-
Maatregelen tegen risico's op zee
18 juni 2001
Twee jaar geleden verging de olietanker Erika voor de Franse kust. Een
ecologische ramp. GroenLinks Europarlementariër Theo Bouwman is
inmiddels twee jaar met de nieuwe zeewetgeving bezig. Vorige week
heeft het Europees Parlement - in eerste lezing - haar standpunt
bepaald en enkele knopen doorgehakt.
Vorig jaar zijn al een groot aantal richtlijnen aangenomen die de
risico's van ongelukken op zee moet verkleinen en vervuiling moet
voorkomen. Vandaag is een tweede set van maatregelen aangenomen. Het
zogenaamde `Erika-II-pakket' bevat drie voorstellen. Ten eerste een
richtlijn voor een monitoring-, controle- en informatiesysteem van het
zeeverkeer, waaronder een black-box voor de scheepvaart. Ten tweede
moet er een Europees fonds komen die compenseert bij schade als gevolg
van olievervuiling. Tenslotte is gepleit voor de oprichting van een
Europees Agentschap voor de veiligheid van de zeevaart.
De black-box
Schepen moeten worden uitgerust met een transpondersysteem zodat zij
automatisch geïdentificeerd en door de kustwacht gemonitored kunnen
worden. Schepen die havens binnen de Europese Unie aandoen, zijn
verplicht zo'n black-box te gebruiken. Gegevensuitwisseling over
gevaarlijke en vervuilende stoffen moet via die verplichte black-box
overzichtelijker en eenvoudiger worden.
Daarnaast zullen schepen bij uitzonderlijk slechte weersomstandigheden
verboden worden uit te varen. Er komt een meldingplicht voor
gevaarlijke of vervuilende stoffen (ook stookolie) aan de
havenmeester. Dit deel van het dossier wordt parlementair breed
gedragen, zo ook door de Groenen.
Het fonds
Op mondiaal niveau is er een fonds waaruit geput kan worden bij rampen
in de scheepvaart. Het zogenaamde IOPC (International Oil Pollution
Compendsation Fund). Het plafond van het IOPC is echter `slecht'
tweehonderd miljoen euro. Bij grotere rampen is dit bedrag niet
toereikend. De ramp met de Erika bijvoorbeeld heeft voor, voorzover in
geld uit te drukken, ongeveer 300 miljoen euro aan schade veroorzaakt.
Het Europese fonds krijgt een plafond van één miljard euro.
Het voorstel was om Europese olie-afnemers, die meer dan 150.000 ton
ruwe olie en/of zware stookolie afnemen, dit fonds te laten
financieren. Theo Bouwman, die namens de Groenen/EVA fractie sprak,
wilde echter verder gaan dan deze relatief kleine groep binnen de
zeevaart. "Bij hantering van het "vervuiler betaalt"-principe,
betekent dat dat alle betrokkenen financieel moeten bijdragen aan het
fonds. Naast reders moeten dan ook scheepseigenaren en verladers hun
deel bijdragen," aldus Bouwman.
Zo zou iedereen die betrokken is bij het transport van olie een
financiële bijdrage moeten leveren. Met name scheepseigenaren, die de
eerste verantwoordelijken zijn voor de toestand van hun vaartuigen,
zouden medeaansprakelijk moeten zijn. Bouwman legt het beheer van het
fonds bij de Commissie echter met een aanvulling vanuit
milieuorganisaties en lokale autoriteiten. Bouwman: "Regionale
betrokkenheid en expertise is van groot belang bij de vasstelling van
schade en druk op uitkering van schadeloosstelling"
Het agentschap
Het Agentschap zou de nationale scheepvaartautoriteiten moeten
ondersteunen. Een deel van het Europees Parlement vreest dan ook voor
een nieuwe Europese bureaucratische instantie die de bestaande
structuren in de weg zou gaan staan. Bouwman: "Wij delen die mening
niet. Het is absoluut noodzakelijk om, net zoals in de luchtvaart en
bij voedselveiligheid, een gemeenschappelijk agentschap te hebben.".
Het Europese Agentschap moet `op de werkvloer' de havenstaat
controleren, gegevens over de veiligheid op zee verzamelen, inclusief
zwarte lijst van ondeugdelijke schepen kan opstellen en een Europese
databank onderhouden. Tenslotte moet het agentschap
classificatiebureaus beoordelen en onderzoek plegen na een
scheepvaartongeluk.
Zie ook: 'Rapport Bouwman met algemene stemmen aangenomen'(11
september 2000)
-
Meer weten? E-mail info@groenlinks.nl