: in de VS heeft 40% van de bevolking geen toegang tot basisgezondheidszorg, terwijl de uitgaven per hoofd van de bevolking in percentage van het BBP eigenlijk hoger liggen dan in Europa. Voorts besteden Europa en de VS elk ongeveer 5% van het BBP aan onderwijs. Toch ligt het percentage analfabeten in de VS veel hoger dan in Europa. Zowel een slechte gezondheidszorg als gebrekkige scholing en opleiding hebben een rechtstreekse invloed op de kwaliteit van de individuele baan, op de algemene economische resultaten en op de prestaties van de arbeidsmarkt.

Bijlage 1: verwijzingen naar kwaliteit

De Europese sociale agenda (goedgekeurd door de Commissie in juni 2000 en bevestigd door de Europese Raad van Nice in december 2000) " rbeidskwaliteit omvat betere banen en een beter evenwicht tussen werk en privé-leven. Kwaliteit van het sociaal beleid betekent een hoog niveau van sociale bescherming, een goede sociale dienstverlening aan iedereen in Europa, reële mogelijkheden voor iedereen en waarborging van de sociale en de grondrechten. Een goed werkgelegenheids- en sociaal beleid is nodig voor productiviteit en een gemakkelijkere aanpassing aan veranderingen. Verder speelt het een essentiële rol bij de volledige overgang naar de kenniseconomie".

De conclusies van de top van Nice
" e agenda moet (...) op alle terreinen van het sociaal beleid de nadruk leggen op kwaliteitsbevordering. De kwaliteit van de opleiding, de kwaliteit van het werk, de kwaliteit van de arbeidsverhoudingen en de kwaliteit van het sociaal beleid in zijn geheel zijn essentiële factoren voor de Europese Unie om de gestelde doelen inzake concurrentievermogen en volledige werkgelegenheid te bereiken."

Conclusies van de top van Stockholm
" et opnieuw bereiken van volledige werkgelegenheid betekent niet alleen aandacht voor meer banen, maar ook voor betere banen (...) met inbegrip van gelijke kansen voor gehandicapten, gendergelijkwaardigheid, een goede en soepele arbeidsorganisatie die het mogelijk maakt werk en gezin beter met elkaar te verzoenen, levenslang leren, gezondheid en veiligheid op het werk, de rol van de werknemers en de diversiteit van het beroepsleven". "als algemene doelstelling in de werkgelegenheidsrichtsnoeren voor 2002 worden opgenomen". "De Raad samen met de Commissie indicatoren voor de kwaliteit van het werk ontwikkelen die tijdig vóór de Europese Raad van Laken (...) moeten worden gepresenteerd".

Bijlage 2: Grafieken

Grafiek 1 : Netto sociale uitgaven in Europa en de VS.

Grafiek 2 : Overheidsuitgaven aan onderwijs

Grafiek 3 : Analfabetisme en inkomensongelijkheid

BIJLAGE 3: Details van kwaliteitsindicatoren

DIMENSION

SPECIFIC STATISTICAL SERIES

SOURCE, PERIODICITY, STATUS

1. Intrinsic job quality


Job satisfaction among workers, taking account of job characteristics, contract type and hours worked, and level of qualification relative to job requirement


- Satisfaction with type of work in present job (PE033)

- Skills need for current job given by a formal training or education (PE021)


- Skills or qualifications to do a more demanding job than the current one (overqualified)(PE016)

- European Community Household Panel, but only for 1994-97

- European Community Household Panel, but only for 1994-97

- European Community Household Panel, but only for 1994-97
Proportion of workers advancing to higher paid employment over time - Current monthly wage net (PI 211M) - European Community Household Panel, but only for 1994-97

Low wage earners, working poor, and the distribution of income


- Proportion of employees earning less than 60% of median income(1)

- Is the household able to make ends meet (HF002)

- Income distribution as measured by S80/SS20 income quantile ratio
- European Community Household Panel, but only for 1994-97

- European Community Household Panel, but only for 1994-97

- European Community Household Panel, but only for 1994-97

2. Skills, life-long learning and career development

Proportion of workers with medium and high levels of education - Persons in employment with Medium and High educational attainment level (ISCED) as a percentage of their employed population Community Labour Force Survey, yearly

Proportion of workers undertaking training or other forms of life-long learning - Participation rate in education and training' as defined by the percentage of population participating in education and training by sex, age groups (25-34, 35-44, and 45-64 years old) and working status employed, unemployed, inactive)


- Percentage of population aged 25-64 participating in education and training, by sex


- Percentage of workforce participating in job-related training, by sex. Some doubts about the notion of workforce

- Community Labour Force Survey, yearly, approved by the EMCO Indicators Group


- Community Labour Force Survey, yearly, used in both the Synthesis and the Joint Employment Report


- Ad Hoc Module on Continuing Vocational Training in Enterprises, last 1993, next Autumn 2001, proposed by DG EMPL
Proportion of workers with basic or higher levels of digital literacy
- currently not entirely available OECD data, national data, Eurobarometer surveys. To be further developed

3. Gender equality
Gender pay gap, appropriately adjusted for such factors as sector, occupation and age - Ratio of women's hourly earnings index to men's for paid employees at work 15+hours by job content and education - European Community Household Panel, but only for 1994-97, used as indicator in the Joint Employment Report

Gender segregation extent to which women and men are over or under-represented in different professions and sectors. - The average national share of employment for women and men applied to employment in each sector/occupation. The differences are added and put in relation to total employment to obtain a figure of gender imbalance - Community Labour Force Survey, yearly, NACE/ISCO classifications, used as indicator in the Joint Employment Report

Proportion of women and men with different levels of responsibility within professions and sectors, taking account of factors such as age and education - Employment of women and men, by level of responsibility within firms and by sector (adjustment for age and education)


- Job status (supervisory, intermediate, non-supervisory) by occupation or industry (PE010)

- Community Labour Force Survey, yearly


- European Community Household Panel, but only for 1994-97
4. Health and safety at work

Composite indicators of accidents at work fatal and serious including costs


- The incidence rate, defined as the number of accidents at work per 100 000 persons in employment, by sex, calculated as: [number of accidents (fatal or non-fatal) / number of employed persons in the studied population] x 100 000. (HSW1)


- Total and mean number of days lost due to accidents at work, by sex (HSW2)


- Occupational diseases, by sex

- European Statistics on Accidents at Work (ESAW), yearly; Commission proposes to use HSW1.


- LFS, 'Ad Hoc' Module on Accidents at Work and Occupational Diseases; Commission proposes to use HSW2.


- LFS, 'Ad Hoc' Module on Accidents at Work and Occupational Diseases, due mid 2001.

Rates of occupational disease, including new risks e.g. repetitive strain - Health problems related to making repetitive movements (Table
1)



- Working at very high speed and its effects on health (Table 5.4)
- EIRO Foundation, to be developed yearly


- EIRO Foundation, to be developed yearly

Stress levels and other difficulties concerning working relationships


- Working to tight deadlines and its effects on health (Table 5.5)
- EIRO Foundation, to be developed yearly

5. Flexibility and security

The effective coverage of social protection systems in terms of breadth of eligibility and level of support for those in work, or seeking work


- Coverage of employed by social insurance, as measured by the total net social/social insurance receipts in the year prior to the interview (as part of income) (PI 130)

- European Community Household Panel, but only for 1994-97
Proportion of workers with flexible working arrangements as seen by employers and workers - Satisfaction with working time in present job (PE035)


- Type of employment contract, by categories: permanent, fixed-term or short-term, casual work with no contract, some other working arrangement (PE024)


- Full-time/part-time (PE005C)
European Community Household Panel, but only for 1994-97

European Community Household Panel, but only for 1994-97

European Community Household Panel, but only for 1994-97

Job losses proportion of workers losing their job through redundancies, and proportion of those finding alternative employment in a given period.


- Reason for stopping in previous job (PJ004)

- Main reason for leaving last job or business (Col. 71) European Community Household Panel, but only for 1994-97


- Community Labour Force Survey, yearly
Proportion of workers changing the geographical location of their work. - Data available through Eurostat but in need of analysis and presentation National Data assembled by Eurostat from National administrative sources


6. Inclusion and access to the labour market Effective transition of young people to active life


- Activity rate 15-24 as % of population of 15-24

- Youth unemployment ratio: unemployed aged 15-24 as a percentage of the population aged 15-24.

- Community Labour Force Survey, yearly, approved by EMCO Ad-hoc group and used in JER.


- Community Labour Force Survey, yearly, approved by EMCO Ad-hoc group and used in JER.

Employment and long-term unemployment rates by age, educational level, region


- Employment rate by main age-group (15-24, 25-54, 55-64, 15-64) and educational attainment levels (ISCED High, Medium and Low).


- Total long-term unemployment rate

- Community Labour Force Survey, yearly


- EUROSTAT harmonised series, yearly, used in the Synthesis Report
Labour market bottlenecks and mobility between sectors and occupations


- None currently available


- Occupation on current and previous job (PE006, PJ007))

- Sector of current and previous job (PE007, PJ008)
-To be developed. National data available for some countries. Eurostat Vacancy Survey to be launched in 2002.


- On mobility: work in progress in Eurostat
7. Work organisation and work-life balance

Proportion of workers with flexible working arrangements


- Share of employees with flexible working arrangements (flexible hours, annualised hours contract, on-call work) in total employees, by sex (WT2)


- Number of employees working involuntary part-time as a % of total number of employees

- LFS 'Ad Hoc' Module on Working Time; Commission proposes to use WT2

- Community Labour Force Survey, yearly

Opportunities for maternity and parental leave, and take-up rates


- Employed men and women on parental leave (paid and unpaid) as a proportion of all employed parents. Allocation of parental leave between employed men and women as a proportion of all parental leave.
- Various national sources, indicator developed during the French Presidency

Scale of child-care facilities for pre-school and primary school age groups


- Children cared for (other than by the family) as a proportion of all children in the same age group. Broken down by before non-compulsory pre-school system, in non-compulsory or equivalent pre-school system, and compulsory primary education.

- Various national sources, indicator developed during the French Presidency

8. Social dialogue and worker involvement

Coverage of collective agreements


- None currently available.

- ETUC, NAPs, Structure of Earnings Survey, to be further developed.
Proportion of workers with a financial interest/participation in the firms where they are employed - Percentage of business units with more than 200 employees in each country using financial participation schemes - Dublin Foundation's Study on financial participation in Europe. To be further developed.

Working days lost in industrial disputes - N° of working days lost (1000) - Eurostat, Population and Social Conditions, Statistics on Industrial Disputes

9. Diversity and non-discrimination

Employment rates and pay gaps of older workers compared with average


- Total monthly wages net (PI 211M)


- Could be constructed by using for employment rates the Community Labour Force Survey (yearly) and for pay gaps the European Community Household Panel (for 1994-97)

Employment rates and pay gaps of persons with disabilities, and persons from ethnic minorities compared with average


- None currently available but some employment data available concerning non-nationals.

- To be developed. Not available in the Community Labour Force Survey; national data.

Information on the existence of labour market complaints procedures, and of successful outcomes


- None currently available.

- To be developed; national data.

10. Overall work performance

Average hourly productivity per worker


- Average productivity per hour worked, calculated as the GDP divided by the total number of hours worked during the year


- OECD

Average annual output per worker


- Annual labour productivity, calculated as GDP per person employed

- GDP per head of population in purchasing power parities
- Eurostat; AMECO data base (DG ECFIN), twice a year

- EUROSTAT, yearly or AMECO data base (DG ECFIN), twice a year Average annual living standards per head of population taking account of the rate of employment and the dependency ratio - Economic dependency ratio, calculated as not employed aged 15+ as a percentage of total employment - EUROSTAT, yearly

(1)
To be developed in line with Eurostat definitions and usage in the Synthesis Report.