Rijksuniversiteit Groningen

29 mei 2001

Persinformatie-logo

Nummer 70 29 mei 2001

Periode 7 t/m 13 juni
Nieuwe coating voorkomt mogelijk helft van infecties aan implantaten
ONDERZOEK
Digitale atlas brengt historische stadsuitbreiding Groningen in beeld
Bacterie niet vies van nieuwe gifstof
Zelf-assemblage van hydrofobines
Cylindrisch eiwit maakt deeg lekker soepel
Sociale stress vermindert welzijn vleesvarkens
C60-molecuul geeft geheimen prijs
Second opinions: omvang, motieven en gevolgen
Nieuwe coating voorkomt mogelijk helft van infecties aan implantaten
AGENDA
Evolution from large to small
(Groningse) dynamiek in revalidatie

C60-molecuul geeft geheimen prijs

Omar Hadjar onderzocht hoe het bekende 'voetbal'-molecuul C60 ioniseert en fragmenteert als het beschoten wordt met geladen ionen. Hadjar gebruikte in zijn experimenten een breed spectrum van ionen, waarbij hij lading, snelheid en kernlading varieerde. Het blijkt dat met deze projectieleigenschappen de energie-overdracht naar het C60-molecuul gestuurd kan worden. Hooggeladen ionen hebben veel energie en kunnen reeds op grote afstand meerdere elektronen verwijderen van het C60-molecuul. C60 gedraagt zich dan als een zwaar atoom en blijft intact, zelfs als er negen elektronen verwijderd zijn. Als echter geen hooggeladen, maar slechts enkel- of dubbelvoudig geladen ionen worden gebruikt, wordt het molecuul echt aangeslagen. De respons van het C60 hangt dan sterk af van de snelheid van de projectielionen. Bij lage snelheden dampt het C60-molecuul voornamelijk C2-moleculen af. Bij hoge snelheden wordt minder C2-verdamping en meer ionisatie en multifragmentatie waargenomen. Hadjar veronderstelde dat de energie-overdracht in dat geval lijkt op die bij wrijving. Meetresultaten bevestigen die veronderstelling. De ervaring die hij heeft opgedaan in dit onderzoek kan in de toekomst gebruikt worden voor onderzoek bij complexere moleculen, zoals biomoleculen. Hadjar: "Net C60 als zullen ook zij dan enkele van hun geheimen prijs moeten geven." /JS

Omar Hadjar (Algiers, 1972) studeerde aan de Université Pierre et Marie Curie in Parijs. Het promotie-onderzoek verrichtte hij bij de groep atoomfysica van het Groningse Kernfysische Versnellerinstituut. Het onderzoek werd gefinancierd door de stichting FOM.

Datum en tijd

dinsdag 12 juni 2001, 13.15 uur

Promovendus

O. Hadjar, tel. (050)363 50 99, fax (050)363 40 03, e-mail: hadjar@kvi.nl (werk)

Proefschrift

Hidden sides of the C60

Promotor

prof.dr. R. Morgenstern

Faculteit

wiskunde en natuurwetenschappen

Plaats

Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Promotie