IP/01/873
Brussel, 20 juni 2001
De Commissie legt Michelin een geldboete op wegens onrechtmatig
commercieel gedrag
De Europese Commissie heeft besloten de Franse bandenfabrikant
Michelin een geldboete van 19,76 miljoen EUR op te leggen omdat de
onderneming gedurende het grootste deel van de jaren negentig misbruik
heeft gemaakt van haar machtspositie op de markt van de
vervangingsbanden voor zware voertuigen in Frankrijk. Na een
zorgvuldig en langdurig onderzoek is de Commissie tot de bevinding
gekomen dat het ingewikkelde stelsel van kwantumkortingen, bonussen en
andere handelspraktijken van Michelin de dealers op onrechtmatige
wijze aan de onderneming bond en de Franse markt sloot voor andere
bandenfabrikanten. De inbreuk is des te ernstiger omdat het de tweede
keer is dat Michelin zich schuldig maakt aan dergelijk
concurrentieverstorend gedrag in Europa.
In zijn commentaar op de zaak zei de voor concurrentie bevoegde
commissaris Mario Monti het volgende: "Dominante ondernemingen moeten
er zich in hun praktijken voor hoeden andere spelers van de markt uit
te sluiten. Kortingen en premies zijn een normale handelspraktijk,
maar zoals werd bevestigd door het Hof van Justitie, zijn zij
onrechtmatig wanneer ze worden toegekend door een onderneming die een
machtspositie inneemt en een uitsluitingseffect hebben".
In mei 1996 begon de Commissie op eigen initiatief een onderzoek naar
de handelspraktijken van de Manufacture Française de Pneumatiques
Michelin (Michelin) omdat het vermoeden bestond dat de grootste
Europese bandenfabrikant het communautaire mededingingsrecht had
geschonden.
Ongeveer een jaar later (juni 1997) verrichtten ambtenaren van de
Commissie verificaties bij Michelin Frankrijk die het bewijs
opleverden dat de onderneming misbruik maakte van haar machtspositie
op de Franse markt voor vernieuwde banden en nieuwe vervangingsbanden
voor zware voertuigen. De bandenmarkt kan worden onderverdeeld in twee
segmenten, meer bepaald banden voor eerste uitrusting en
vervangingsbanden. Vervangingsbanden kunnen nieuw of vernieuwd zijn,
dit wil zeggen dat het loopvlak ervan vernieuwd wordt voor zover de
karkas gezond is.
De Commissie heeft vastgesteld dat Michelin een ingewikkeld systeem
van kwantumkortingen, premies en commerciële overeenkomsten had
opgezet dat onrechtmatig was voor haar dealers en hen tot getrouwheid
dwong.
Het handelsbeleid dat Michelin voerde in het segment voor vernieuwde
en nieuwe vervangingsbanden, had tussen 1990 en 1998 tot gevolg dat de
dealers in hoge mate van Michelin afhankelijk werden en verhinderd
werden vrijelijk hun leveranciers te kiezen. Dit beleid, dat de
toegang van de concurrenten tot de markt op kunstmatige wijze
verhinderde, werd door Michelin opgegeven in januari 1999.
Artikel 82 van het EG-Verdrag staat eraan in de weg dat individueel of collectief misbruik wordt gemaakt van een machtspositie op de gemeenschappelijke markt of op een wezenlijk deel daarvan voor zover daardoor de handel tussen lidstaten ongunstig kan worden beïnvloed.
Volgens algemeen beschikbare informatie heeft Michelin een
marktaandeel van meer dan 50% op de markt van de nieuwe
vervangingsbanden voor zware voertuigen in Frankrijk. Wat de Franse
markt voor vernieuwde banden betreft, is haar marktaandeel nog hoger.
Geen van haar concurrenten heeft een vergelijkbare omvang. Derhalve
mag worden aangenomen dat Michelin een machtspositie inneemt in
Frankrijk.
In 1981 kwam de Commissie tot de bevinding dat Michelin zich schuldig
maakte aan hetzelfde concurrentieverstorende gedrag in Nederland.
Het Hof van Justitie heeft in het eerste Michelin-arrest en vervolgens
in recentere zaken geoordeeld dat kwantumkortingen die een
uitsluitingseffect hebben, onrechtmatig zijn wanneer zij door een
onderneming met een machtspositie worden verleend voor een periode van
meer dan drie maanden.
De berekening van de geldboete
Bij het vaststellen van de geldboete hield de Commissie rekening met
het feit dat het een zware inbreuk betrof die een aanzienlijk aantal
jaren heeft geduurd en een merkbaar effect had op de Europese markt.
Bovendien is het de tweede keer dat Michelin het communautaire mededingingsrecht schendt hetgeen wordt beschouwd als een verzwarende omstandigheid. Bij het onderzoek heeft Michelin evenwel samengewerkt met de Commissie en de onderneming heeft een einde gemaakt aan de inbreuk voordat haar een mededeling van punten van bezwaar werd toegestuurd hetgeen bij de berekening van de uiteindelijke geldboete wordt beschouwd als een verzachtende omstandigheid.
Michelin heeft twee maanden de tijd om de geldboete te betalen dan wel
tegen de beschikking beroep in te stellen bij het Gerecht van eerste
aanleg van de Europese Gemeenschappen.