Voortgangsrapportage Wijkaanpak Hoogvliet Rotterdam

Hoogvliet, deelgemeente Rotterdam

401. Tekst van de voortgangsrapportage Wijkaanpak april 2001.

19 juni 2001

Dit document bevat de letterlijke tekst van de rapportage (deel 1), maar zonder foto's en grafieken.

Voorwoord

"Piet zat altijd in zijn stoel, hier voor het raam. Honderdzesenzeventig gulden en tien cent huur betaalden we. Een hoop geld in die tijd, maar daar had je wel een vierkamerwoning voor. Piet heeft nog speciaal een foto gemaakt van de douche. Niemand had in Nederland nog een douche. We hadden echt het gevoel dat we in een paleisje kwamen wonen. Dat gevoel heb ik nog. Die gezelligheid vind je nergens."

(citaat weduwe An, slooptheater maart 2001)

In maart 2001 namen de bewoners van Dura Coignetflats afscheid van hun flats.

In vier eenakters, gespeeld door bewoners in de lege sloopflats, verbeeldden ze hun emoties bij dit afscheid. Indrukwekkende avonden vol emoties voor bewoners en werkers aan de vernieuwing van Hoogvliet. Mooie herinneringen aan kinderen in teiltjes of een gelukkig huwelijk werden afgewisseld met verdriet om een verhuisd vriendje. Verhalen over overlast en zorg om vluchtelingen, ouderen die eigenlijk niet naar het verzorgingshuis wilden of zorg om de kwaliteit van de nieuwe woning, het kwam allemaal aanbod. Eens te meer werd duidelijk welke grote impact de hele vernieuwingsoperatie heeft op de bewoners van Hoogvliet. Hun steun blijft echter overtuigend aanwezig. Ondanks grote persoonlijke offers zien Hoogvlieters de noodzaak van de grootschalige vernieuwing in. Wel vragen ze met steeds grotere klem om tempo.

Bewoners van 5000 woningen hebben de mededeling gekregen dat hun huis gesloopt gaat worden. Onzeker is echter wanneer de sloop plaatsvindt, waar ze naar toe zullen verhuizen en wanneer de nieuwbouw gereed is.

Een verhuizing op eigen initiatief is al één van de meest stressvolle gebeurtenissen in een mensenleven. Een gedwongen verhuizing in deze onzekerheid des te meer. De druk op de voortgang van het proces in Hoogvliet is dan ook groot. Belangrijk is dat de nieuwbouwproductie op gang komt, zodat bewoners zekerheid krijgen over hun verhuizing.

Inleiding

In deze rapportage berichten we over de voortgang van de wijkaanpak in de periode tot 1 april 2001 en blikken we vooruit.

Het is de vierde voortgangsrapportage aan de stuurgroep wijkaanpak Hoogvliet en aan de deelgemeenteraad.

Voor de eerste maal zal deze voortgangsrapportage ook zijn plek krijgen in de rapportage aan gemeenteraad over de voortgang in de zes strategische wijkaanpakgebieden.

In juli 2000 stelde gemeenteraad het uitvoeringsprogramma wijkaanpak Hoogvliet 2000 - 2004 vast, na positieve advisering door de deelraad.

De gemeenteraad stelde 31,5 miljoen beschikbaar voor het SWA gebied Hoogvliet Noord en 5 miljoen voor het OWA gebied Maasranden (Hoogvliet Zuid).

Aan de budgettoekenning is een aantal voorwaarden verbonden, die voor alle zes SWA gebieden hetzelfde zijn. In deze rapportage geven we, verspreid over de verschillende hoofdstukken, aan hoe we aan deze voorwaarden voldoen en hoe de Hoogvlietse aanpak past in stedelijke prioriteiten als het woonstadbeleid, kansrijke economische sectoren, milieu, operatie Stofkam, winkelgebieden of participatie allochtonen.

Deze Voortgangsrapportage Wijkaanpak Hoogvliet deel 1 bevat een samenvatting van de belangrijkste ontwikkelingen in de projecten, de financiën en de monitoring van resultaten. Onlosmakelijk aan deze rapportage verbonden is het geactualiseerde projectenboek. In dit boek, Voortgangsrapportage Wijkaanpak Hoogvliet deel 2, staan alle onderhanden projecten omschreven. Ieder half jaar worden de projectformulieren geactualiseerd zodat belangstellenden de voortgang kunnen volgen.

In dit deel 1 van de voortgangsrapportage komen alleen de hoofdlijnen aan de orde.

"Vernieuw Hoogvliet tot een groene tuinstad, die langdurig een goed woon- en werkklimaat biedt en kansen geeft aan haar inwoners."

Zo is onze missie te omschrijven.

De kernwoorden hierin zijn: groen, tuinstad, langdurig en kansen.

Hoogvliet is groen en moet dat blijven.

Hoogvliet is een tuinstad, geen compacte drukke stad, maar een ruim opgezette, groene tuinstad. Die kwaliteit moeten we verder benutten. Het echter wel een stad, een zelfstandige kern veraf van Rotterdam, met behoefte aan eigen voorzieningen in een eigen stadshart.

Langdurig, duurzaam is een ander kernbegrip. Het nieuwe Hoogvliet moet beter tegen de tand des tijds bestand zijn dan het oude Hoogvliet, dat na enkele tientallen jaren al verouderd was. Het moet een plaats zijn, waar ook onze kinderen, kleinkinderen en volgende generaties nog willen wonen en werken.

En, last but not least, het moet een stad zijn die kansen biedt. Een stad, die kansen biedt aan haar inwoners om vooruit te komen. Een stad met een gedifferentieerde bevolkingssamenstelling die middels goed onderwijs en goede voorzieningen bewoners hulp biedt waar nodig en mogelijkheden geeft om een stap vooruit te maken.

Fysiek

De nieuwe kaart van Hoogvliet krijgt vorm. Op de bijgevoegde kaart heeft de dS+V alle plannen samen gebracht op één kaart. Aangegeven is welke bouwprojecten dit jaar in voorbereiding zijn of komen. De kaart geeft het beeld per april 2001. In de loop van de komende tijd zal deze kaart steeds naar de nieuwste inzichten worden aangepast.

In afgelopen tijd zijn er op alle schaalniveaus belangrijke vorderingen gemaakt in de planvorming.

Schaalniveau 1 Hoogvliet

De ontwikkelingsvisie Hoogvliet, die een kader geeft voor de ontwikkeling van de deelgebieden, is gereed. Daarmee ligt vast wat de uitgangspunten zijn voor de ruimtelijke ontwikkeling in Hoogvliet met betrekking tot het woningprogramma, de voegen, groen, water, milieu en economie.

Schaalniveau 2 Deelgebieden

Hoogvliet is vervolgens opgedeeld in vier deelgebieden: Maasranden, Oudeland, Noordwest (Nieuw Engeland en Westpunt) en Centrum.

Voor alle vier deze deelgebieden is/wordt een nieuwe structuurschets gemaakt: een integraal plan voor woningbouw, winkels, bedrijven, groen, water, verkeer en voorzieningen en sociaal investeren.

Voor Maasranden is dat plan al langere tijd gereed.

Voor Oudeland en Noordwest zijn de structuurschetsen in concept gereed.

Het plan voor het Centrum, het stadshart zal vóór de zomer gereed zijn.

In de komende tijd zal vooral de financiële paragraaf bij de structuurschetsen aandacht vragen. De plannen worden voorzien van een financiële onderbouwing, die vervolgens voor Noordwest en Oudeland weer de basis vormt voor een zogenaamde PPS- (Particulier Private Samenwerkings-) overeenkomst tussen gemeente, deelgemeente en corporatie.

Voor het Centrum zal samenwerking gezocht worden met verschillende marktpartijen die in het stadshart belangen hebben.

Voor Maasranden is dit traject al grotendeels doorlopen. De financiële paragraaf is gereed en goedgekeurd door de wethouder. Over het PPS akkoord worden de laatste onderhandelingen gevoerd.

Schaalniveau 3 Bouwplannen

Ook hier is het plangebied Maasranden het verst gevorderd. Voor drie locaties zijn de bouwplannen gereed: Oedevliet fase 1, Maaskwadrant en fase 0 Dura Coignet. Het afwikkelen van de bestuurlijk juridische procedures op weg naar een bouwvergunning vraagt echter nog tijd. In Nederland gelden hiervoor lange procedures. De tijd die nu nog nodig is, is afhankelijk van de afhandeling van bezwaarschriftprocedures. Naar verwachting kunnen rond de jaarwisseling en begin volgend jaar de eerste palen geslagen worden.

In de andere gebieden zijn de structuurschetsen nu zover gereed dat de eerste pre-planteams kunnen starten.

Concreet ziet de bouwplanning er nu als volgt uit:

Woningbouwplanning

2000

2001

2002

2003

2004

Subtot.

>2004

totaal

Noordwest

Dignapark

157

157

Oude Wal

32

Wijnruitstraat

130

130

Westpunt overig

42

367

409

Haifaweg

41

Voorweg

50

Waaier

Subtotaal

157

171

452

397

849

Oudeland

Vlietzone

100

100

110

210

Plasoever/middenzone

60

250

310

Tuindorpzone

Marthalaan/Laning

149

Eilanden

Subtotaal

160

610

770

Centrum

150

150

470

620

Maasranden

Oedevliet

215

215

430

670

1100

Buurtsteunpunt Meeuwenweide

40

Bejaardenwoningen Meeuwenweide

180

180

Zeeltplein

Meeuwenpl overig

486

Dura-Coignet

69

180

249

186

435

Maaskwadrant

177

177

in de Fuik/Zalmstek

35

Subtotaal

1146

1412

2558

Totaal

157

331

242

1908

2889

4797

Schema bouwprogramma (gegevens uit Indiening Hoogvliet voor B&I)

Het bouwprogramma zal ook leiden tot een andere woningdifferentiatie.

In die zin levert Hoogvliet een belangrijke bijdrage aan het woonstadbeleid. Bij de start van de vernieuwing op 1-1-1999 bestond 25% van de Hoogvlietse woningvoorraad uit koopwoningen en 75 % uit huurwoningen.

In 2010 zal de verhouding huur - koop 50 % - 50% zijn.

Dit is het resultaat van het gerealiseerde bouwprogramma en de verkoop van 2000 huurwoningen door de corporaties Maasoevers en Estrade.

Milieu

Het milieu neemt een steeds prominentere plaats in bij de vernieuwing van Hoogvliet.

Water, energie en ecologie spelen een belangrijke rol in de plannen.

Voor de stad Rotterdam is een Waterplan gemaakt. Dit wordt vertaald in een speciale uitwerking in een Waterplan Hoogvliet. Uit het plan blijkt dat een verdubbeling van het wateroppervlak noodzakelijk is om te komen tot kwaliteitsverbetering van het water en vooral om te komen tot voldoende bergingscapaciteit.

Alleen door uitbreiding van het wateroppervlak is toekomstige wateroverlast te voorkomen. In de structuurschetsen is deze wens vanuit het watermanagement gehonoreerd.

Ook naar een optimale aanpak van de energielevering is studie gedaan. Op de lange termijn lijkt het gebruik van restwarmte van buurman Shell en/of andere naburige industrie een serieuze optie. Voor de nu te starten bouwprojecten gaan we uit van energielevering via warmtekrachtcentrales. Op deze manier levert Hoogvliet een bijdrage aan de CO2 taakstelling. Ook wordt voor de woningen gestreefd naar warmtelevering met een laag-energieverbruik.

Voor het project Hofeiland, een deelproject op de Meeuwenplaat, wordt een speciaal experiment voorbereid. Rotterdam nam eerder met het project Nieuw Terbregge deel aan een samenwerkingsverband van Europese steden die streven naar energiebesparing. Deze steden hebben bij de Europese Gemeenschap een aanvraag ingediend in het kader van een nieuw Europees energieprogramma, het REMARC project.

Het Hofeiland zal als Rotterdams voorbeeldproject dienen. Door de toepassing van zonneenergie op grote schaal, energie-opslag in asfalt en zonneboilers zal de energielevering voor 50 % afkomstig zijn van milieuvriendelijke, duurzame energiebronnen. De haalbaarheid van dit initiatief moet voor de jaarwisseling duidelijk zijn.

De belangrijkste milieupotenties voor Hoogvliet blijven het groen en de ligging aan de Oude Maas. Hier liggen nog onbenutte mogelijkheden van Hoogvliet. In het Ruimtelijke Plan Rotterdam staan de oevers Oude Maas genoemd als strategisch project voor de stad. De groenzone om Hoogvliet heeft economische mogelijkheden (toerisme), biedt ruimte voor recreatie voor de bewoners en heeft ook ecologisch bijzondere waarde. Het is één van de weinige brakwatergetijde-gebieden in Europa. Deze bijzondere waterhuishouding is ecologisch gezien uniek. Het Wereld Natuurfonds heeft daarom een deel van het gebied geadopteerd.Voor de korte termijn zijn een aantal maatregelen in de groenzone in uitvoering of in voorbereiding, zoals de aanleg van een boardwalk langs de oever en de opening van een begrazingszone voor Schotse Hooglanders.

Een masterplan voor de hele groenzone zal na de zomer inzicht geven in de investeringen, die op de lange termijn nodig zijn om de mogelijkheden van deze zone beter te benutten.

Sociaal

Het sociale programma omvat een 25-tal projecten. Hier belichten we vier prioriteiten:

Begeleiding bewoners in sloopblokken

De sloop van vijfduizend woningen in Hoogvliet heeft zeer ingrijpende gevolgen voor de bewoners van Hoogvliet. De sloop is verdeeld in twee fasen.

Fase 1 nam een aanvang op 01-01-1999 toen corporatie Maasoevers voor 2400 woningen een verhuurstop afkondigde. Inmiddels is 38% van de bewoners verhuisd.

Het slooptempo is afhankelijk van de verhuizing van bewoners. Als 50% van de bewoners van een woonblok is verhuisd, wordt een sloopvergunning aangevraagd en bemiddelt de corporatie actief bij het zoeken naar nieuwe woonruimte voor de nog aanwezige bewoners.

Estrade Wonen is op 01-01-1999 begonnen met actieve uitplaatsing van 252 bewoners 1e fase Dura-Coignet, haar enige sloopcomplex in de eerste fase. Het blok is nu leeg, binnenkort volgt de sloop. De tweede fase vangt aan in 2004 voor de woningen van Maasoevers, voor Estrade is de startdatum ervan verschillend per complex.

Het beheer van de sloopblokken vraagt veel aandacht. Ook in blokken die gedeeltelijk leegstaan willen we een prettig en veilig woonklimaat waarborgen. Corporaties, deelgemeente, gemeentelijke diensten en politie hebben daartoe hun krachten gebundeld. Onder regie van de politie worden buurtconciërges van de corporaties, veiligheidsassistenten en de HavenBeveiligingsDienst gecoördineerd ingezet en worden, waar nodig, knelpunten snel opgelost. Ook initiatieven als huisbezoeken, huiskamers en de seniorenbrigade helpen bij het goed begeleiden van bewoners in deze blokken. Vooralsnog lijkt de uitplaatsing van de bewoners en het beheer van de blokken in de eerste fase goed te verlopen.

Problematischer lijkt de situatie in enkele blokken waar na 2004 sloop is voorzien. De onzekerheid voor de bewoners van deze blokken is groot. Bovendien nemen de blokken nu een lastige positie in op de woningmarkt. Ze zijn alleen nog aantrekkelijk voor mensen die weinig keuzes meer hebben. In de komende tijd zullen extra inspanningen in dit verband in deze blokken noodzakelijk zijn.

Onderwijs

De onderwijskansenzone vormt een speerpunt in onze sociale aanpak. Verbetering van de onderwijsresultaten is een voorwaarde voor vergroting van de kansen van jonge Hoogvlieters. Het project Onderwijskansen zone gaat uit van het langdurig toepassen op grote schaal van zgn. best practices, methoden die in de praktijk aantoonbaar tot betere onderwijsresultaten hebben geleid. We richten ons daarbij op vier speerpunten:

* voorschool

* onderwijsmethoden in de klas

* buitenschoolse activiteiten (brede school)
* overgang basisschool-middelbare school

Voor deze omvattende aanpak is een convenant afgesloten met de schoolbesturen, besturen van welzijnsinstellingen, deelgemeente en gemeente. Dit convenant wordt voor de zomer uitgewerkt tot een uitvoeringsplan.

Parallel daaraan worden de eerste activiteiten al uitgewerkt. Een eerste school heeft al een voorschool gekregen. Na de zomervakantie zullen er nog twee volgen. In de verschillende buurten worden samenwerkingsverbanden gestart tussen de scholen en het sociaal cultureel werk om de brede school verder inhoud te geven.

Antillianen

Een hardnekkig misverstand in de stad zegt dat veel Antillianen momenteel uit Hoogvliet verhuizen naar andere delen van de regio. Een analyse van de cijfers leert ons dat dit gerucht maar gedeeltelijk waar is. Er verhuizen inderdaad veel Antillianen uit Hoogvliet, maar er komen ook veel Antillianen in Hoogvliet wonen. Per saldo groeit de populatie Antillianen in Hoogvliet weer. In Hoogvliet Noord is een uitgebreid netwerk van voorzieningen aanwezig voor deze bevolkingsgroep. Voor Hoogvliet Zuid, waar de groep nu het hardste groeit, moet zo'n netwerk nu snel ontwikkeld worden.

In de Antilliaanse en Surinaamse cultuur is het één ouder gezin een veelvoorkomende vorm van huishouden. In Hoogvliet is deze groep verreweg de grootste migranten groep. Het betreft ook veel zeer jonge moeders. Het maatschappelijk werk heeft via de wijkaanpak extra capaciteit gekregen om deze groep te begeleiden. Momenteel worden 50 jonge moeders begeleid. In de komende tijd zal de samenwerking tussen het maatschappelijk werk en andere instanties bij de begeleiding van deze groep extra aandacht krijgen.

Ook in het bouwprogramma is er extra aandacht voor deze groep. Samen met de moeders en de IBT (Internationale BouwTentoonstelling) onderzoeken we de mogelijkheden om een speciaal op de wensen van deze doelgroep afgestemd bouwprogramma te ontwikkelen.

Jongeren

Op zondagmiddag 5 november 2000 was discotheek The Pool geheel gevuld met een gezelschap van een voor die gelegenheid ongewone samenstelling. Een grote groep jongeren en vertegenwoordigers van deelgemeente, welzijnsinstellingen, corporaties en politie kwamen bijeen voor de vertoning van de video "De straat is van ons, ...en de toekomst ook".

In deze video, gemaakt door Hoogvlietse jongeren onder begeleiding van Bosch film, geven jongeren hun visie op de toekomst van Hoogvliet. Aansluitend volgde een uniek debat tussen beleidsmakers en jongeren.

Het is wrang om te moeten constateren dat kort daarna discotheek The Pool op politieadvies de deuren moest sluiten, terwijl dit de enige commerciële uitgaansgelegenheid voor jongeren in Hoogvliet is. Juist het gebrek aan voorzieningen voor jongeren was een belangrijk onderwerp van gesprek.

Op andere plaatsen kunnen we wel aan de wens voor jongerenvoorzieningen tegemoet komen. In juni opent een nieuw jongerencentrum aan de Rietbroek/ Aveling haar deuren.

In overleg met jongeren wordt een skatepark ontworpen en in overleg met S+R wordt een project Jeugd op Straat ontwikkeld (de Hoogvlietse variant van TOS)

Naar aanleiding van de video zijn ook twee andere initiatieven van start gegaan. Er is een

jongerenraad i.o. en een groep jongeren gaat zelf een concept voor jongerenhuisvesting ontwikkelen. Dit project zetten we op in samenwerking met de IBT.

Dit zijn slechts enkele hoofdlijnen uit het sociale programma.

Voor nadere informatie over andere belangrijke projecten, zoals de Daklozenopvang, uitbreiding werk sociaal raadslieden, Opboxen, volwasseneneducatie, Casemanagement Antillianen, Kunst en sloop, Heel de buurt, Seniorenbrigade, verwijzen we naar deel 2 van de voortgangsrapportage: het projectenboek.

Economie

In deze pijler is in de afgelopen tijd veel vooruitgang geboekt. Na een lange periode van vacatures en wisselende bezetting, is nu een nieuwe programmaleider economie/wijkeconoom aangesteld. Het programma en de organisatie van de economische sector zijn beter gestructureerd. Dat heeft geleid tot de volgende resultaten:

Kantoren/bedrijven

Op basis van een marktonderzoek van Kolpron is het kantorenprogramma voor de vernieuwing vastgesteld. De hoeveelheid bedrijfsvloeroppervlak, het type kantoren en de locaties: metrostation Tussenwater, Aveling Noord en Centrum zijn bepaald. Daarmee is het programma nu helder en is Hoogvliet klaar om te profiteren van de gunstige marktomstandigheden.

Ook voor andere marktsegmenten: werkwoningen, bedrijvenstrips en bedrijfsruimte zijn locaties aangewezen. Daardoor was de Hoogvlietse bijdrage aan de operatie `Stofkam', de Rotterdamse speurtocht naar ruimte voor bedrijven, makkelijk te leveren.

De Gadering, het bedrijvenpark bij Hoogvliet, is nu bijna vol. Het volbouwen van het nieuwe deel van het bedrijfsterrein was de laatste en belangrijke motor achter de Hoogvlietse economie. Langzaam zal de aandacht gaan verschuiven naar het oude deel van de Gadering. Modernisering lijkt daar gewenst, om verval op termijn te vermijden. Het OBR bereidt daartoe plannen voor.

Detailhandel

Het grootste winkelcentrum van Hoogvliet, gelegen aan de Binnenban, ondervindt in toenemende mate concurrentie van andere winkelcentra in de regio. BRO heeft een plan van aanpak opgesteld, gericht op behoud van marktaandeel van deze trekpleister in Hoogvliet. Dit advies wordt, evenals het kantorenprogramma, opgenomen in het plan voor het stadshart.

Voor de detailhandel in de wijken zijn de plannen al langer bekend. Uitvoering van die plannen is echter een weerbarstig en complex proces, waarbij veel partijen betrokken zijn. Gestaag werken we door aan de uitvoering ervan, die nog enkele jaren in beslag zal nemen. In Hoogvliet Noord is de detailhandelfunctie van twee winkelcentra inmiddels vrijwel geheel afgebouwd. De twee resterende winkelcentra worden gemoderniseerd. De bouwplannen voor moderne supermarkten bij die centra zijn vrijwel gereed. De procedures gericht op het aanvragen van een bouwvergunning kunnen starten.

In Maasranden zijn de plannen nog minder vergevorderd. Onderhandeling over het verkrijgen van vastgoed en het verder uitwerken van de plannen zijn daar nu aan de orde.

Kansrijke economische sectoren

Rotterdam heeft vier sectoren benoemd waar zij kansen ziet voor versterking van de economische structuur van de stad. Voor Hoogvliet zijn de ICT-sector en de sector toerisme en recreatie kansrijk. Voor beide sectoren zijn plannen in ontwikkeling.

Bij ICT kiezen we voor drie sporen:

* Modernisering van de mogelijkheden voor de bekabeling op bedrijventerrein de Gadering, zodat de faciliteiten voor ICT bedrijven aanwezig zijn.

* Onderzoek naar de haalbaarheid van een ICT bedrijfsverzamelgebouw. De verwachtingen van de marktpartijen en het OBR zijn positief. Medio juni valt het definitieve besluit over een grondreservering.
* Voorlichting en ondersteuning van het bedrijfsleven over ICT ontwikkelingen zoals e-commerce. Tijdens een voorlichtingsavond voor het bedrijfsleven in november is een gemeenschappelijk website van het Hoogvlietse bedrijfsleven op het internet geplaatst: www.ondernemend.hoogvliet.nl

De sector toerisme en recreatie zal een belangrijk impuls krijgen door de bouw van het indoorsportcentrum met o.a. skibaan, kartbaan, luchtballon en klimcentrum. Per jaar worden 300.000 bezoekers verwacht. Bezwaarschrift procedures rond dit centrum zijn vrijwel afgerond. De projectontwikkelaar kan nu een datum voor de start van de bouw bepalen.

Voor andere delen van de groenzone om Hoogvliet, m.n. het gebied bij de jachthaven, onderzoekt OBR vrijetijdseconomie momenteel de toeristische potenties.

Starters

Voor het project "startersbegeleiding" is een nieuwe opzet gemaakt, waarbij meer aansluiting wordt gezocht bij bestaande stedelijke initiatieven. Hoogvliet zal zich beperken tot de werving van starters en doorleiding naar bestaande stedelijke begeleidingstrajecten. We verwachten dat deze aanpak na de zomer operationeel kan zijn.

Reeds tweemaal heeft Hoogvliet een succesvolle editie van het Ei van Columbus, de prijsvraag voor nieuwe ondernemersplannen beleefd. Overeenkomstig het voornemen om de prijsvraag iedere twee jaar te herhalen, zal het Ei van Columbus dit jaar zijn derde editie beleven. De voorbereidingen daartoe zijn al in volle gang.

Bedrijvencontactfunctie

Hoogvliet kent al een uitgebreid netwerk van contacten met het bedrijfsleven. De ondernemers zijn goed georganiseerd via winkeliersverenigingen, Hoogvlietse ondernemersvereniging, de BOR en het MKB-platform. Met al deze organisaties is er geregeld contact. Er is een winkelcentrum- manager actief in alle buurtwinkelcentra en winkeliersverenigingen kunnen subsidie krijgen voor ondersteuning.

Daarnaast bestaan er natuurlijk veel individuele contacten tussen ondernemers en de overheid.

Aan dit brede scala wordt nog een loot toegevoegd: de bedrijfscontactfunctionaris. Vanaf 1 mei 2001 zal de bedrijfscontactfunctionaris actief zijn. Zij zal de voorpost zijn voor bedrijfscontacten vanuit de overheid. Vanuit haar frontoffice kan zij ondernemers zelf helpen of begeleiden bij hun weg naar andere (deel-)gemeentelijke instanties. Maar zij zal niet alleen wachten op vragen, ook zal zij zelf ondernemers bezoeken als onderdeel van het relatiebeheer van de overheid.

Communicatie

Infocentrum

Vanaf het kruispunt van de twee belangrijkste wegen door Hoogvliet, de Aveling en de Groene Kruisweg is het duidelijk te zien: het informatiecentrum is in aanbouw. In opdracht van de beide corporaties en de deelgemeente realiseert de Meeuw daar een voorbeeldproject voor demontabel bouwen: snel gebouwd en fraai van vormgeving.

In juni 2001 gaat het centrum open voor publiek. In dit centrum kunnen bewoners en andere geïnteresseerden informatie krijgen over alle nieuwe plannen. Het informatiecentrum zal ook excursies organiseren voor bezoekers, ruimte bieden voor inspraakbijeenkomsten, de redactie voeren over de website, wisseltentoonstellingen houden en huisvesting bieden aan de IBT.

Logo

Het informatiecentrum is een voorbeeld van de intensieve samenwerking van de beide corporaties en de deelgemeente Hoogvliet. Bij zeer veel bouwplannen, sociale projecten en in communicatie trajecten trekken de partijen gezamenlijk op. Om die gezamenlijk aanpak van de vernieuwing van Hoogvliet te symboliseren hebben partijen nu een gemeenschappelijk logo laten ontwikkelen. Alle publicaties, het infocentrum, bouwborden en de IBT zullen dit logo gaan voeren.

Ook de wijkaanpak Hoogvliet, als coördinator van de vernieuwingsplannen, zal natuurlijk het logo uitdragen.

Het logo staat afgebeeld op de omslag van deze voortgangsrapportage.

Imago

In 1999 is het imago van Hoogvliet gemeten. Daaruit beek een opvallende discrepantie tussen het beeld van Hoogvlieters en bewoners van de regio. In de regio blijven achterhaalde beelden over criminaliteit en stank nog steeds actueel. Terwijl de Hoogvlieter weet dat de werkelijkheid anders is. Hoogvliet is b.v. één van drie veiligste deelgemeenten van Rotterdam. De Hoogvlieters zelf vinden Hoogvliet een groen en rustig woongebied.

Dit jaar zullen we de imagometing herhalen om te zien of we vooruitgang boeken.

Persbeleid, manifestaties en het informatiecentrum zijn de belangrijkste instrumenten bij de imagoverbetering. Dit jaar concentreren we onze inspanningen op twee momenten: op de opening van het informatiecentrum in juni en op een grote manifestatie direct na de zomervakantie.

Vanzelfsprekend zal ook de IBT een belangrijke rol spelen bij de verbetering van het imago.

Communicatie met bewoners

Verreweg de meeste aandacht gaat echter uit naar communicatie met de bewoners. Voor ieder deelgebied (Maasranden, Oudeland, Centrum en Noordwest) is een werkgroep communicatie actief, waarin corporaties, deelgemeente en wijkaanpak samenwerken.

De communicatie richt zich op de begeleiding van de bewoners, m.n. van de slooplocaties en op het betrekken van de bewoners bij nieuwe plannen.

In ieder gebied verschijnt periodiek een nieuwsbrief en worden informatieavonden georganiseerd.

De opkomst op deze avonden is over het algemeen groot. In Maasranden waren onlangs zelfs drie avonden nodig, omdat de honderden aanmeldingen voor een voorlichtingsavond de zaalcapaciteit ver overschreden. Op deze avonden blijkt steeds weer het grote draagvlak en enthousiasme voor de plannen.

In de komende tijd zullen de bijeenkomsten georganiseerd worden, die de inspraakverordening voorschrijft voor structuurschetsen. Tevens willen we in ieder deelgebied rond één bouwplan of inrichtingsplan daadwerkelijk een interactief proces starten, waarbij bewoners vanaf het begin meedenken en ontwerpen.

Met jongeren zijn de eerste initiatieven hiertoe al genomen. Een werkgroep van jongeren gaat zelf een eigen concept voor jongerenhuisvesting uitwerken, een gezamenlijk initiatief met de IBT. Ook ontwerpen jongeren zelf mee aan een skatebaan. Na een startavond met 40 jongeren en ouders is een werkgroep van jongeren hiervoor nu aan de slag, samen met S&R en dS+V.

Internationale bouwtentoonstelling Rotterdam Hoogvliet

Op 18 en 19 januari 2001 vond het constituerend beraad IBT plaats. De burgemeester, wethouders, deelgemeentebestuurders, professoren en andere vooraanstaande vertegenwoordigers van corporaties en overheidsinstellingen kwamen bijeen in een uniek gezelschap om zich te verdiepen in de problematiek en kansen van Hoogvliet en om gezamenlijk een startschot te geven voor de Internationale Bouwtentoonstelling Rotterdam Hoogvliet.

Nooit eerder kwam zoveel deskundigheid bijeen voor Hoogvliet.

De IBT is daarmee officieel van start. Het stichtingbestuur bestaat uit: H. Molenaar (oud-directeur Gemeentelijk Havenbedrijf), H. Elemans (voorzitter deelgemeente Hoogvliet), H. Meijer (wethouder Rotterdam), M. Kromwijk (directeur Maasoevers), E. Staal (directeur Estrade),

I. Bakker (Rijks Planologische Dienst), E. Taverne (hoogleraar Universiteit Groningen) en

P. Kuenzli (Gideon consult).

Daarnaast is een raad van ambassadeurs ingesteld, bestaande uit vooraanstaande leden uit de samenleving zoals ex-Eurocommissaris F. Andriessen, burgemeester Opstelten en staatssecretaris Remkes, die het gedachtegoed van de IBT zullen uitdragen.

Ook is een vakberaad gevormd bestaande uit deskundigen: directeuren van gemeentelijke diensten en hoogleraren uit diverse disciplines.

De eerste taak van het bestuur is de keuze van een directeur en het opbouwen van een werkapparaat. Dit proces zal nog tot de zomer duren.

Ondertussen wordt er al wel gewerkt aan aantal projecten zoals de verbreding van de A 15, woonconcepten voor jongeren en alleenstaande moeders, een onderzoek naar de beleving en de identiteit van Hoogvliet, het aanzien van de Aveling en de Groene Kruisweg en architectenselectie.

In deze projecten doen we de eerste ervaringen op met samenwerking tussen de IBT organisatie en de staande projectorganisatie voor de vernieuwing van Hoogvliet.

Voor de wijkaanpak is de IBT een unieke kans op meer deskundigheid, experimenten, innovatieve initiatieven en dus meer kwaliteit in de vernieuwing.

De IBT zal niet optreden als een zelfstandig ontwikkelende organisatie, maar een kwaliteitsimpuls vormen voor projecten die anderen, veelal de wijkaanpakorganisatie, uitvoeren. In de komende periode zullen we samen met de IBT moeten verkennen hoe we de samenwerking vormgeven en aan welke projecten de IBT gaat werken.

Daarbij moet enerzijds recht gedaan worden aan de IBT als zelfstandige rechtspersoon, die juist haar kracht ontleent aan een vernieuwend en dus soms afwijkend geluid, en anderzijds de wederzijdse afhankelijkheid.

De IBT kan geen projecten realiseren zonder een partner die ze uitvoert en de wijkaanpak heeft baat bij de denk- en vernieuwingskracht van de IBT.

Organisatie

De IBT is een zeer welkome speler in het veld van organisaties rond de vernieuwing van Hoogvliet. Een veld waarin bewonersorganisaties, corporaties, ondernemersverenigingen, deelgemeente, gemeentelijke diensten en het politieke bestuur ieder hun eigen rol spelen. De wijkaanpak neemt daarbinnen een speciale positie in.

Leidend voor de wijkaanpakorganisatie is het programma, zoals dat geformuleerd is in het uitvoeringsprogramma wijkaanpak Hoogvliet 2000
- 2004. Het is onze taak om de totstandkoming van dat programma te verzorgen. Meer dan in sommige andere gebieden gebruikelijk, speelt onze wijkaanpakorganisatie daarin een initiërende en coördinerende rol.

We wachten vaak niet op initiatieven uit het veld, waaraan we vervolgens een financiële bijdrage leveren, maar nemen zelf initiatief. Om een project op te zetten brengen we partijen bij elkaar in een werk- of projectgroep. Een lid van het projectbureau wijkaanpak of een speciaal aangestelde projectleider is dikwijls de voorzitter of trekker van de groep. De groep werkt vervolgens gezamenlijk een plan uit, dat meestal gefinancierd wordt met bijdragen van de verschillende participanten en de wijkaanpak. Projectuitvoerder of opdrachtgever voor de uitvoering is soms één van de participanten, soms de wijkaanpakorganisatie zelf.

We organiseren ons werk langs de vier pijlers van de wijkaanpak, waarbij de fysieke pijler daarnaast weer een onderverdeling kent over de vier verschillende gebieden.

1. sociaal investeren

2. economie

3.1. fysiek algemeen

3.2. fysiek Oudeland

3.3. fysiek Centrum

3.4. fysiek Maasranden

3.5. fysiek Noordwest

4. communicatie

Per (sub)pijler is een programmaleider of projectmanager vanuit het projectbureau actief, die verantwoordelijk is voor zijn deel van het uitvoeringsprogramma.

Bijgaand staat het organogram van de overlegstructuur afgebeeld. Ook daarin zijn de hoofd- en subpijlers te herkennen. Rond iedere pijler zijn steeds die partijen bijeengebracht, die van belang zijn voor die pijler.

In de stuurgroepen sociaal investeren, economie en communicatie en in de twee voor de fysieke pijler hebben altijd de voor die discipline van belang zijnde portefeuillehouders van de deelgemeente, het desbetreffende sectorhoofd van de deelgemeente, de accounthouders van de gemeentelijke diensten, de programmaleider van de wijkaanpakorganisatie zitting en bij de fysieke pijler tevens de directies van de corporaties.

Onder de stuurgroepen functioneren projectgroepen en werkgroepen.

Deze werkgroepen en projectgroepen, waarin gemeentelijke diensten, deelgemeente, wijkaanpak, corporaties, maar ook andere maatschappelijk organisaties als schoolbesturen, natuur- en milieuorganisaties, de stichting welzijn en anderen samenwerken, bereiden plannen voor die vervolgens, na bespreking in de desbetreffende stuurgroep, voorgelegd kunnen worden aan de stuurgroep wijkaanpak Hoogvliet, deelgemeenteraad of gemeenteraad.

In de organisatie zijn een aantal ontwikkelingen van belang:
* Het enthousiasme en de eensgezindheid waarmee samengewerkt wordt, is uniek. Er is consensus over de aanpak. Meningsverschillen zijn klein en worden makkelijk overbrugd. Deze samenwerking is de belangrijkste kracht achter de vernieuwing van Hoogvliet.
* De structuur bestaat in hoofdlijn nu twee jaar en functioneert naar tevredenheid. Het blijkt een stevige structuur te zijn, waar soms weer eens een loot bijkomt of afgaat, maar die als kapstok en basis voor de interne communicatie voldoet.
* Vanuit bewoners, ondernemers, bestuurders van de deelgemeente en corporaties is de behoefte aan tempo in de uitvoering groot. De doorzettingsmacht van de wijkaanpak, zoals René Diekstra dat noemt, is in hun ogen nog te klein, waar het tempo in de ogen van ambtelijke diensten al hoog ligt.

In de komende tijd moeten we op zoek naar mogelijkheden om de daadkracht waarom Rotterdam bekend staat, nog meer in de projecten te brengen.
Eén van de remmende factoren is het gebrek aan menskracht bij de fysieke diensten.

* De samenwerking tussen wijkaanpak en deelgemeente is hecht. De secretaris van de deelgemeente neemt deel aan vergaderingen van het projectbureau en de gebiedsmanager maakt deel uit van het managementteam van de deelgemeente. Leden van het projectbureau werken altijd nauw samen met een vertegenwoordiger van hun discipline binnen de deelgemeente (koppels). Dat systeem werkt goed. De secretaris van de deelgemeente werkt momenteel in een notitie voorstellen uit voor verdere professionalisering en samenwerking. Het gaat om een nadere afbakening van de taken van wijkaanpak en de deelgemeente en om heldere afspraken over producten en tijd die de deelgemeente beschikbaar stelt voor wijkaanpakprojecten.

* Stedelijk zijn afspraken gemaakt over de planning en controlcyclus en de administratieve procedures.

Financiën
Afronding GSB/IES
De stuurgroep wijkaanpak had nog de beschikking over resterende gelden uit de eerste GSB periode 1996- 2000. Er waren nog vier doorgeschoven GSB projecten: het realiseren van een jongerencentrum, de inrichting van een school- buurtplein, daklozenopvang Zwaan Kleef Aan en de herinrichting van de Venkelweg.
Het jongerencentrum opent in juni zijn deuren, het schoolplein is zijn opnieuw ingericht en Zwaan Kleef Aan heeft zijn inrichtingssubsidie besteed. De herinrichting van de Venkelweg kan pas uitgevoerd worden als het indoorsportcentrum gereed is. De bouw daarvan is vertraagd door beroepsprocedures, maar nu wel aanstaande. De afrekening GSB kan hier evenwel niet op wachten. De GSB bijdrage aan de Venkelweg zal nu t.z.t. worden vervangen door een bijdrage van wijkaanpak. De hiermee vrijgevallen GSB bijdrage is besteed aan winkelcentrummanagement ten behoeve van de herstructurering detailhandel.
De afrekening van de rijksbijdrage GSB heeft in het voorjaar van 2000 plaats gevonden. Hoogvliet heeft 70 projecten gerealiseerd en zonder problemen een goedkeurende accountantsverklaring gekregen. De finale afrekening van de 4 doorgeschoven projecten zal deze zomer plaatsvinden.
Voor vijf projecten heeft Hoogvliet bijdragen ontvangen uit de IES, de eenmalige Investeringsregeling Economische Structuurversterking.

* Het project Leerlooierstraat, de realisatie van een parkeerplaats voor grote voertuigen en het opzetten van toezicht op het bedrijventerrein Gadering: is voltooid.

* De uitbreiding van het bedrijfsverzamelgebouw Compotex: is in april 2001 geopend.

* De IES bijdrage voor de revitalisering van de winkelcentra in Noord: is zo goed als beëindigd. Het proces van revitalisering wordt verder ondersteund met middelen vanuit wijkaanpak.
* De bouw van het indoorsportcentrum: kan nu aanvangen. De middelen voor de inrichting van het omliggende Ruigeplaatbos zijn inmiddels vrijwel geheel besteed.

* De herinrichting van het metrostation Hoogvliet en omgeving: is gerealiseerd. Het wachten is nog op de invulling van de kiosk in het station door de RET, na de bouwvakvakantie, en de realisatie van een fietsenstalling, nog deze zomer.

Financiën wijkaanpak 2000 - 2004
Met het vaststellen van het uitvoeringsprogramma wijkaanpak in juli 2000, zijn middelen beschikbaar gekomen voor de wijkaanpak 2000 - 2004.
Een belangrijke voorwaarde van de gemeenteraad bij de vaststelling van de budgetten voor de wijkaanpak, was het terugdringen van de overmaat van plannen tot 20% van het budget voor de strategische wijkaanpak.
Deze taakstelling is bij het uitkomen van de vorige voortgangsrapportage in oktober 2000 al gerealiseerd. De hier gepresenteerde begroting wijkt nauwelijks af van de begroting uit oktober 2000. Zeer beperkt zijn bedragen bijgesteld i.v.m. verder gevorderde inzichten. Verder is bij eventuele overschotten 2000 bekeken of bedragen vrij konden vallen, dan wel door moesten schuiven naar 2001.
Inkomsten
(in guldens x 1000) (in Euro's x 1000)
Bijdrage 70 miljoen SV 3.570 1.620
Strategische wijkaanpak 31.500 14.294
20% onderuitputting 6.300 2.859
Sociaal investeren 2.300 1.144
Overige wijkaanpak 5.000 2.269
Totaal 48.670 22.085

Toelichting op het overzicht van inkomsten
Bijdrage 70 miljoen
De gemeenteraad heeft 70 miljoen uit het stadsvernieuwingsfonds beschikbaar gesteld om een start te kunnen maken met de wijkaanpak. Hoogvliet ontvangt uit dit budget 3,57 miljoen. Sociaal: 1.890.000
Economie: 1.540.000
Slooplocaties 140.000
Het is de bedoeling dat deze gelden uitgegeven worden in 2000 en 2001.
Naar verwachting zullen eind 2001 alle bedragen beschikt zijn. Na een aarzelende start blijkt dat in de eerste drie maanden van dit jaar veel beschikkingen zijn afgegeven. Een grote uitgave, maximaal 700.000 gulden voor het centrum voor basiseducatie aan de Posweg, is al gereserveerd, maar kan nog niet beschikt en uitgegeven worden, omdat OBR en DSO daartoe de gegevens tot nu toe niet hebben aangeleverd. Het centrum heeft haar deuren inmiddels wel geopend.
Uit de 70 miljoen SV is ook nog geld toegekend voor zes met name genoemde buitenruimteprojecten. Vier projecten zijn uitgevoerd en afgerond, een project is niet uitgevoerd. De zesde, de tijdelijke inrichting Waaier, is in uitvoering en zo goed als afgerond. Strategische wijkaanpak en onderuitputting
In juni 2000 heeft de gemeenteraad 31,5 miljoen toegekend om de realisatie van het uitvoeringsprogramma Hoogvliet mogelijk te maken. Bij die gelegenheid heeft zij ook uitgesproken dat de overmaat van plannen maximaal 20 % mag bedragen. De ervaring leert dat een deel van de plannen uitvalt of vertraagt. Er worden daarom meer plannen in ontwikkeling genomen, dan het budget toestaat, zodat bij planuitval geen onderbesteding van het budget optreedt. Deze begroting gaat overeenkomstig de opdracht van de gemeenteraad uit van een planovermaat van 20%.
De eerste beschikkingen uit de wijkaanpakgelden zijn inmiddels afgegeven. De financiële overzichten in deel 1.2 van deze voortgangsrapportage geven weer hoe het uitgavenpatroon toe nu toe is verlopen en wat derhalve onze prognose is voor de komende tijd. Sociaal investeren
De wijkaanpak middelen komen uit het rijksfonds stedelijke vernieuwing. Dit geld is voornamelijk bestemd voor fysieke en economische investeringen.
Ter financiering van het programma sociaal investeren heeft de gemeenteraad daarnaast een budget toegekend van 2,3 miljoen voor de periode 2002 t/m 2004. In de jaren 2000 en 2001 is geld beschikbaar uit de 70 miljoen SV. (1,89 miljoen) In onze begroting is ruim 7,5 miljoen voorzien voor uitgaven t.b.v. sociale projecten. Dit is alleen realiseerbaar door daarvoor ook SWA gelden in te zetten.
Overige wijkaanpak
De gemeenteraad heeft 5 miljoen toegekend voor het OWA-gebied Maasranden.
Onlangs is de financiële paragraaf van de
structuurschets/grondexploitatie voor Maasranden gereed gekomen. Binnenkort wordt deze aangeboden aan het gemeentebestuur. De 5 miljoen OWA gelden en 2,6 miljoen uit SWA gelden, tezamen 7,6 miljoen, zullen ingezet worden als bijdragen aan projecten die begroot zijn in deze financiële paragraaf. De bedragen worden gereserveerd door de stuurgroep wijkaanpak, waar het SWA geld betreft, en door het dagelijks bestuur van de deelgemeente, waar het OWA geld betreft.
In een uitvoeringschema (vergelijkbaar met de begroting bij het uitvoeringsprogramma voor de SWA) is vastgelegd aan welke projecten het geld wordt besteed. Als projecten verder zijn uitgewerkt volgen beschikkingen door het bevoegde orgaan. In het tweede deel van deze voortgangsrapportage staan de OWA gelden verdeeld overeenkomstig de begroting in het uitvoeringsschema.
Tot nu toe is nog geen OWA geld beschikt omdat de financiële paragraaf en het uitvoeringsschema nog niet gereed waren. Binnenkort worden de eerste beschikkingen verwacht voor een aantal projecten die deel uit maken van het masterplan buitenruimte. Uitgaven
(in guldens x 1000) (in Euro's x 1000)
Sociaal 7.560 3.430
Economie *) 2.525 1.146
Fysiek, algemeen 12.285 5.575
Oudeland 4.230 1.919
Centrum 6.510 2.954
Maasranden 7.600 3.448
Noordwest 6.220 2.823
Communicatie 1.740 790
Totaal 48.670 22.085

*) Veel grote economische projecten, zoals kantoor- en detailhandel, ontwikkelingen in het centrum en de herstructurering van de detailhandel in de diverse wijken, nemen de vorm aan van bouwprojecten en staan geraamd in de categorie fysiek. Multiplier effect
In totaal is ruim 48 miljoen beschikbaar voor projecten in Hoogvliet. Dit bedrag is natuurlijk volstrekt onvoldoende voor alle de investeringen die nodig zijn i.v.m. de grootschalige herstructurering van Hoogvliet. Dit geld moet een veel groter volume aan investeringen losmaken. Bij de opstelling van het uitvoeringsprogramma is een prognose gemaakt van het multiplier effect. De verwachting was toen dat het totale investeringsvolume in Hoogvliet in de periode 2000 - 2004 880 miljoen zou bedragen. Een vermenigvuldigingsfactor van ruim 18.
Er is nu geen nieuwe berekening gemaakt. Er is echter geen reden om afwijkingen van de prognose verwachten.

Financiële knelpunten
Met deze investeringen kan Hoogvliet veel van zijn ambities realiseren. De in het tweede deel opgenomen begroting geeft aan aan welke projecten de stuurgroep het geld wil besteden. Het separaat uitgegeven projectenboek, deel 2 van de voortgangsrapportage, verschaft meer informatie over die projecten.
Drie financiële kwesties vragen de komende tijd om een oplossing:

* 2e periode wijkaanpak

De structuurschetsen voor Hoogvliet Noordwest, Oudeland en Stadshart zijn vrijwel gereed. In de komende maanden wordt hard gewerkt aan de financiële optimalisering. Gezien de eerste ramingen zal dat geen geringe opgave zijn.
De bodemsanering en de noodzaak om de bebouwing in Hoogvliet Noord te verdunnen in verband met de milieu- en veiligheidscontouren, maken de plannen duurder dan de plannen voor Maasranden. De uitvoering van deze plannen zal grotendeels plaats vinden in de periode na 2004, oftewel in de tweede wijkaanpakperiode. Voor het opstellen van de grondexploitatie en het afsluiten van een PPS overeenkomst met de corporaties is zekerheid over de wijkaanpakbijdrage ná 2004 noodzakelijk.

* Stadshart

De plannen voor het stadshart naderen hun voltooiing. Naar verwachting is het plan vóór de zomer gereed. Realisatie is echter alleen mogelijk als er naast de wijkaanpakbijdrage ook andere subsidies beschikbaar komen. Dit geldt met name voor noodzakelijk herprofilering van de Groene Kruisweg.
Tijdens een recente presentatie aan drie leden van het college hebben de wethouders de bereidheid uitgesproken om bij de najaarsretraite hierover te beraadslagen. Het stadshart Hoogvliet zou dan een status kunnen krijgen vergelijkbaar met het centrumplan IJsselmonde.

* Oevers Oude Maas

De groenzone om Hoogvliet is niet alleen van belang voor Hoogvliet, maar heeft ook op een hoger schaalniveau betekenis, denk aan de bijzondere ecologische waarde van dit brakwatergetijde gebied, de functie in de recreatiezone ten zuiden van de stad en de bijdrage die het gebied levert aan het streven om de stad weer te laten profiteren van zijn ligging aan de rivier. De Oevers Oude Maas zijn daarom benoemd tot strategisch project in het Ruimtelijk Plan Rotterdam en de stedelijke visie. Dit najaar zal een masterplan incl. kostenraming voor het gebied worden ingediend bij het gemeentebestuur.
Monitor resultaten
Uiteindelijk laat het resultaat van wijkaanpak zich niet afmeten aan het realiseren van projecten of begrotingen, maar aan het effect daarvan op het woon-, werk- en leefklimaat in Hoogvliet. Om de ontwikkelingen in Hoogvliet te kunnen volgen zijn inmiddels een aantal instrumenten beschikbaar of in ontwikkeling

* de wijkaanpak monitor, gebiedsrapportage Hoogvliet, nulmeting 2000 met daarin leefbaarheidsenquete

* monitor voorraadbeleid Hoogvliet, Maasoevers, 1-1-2001
* volkshuisvestingmonitor Hoogvliet

* uitkeringsregistratie SOZAWE

* imago-onderzoek nulmeting 1999, dit jaar te herhalen
* Leefbaarheidsmonitor, in uitvoering

Vooral deze laatste monitor zal een goede thermometer gaan vormen voor de ontwikkelingen in de wijk. Normaliter wordt Hoogvliet door het COS verdeeld in Hoogvliet Zuid en Noord. Dat is een veel te grofmazige aanpak om ontwikkelingen in onze actiegebieden te kunnen volgen.
In 1999 zijn in het kader van het project Heel de Buurt buurtgerichte monitors uitgevoerd in Meeuwenplaat en Oudeland. De gegevens die dat opleverde werden alom zeer gewaardeerd. De corporaties en deelgemeente hebben daarop besloten iedere twee jaar in iedere wijk een dergelijke monitor te laten uitvoeren. De enquêtes daarvoor zijn onlangs gehouden. Binnenkort worden de eerste resultaten verwacht. In de volgende voortgangsrapportage oktober 2001, kunnen we daar gebruik van maken. Op basis van de monitor zullen in alle wijken ook bewonersavonden georganiseerd worden, zodat we niet alleen de objectieve gegevens kennen maar ook de reactie daarop van bewoners.
In het uitvoeringsprogramma zijn vijf doelstellingen genoemd. Een zesde doelstelling, imagoverbetering, is daar op basis van het strategisch communicatieplan aan toe te voegen. Hier beschrijven we steeds de doelstelling, het na te streven resultaat, de indicatoren, meting 1999 of 2000.
1. Wonen naar wens
Beoogd resultaat: een gedifferentieerde woningvoorraad waar Hoogvlieters en belangstellenden van buiten een woning van hun keuze kunnen vinden. Dit in tegenstelling tot de huidige situatie. Het bestaande woningaanbod is niet gewenst op de woningmarkt. Veel Hoogvlieters trekken derhalve weg omdat er geen woning van hun gading in Hoogvliet is.
Bovendien zijn veel woningen moeilijk te verhuren. Een betere differentiatie zal bereikt worden door de verkoop van 2000 corporatiewoningen en de sloop en nieuwbouw van 5000 woningen. Uiteindelijke differentiatie, recentelijk bijgesteld, wordt 50% huurwoningen en 50% koopwoningen.
Dit bouwprogramma willen we realiseren middels een herhuisvestingaanpak, waarbij iedereen die in Hoogvliet wil blijven wonen, daar kan blijven wonen.

indicator

1998

1999

2000

doel 2010

Bron

Oplevering woningen

398

322

Tot. 5000

VH monitor

Verhouding huur/koop

25/75

50/50

VH monitor

Evaluatie eigen woning*

7,3

7.5

7.5

Wijkaanpak monitor

Vraagdruk huurkrant**

10

16

20

Herhuisvesting bewoners in Hoogvliet

70%

Naar wens bewoner

Voorraadmonitor Maasoevers

* alleen Hoogvliet Noord, rapportcijfer van bewoners voor hun eigen woning

** vraagdruk: het aantal reacties per advertentie in de huurkrant Opgemerkt moet worden dat de oplevering van woningen in Hoogvliet in de huidige fase voortkomt uit de laatste nieuwbouw in Tussenwater en het eerdere herstructureringsprogramma Rondom Digna.
Opleveringen in het kader van het wijkaanpakprogramma zijn te verwachten vanaf 2003.
De verhuurstop zal het aantal reacties per woning en de Huurkrant kunstmatig omhoog hebben gestuwd.

2. Samenwonen /samenleven
Beoogd resultaat: een buurt waar het prettig wonen is, waar bewoners elkaar geen overlast veroorzaken en waar het veilig is. Voor wie wil is er een goed aanbod van voorzieningen voor sport, spel, recreatie, ontmoetingen, kunst en cultuur.

Indicator

1998***

1999

2000

Doel 2010

bron

Sociale cohesie**

6,4

6.0

7.0

Wijkaanpak monitor

Evaluatie eigen buurt

6,8

6.7

7.5

Wijkaanpak monitor

Verloedering ****

5.0

4.0

Wijkaanpak monitor

Rapportcijfer veiligheid*

6.6

7.5

Wijkaanpak monitor

Overlast jongeren

20%

Wijkaanpak monitor

Waardering voorzieningen jongeren

4,8

* Dit kengetal is gebaseerd op zes afzonderlijk rapportcijfers: veiligheid in eigen buurt, veiligheid in stadscentrum, veiligheid openbaar vervoer, elk overdag en 's avonds.
** Dit kengetal is samengesteld uit de volgende stellingen: kennen de mensen in de buurt elkaar, gaan bewoners op een prettige manier met elkaar om, beschouwen bewoners de buurt als een gezellige buurt en voelen zij zich thuis bij hun buurtbewoners

***Cijfers over 1998 hebben alleen betrekking op Hoogvliet Noord. Bron Gebiedsrapportage

GSB Hoogvliet Noord 1998.

****Betreft een rapportcijfer, hoe hoger hoe erger, hoe lager hoe beter.

Uit de wijkaanpak monitor blijkt dat Hoogvliet over het algemeen op dit onderdeel licht positief afwijkt van het stedelijke gemiddelde. Ten aanzien van de veiligheid zijn de ontwikkelingen in Hoogvliet zelfs erg gunstig. Uit de politiemonitor blijkt dat Hoogvliet één van drie veiligste deelgemeenten van Rotterdam is.

3. Onderwijs en werk

Beoogd resultaat: verhoging van het opleidingsniveau van de Hoogvlieter. De Hoogvlieters hebben een laag opleidingsniveau. Slechts 36% van de bevolking heeft een middelbare- of hogere opleiding. Ter vergelijking: in Rotterdam is dit 48%. De aanpak begint bij de jeugd. Ieder kind willen we de kans geven om uiteindelijk uit te stromen uit het onderwijs op het niveau dat past bij zijn talenten. Het grote project onderwijskansen is hierop geheel gericht. Daarnaast zetten we in op volwasseneneducatie.

Een tweede doel is verkleining van de werkeloosheid. Geziene de actieve aanpak van de deelgemeente en haar samenwerkingspartners op dit terrein worden er vanuit de wijkaanpak geen additionele acties ondernomen. Wel volgen we de ontwikkelingen.

Indicator

1998

2000

2001

Doel 2010

bron

Deelname

Kinderopvang

80%

Verbetering leer-prestatie (CITO)

Uitstroom zonder diploma VO

Werkzoekenden

2373

2202

2008

Arbeidsvoorziening Rijnmond

Aantal uitkerings-gerechtenden

In deze tabel zullen in volgende voortgangsrapportages gegevens worden opgenomen, die op dit moment niet beschikbaar zijn. In het uitvoeringsplan onderwijskansen zullen de indicatoren en doelen voor onderwijs nader benoemd worden. 4. Vangnet en Zorg
Beoogd resultaat: goede opvang van groepen bewoners die onvoldoende zelf redzaam zijn om op eigen kracht een positie in de samenleving te verwerven, of te behouden. Kort gezegd: hulp voor wie het echt nodig heeft. In Hoogvliet gaat het vooral om de grote groep alleenstaande moeders, vaak heel jong, jonge Antillianen en anderen. Natuurlijk kunnen veel mensen uit deze groepen prima zonder hulp, maar voor wie het nodig is moeten er adequate voorzieningen zijn. De grote ingrepen in Hoogvliet en alle verhuizingen die daar het gevolg van zijn, maken de groep die daarbij hulp nodig heeft, tijdelijk groter. De hulp zal geboden worden via:

* Jonge moedersproject: begeleiding jonge moeders
* Case management Antillianen: begeleiding Antilliaanse jongeren die met justitie in aanraking zijn geweest.

* Opboxen: begeleiding jongeren op eigen verzoek en op verzoek van Werkstad (jongerenpool) of reclassering

* Seniorenbrigade: hulp door ouderen aan ouderen die moeten verhuizen i.v.m. herstructurering.

* Tijdelijke uitbreiding sociaal raadslieden om cliëntengroei door herstructurering op te vangen.

* Zwaan Kleef Aan: dagopvang daklozen.

Aantal Cliënten

1998

1999

2000

Verw. 2001

Jonge moeders project

30

60

Case management

45

60

Opboxen

40

40

Seniorenbrigade

Soc. Raadslieden

2500

3200

Zwaan Kleef Aan

>15*

45

* nog geen jaarverslag over 2000 ontvangen. 5. Gunstig vestigingsklimaat
Economie omvat ruwweg twee gedeelten: bedrijvigheid en werkgelegenheid. De ontwikkeling van het vestigingsklimaat voor bedrijvigheid in Hoogvliet kan worden aangegeven met het aantal bedrijven en het aantal startende ondernemers. De werkgelegenheid binnen een gebied geeft het aantal personen aan dat binnen het gebied werkzaam is, ongeacht of die in het gebied wonen of niet. Hiertoe wordt in Hoogvliet vooral ingezet op de ontwikkeling van de werkgelegenheid binnen de kansrijke clusters (o.a. Informatie- en Communicatie Technologie en toerisme)
Vergroten bedrijvigheid:

- Het resultaat dat uiteindelijk wordt beoogd is een groei van het aantal bedrijven en een verbetering van de perspectieven voor de reeds gevestigde bedrijven in Hoogvliet;

- Met ingang van 2001 zullen jaarlijks actief starters in Hoogvliet worden begeleid;

- Toerisme wordt vooralsnog louter gemeten aan de hand van een aantal indicatoren die alleen op stedelijk niveau beschikbaar zijn. Gepoogd moet worden dit in de toekomst voor Hoogvliet inzichtelijk te maken.

Fysiek economisch:

* Voor wat betreft de herstructurering van de detailhandel `in de wijken' zijn reeds plannen vastgesteld en in ontwikkeling. Er wordt naar gestreefd deze herstructurering in 2005 te hebben afgerond;

* Voor de realisatie van woon-werkwoningen zijn reeds plannen gemaakt en/of vastgelegd. E.e.a. dient voor oktober 2001 gekwantificeerd te zijn op locatieniveau;

* De ontwikkeling van het aantal m² kantoorruimte binnen Hoogvliet is een indicator voor de bedrijfsactiviteiten. Idem geldt voor de huurontwikkeling van kantoren.

1999

2000

Verwachting 2001

Aantal werknemers

8910

Geen geg.

Geen gegevens

Aantal bedrijven

805

Geen geg.

Geen gegevens

Begeleiding starters

0

0

20 starters begeleiden

Werkwoningen

0

10

Kwantificering op locatieniveau

Aantal m² bedrijfsvloer

87.733

Geen geg.

Geen gegevens

Aantal m² kantoor

42.000

50.900

Ca. 6.400 in ontwikkeling, oplevering 2002

Kantoorhuur (NLG)

275,-

285,-

Doorbreken van 300,- per m²

6. Imagoverbetering
Hoogvliet heeft een matig imago. Beelden als criminaliteit en stank blijven lang hangen, waar de werkelijkheid inmiddels anders is. Verbetering van het imago is noodzakelijk om wervingskracht te herwinnen op de woningmarkt. In een strategisch communicatieplan staan de activiteiten verwoord die moeten leiden tot beter imago. In 1999 is het imago voor de eerste maal gemeten. Daaruit bleek een opvallende discrepantie tussen beelden van Hoogvlieters en van buitenstaanders. In 2001 wordt de meting herhaald.

Indicator

1999

Verw. 2001

Doel 2010

Bron

Gemidd. Waarde-ring Hoogvliet door bewon. Hvl.

7

7,2

7,5

BOOM, imago onderzoek 1990

Gemidd. Waarde-ring Hoogvliet door Regio

6,3

6,5

7,0

,,

Gemidd. Waarde-ring Hoogvliet door R'dammers

6,1

6,3

7,0

,,

Aantal positieve associaties bij Hoogvliet door Hoogvlieters

3

3

4

,,

Aantal positieve associaties in top vijf bij Hoogvliet door Regio

1

2

3

,,

Aantal positieve associaties in top vijf bij Hoogvliet door R'dammers

0

1

3

,,

dinsdag 19 juni 2001