Rijksuniversiteit Groningen

Persinformatie-logo

Nummer 79 5 juni 2001

Periode 14 t/m 20 juni
Genetische test voorspelt succes van medicijnen
Goedkoper en sneller
Vrouwen lagere afbraaksnelheid
ONDERZOEK
Machtige bedrijven wentelen problemen af op niet-machtige bedrijven
Bouwstenen met het juiste spiegelbeeld
Extremofiel overleeft extreme hitte, zuur en voedselarme omstandigheden
Bevorderen van foliumzuurgebruik onder vrouwen met kinderwens Genetische test voorspelt succes van medicijnen
Biologische eiwitlaag onder de loep
Remming angiotensine II door receptorblokkade is onvoldoende Mechanisme achter acute leukemie onderzocht
Behandeling kransslagaderverkalking met alleen operatie kan de aandoening verergeren
AGENDA
25 jaar jeugdpsychiatrische kliniek 'De Wenakker'
Tendensen in de hedendaagse literatuur en literatuurwetenschap Penschilderijen van 17e-eeuwse scheepsschilders

Promotie

Machtige bedrijven wentelen problemen af op niet-machtige bedrijven

In sommige bedrijven zijn de lonen hoog en zijn er veel vaste banen, in andere bedrijven zijn de lonen laag en zijn er veel tijdelijke banen. Volgens een bepaalde arbeidsmarkttheorie (de segmenteringstheorie) is dit het gevolg van machtsverhoudingen tussen bedrijven. Machtige bedrijven zetten niet-machtige bedrijven onder druk wat betreft prijzen en wentelen bovendien fluctuatie in verkopen af. Dirk Akkermans onderzocht de geldigheid van deze theorie aan de hand van statistische gegevens van het CBS over de periode 1973-1992. Hij richtte zich op groepen van bedrijven die ongeveer hetzelfde product produceren met behulp van dezelfde technologie. Voor het onderzoek stelde hij een verticale en een horizontale keten samen. De verticale is de keten olie-industrie - synthetische vezel - textiel - confectie. De horizontale die van confectie - loonconfectie. "Over het algemeen blijkt de theorie te kloppen", aldus Akkermans. "Alleen is er slechts bij de buitenlandse verkopen een duidelijk verschil tussen machtige en niet-machtige bedrijfsgroepen te zien. Voor de binnenlandse verkopen is er geen verschil. Waarschijnlijk wordt een deel van de slechte (arbeidsmarkt)situatie van niet-machtige bedrijfsgroepen geïmporteerd uit het buitenland." De flexibiliseringspolitiek van de jaren tachtig, waarbij werkgevers veel meer met uitzendkrachten en nul-uren-contracten gingen werken, heeft tot gevolg gehad dat verkoopfluctuatie meer invloed heeft gekregen op fluctuatie van personeel in alle bedrijfstakken. In de verticale keten is de prijsdaling van midden jaren tachtig in de olie-industrie volgens Akkermans niet doorgegeven aan de confectie, de minst machtige in deze keten. De fluctuaties in de inkoop van de confectie zijn niet terug te vinden bij de leveranciers. In de horizontale keten is onder invloed van de stagnatie in de confectie eind jaren zeventig - begin jaren tachtig een duidelijke uitbestedingspolitiek tot stand gekomen. Akkermans: "Dit is duidelijk zichtbaar in de fluctuatie in bedrijven en werknemers: eerst deed de confectie het werk zelf en huurde men tweemaal per jaar veel mensen in. Na uitbesteding was dit verdwenen en afgewenteld op de loonconfectie. Nu was het deze bedrijfstak die tweemaal per jaar een groei (dan wel daling) in aantal bedrijven en aantal werknemers te zien gaf." In de horizontale keten is de situatie dus ook zoals voorspeld: de niet-machtige betaalt lagere lonen en heeft minder rechtszekerheid dan de (relatief) machtige confectie-industrie. Dit ondanks dat beide bedrijfstakken tot hetzelfde cao-gebied behoren. /ML

Dirk Akkermans (Arnhem, 1953) studeerde sociologie in Groningen en verrichtte zijn promotieonderzoek van september 1989 tot maart 1992 bij de faculteit Bedrijfskunde Groningen, daarna in zijn vrije tijd. Hij is docent bij de Hanzehogeschool Groningen, Faculteit Economie.

Datum en tijd

donderdag 14 juni 2001, 16.00 uur

Promovendus

D.H.M. Akkermans, tel. (050)595 25 28, fax (050)595 25 25, e-mail: d.h.m.akkermans@pl.hanze.nl (werk)

Proefschrift

Economic power and labour market segmentation - transfer and the creation of labour market structure

Promotores

prof.dr. A. van Witteloostuyn en prof.dr. J.J. van Hoof

Faculteit

economische wetenschappen

Plaats

Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen