Den Haag, 12 juni 2001
BIJDRAGE VAN JAAP JELLE FEENSTRA (PVDA) AAN HET ALGEMEEN OVERLEG OVER DE 5DE
VOORTGANGSRAPPORTAGE MILIEUHANDHAVING
Dit debat over de handhaving van het milieubeleid vindt op een bijzonder
moment plaats. In de samenleving spreken burgers en bestuurders steeds
duidelijker uit dat beleid stringent nageleefd moet worden (zie minister De
Vries 15 januari). Toezicht en handhaving moeten bovenaan bestuurlijke
agenda.
In het vorig algemeen overleg heeft PvdA het Nieuwe Handhaven bepleit;
glashelder en glashard, wij willen resultaten zien, het momentum benutten,
de tijd is hiervoor rijp
- in ideologische zin: de overheid moet niet op afstand maar moet optreden;
- in beleidsmatige zin: deze breed gedragen gedachte moet neerslaan in onze
aanstaande discussies over het NMP en de Herziening Wet Milieubeheer;
- in organisatorische zin: de handhavingsstructuur is nu op orde en moet
resultaten opleveren.
Over de handhavingsstructuur:
- de eerste lijnshandhaving is versterkt doordat nu landsdekkend
verplichtende bestuursakkoorden zijn opgesteld door provincies, gemeenten,
waterschappen, regionale rijksinspecties, openbaar ministerie en politie.
Hiermee is de voorwaarde geschapen voor een gebiedseigen regie,
prioriteitstelling en capaciteitsinzet;
- de tweede lijnshandhaving is versterkt door de fusie van de drie
VROM-inspecties en de uitbreiding van de formatie met 65 fte. En rijk en
regio kunnen in LCCM-verband kerntaken vaststellen en de uitvoering mogelijk
maken.
Het kan én het moet, nu!
Over deze door de PvdA nadrukkelijk gewenste handhavingsstructuur enkele
vragen.
- IPO en VNG gaven op het rondetafelgesprek aan dat met name de
rijksdiensten (OM-douane-politie, AID-RWS) nog slecht zijn ingesteld op
regionale afstemming en samenwerking. Men werkt topdown en levert geen
gegarandeerde inzet, terwijl ook hier de vrijblijvendheid moet verdwijnen.
Kan VROM daarvoor zorgen?
- De specifieke financiële regelingen (VRV, VOGM, BUGM) hebben geleid tot
eerst een kwantitatieve en nadien een kwalitatieve verbetering van
vergunningverlening en handhaving, maar met de overheveling in Provincie- en
Gemeentefonds is nu ook de rapportageplicht en daarmee de relatie met VROM
vervallen. LCCM-prioriteiten zijn vooral rijksagenda, maar raken wel de
regionale verantwoordelijkheden en verdrukken regioprioriteiten. IPO en VNG
willen - naast de eigen verantwoording tegenover staten en raden - via de
rapportages minister en Kamer over het totaalresultaat kunnen informeren;
een goede zaak, kan daarin worden voorzien?
- De handhaving wordt geïntensiveerd terwijl ook economische groei meer
inrichtingen oplevert. Er dreigt een deskundigheidstekort en een
financieringsprobleem. Wat is nu en op termijn de benodigde capaciteit en
budget? Is een actualiserend onderzoek op zijn plaats?
- IPO en VNG klagen over gebrek aan tijdig overleg over uitvoerbaarheid en
handhaafbaarheid van nieuwe wet- en regelgeving [zie Bouwstoffenbesluit,
Vuurwerkbesluit en stoffenbeleid (SOMS-nota]. Kan daarin worden voorzien?
- Inspectie stelt zich niet meer als consulent op, terwijl deze
adviesfunctie juist voor kleine gemeenten bij complexe onderwerpen relevant
is. Graag reactie.
- Uit de Overheidsmonitor Gemeenten blijkt dat gemeentelijk milieubeleid
vaak erg procesmatig is en weinig kwantitatief; 53% van de gemeenten haalt
de eigen planning niet, 23% houdt geen rekening met vervoer gevaarlijke
stoffen, 45% kent geen rampenbestrijdingsplan voor daarvoor in aanmerking
komende bedrijven. Kan het samenwerken in regionale milieudiensten tot
kwaliteitsverbetering leiden? Zo ja, kan dit proces actief en uitnodigend
gestimuleerd worden?
De PvdA vindt dat binnen het handhavingsbeleid prioriteit moet worden
gegeven aan de hoogste risico's voor gezondheid, veiligheid en milieu. Bij
deze kernbepalingen moeten overtredingen direct tot bestuurlijk of
strafrechtelijk optreden leiden, glashelder en glashard.
Enkele vragen over actuele incidenten.
- Legionella (zie Floraramp Bovenkarspel): uit steekproeven blijkt dat 10%
van installaties besmet is, uit de bedrijfseffectentoets blijkt dat kosten
verband houden met achterstallig onderhoud, toezicht loopt parallel met
overgangstermijn. Zie vragen van Feenstra en Depla; wanneer komt convenant
met VEWIN, wanneer volgt Drinkwaterwet?
- Radioactief schroot: voor het algemeen overleg komt nog een brief, in
september volgt de totaalaanpak. Daarin graag suggesties meenemen als douane
en inspecteurs uitrusten met detectieapparatuur en overheid moet
schrootbedrijven bijstaan bij verhalen kosten.
- Benzinetankstations: 43% voldoet aan de bepalingen. De slecht scorende
stations moeten openbaar worden gemaakt. De minister moet AVIA, BP, Total,
Gulf en OK (!) uitnodigen voor een indringend gesprek.
- CFK's; akkoord met aanpak. Graag een reactie op IPAC-brief medische
toepassingen.
- Kwaliteit milieujaarverslagen: 84% voldoet niet aan alle vereisten,
emissiegegevens moesten soms worden bijgesteld. Is onderzoek afgerond? Wat
is beeld, sancties?
- Milieuadviesbureaus: wat is stand van zaken met betrekking tot
kwaliteitswaarborg?
- XTC-afval: wordt in beslaggenomen apparatuur via Domeinen weer op de
markt gebracht?
- Heeft inspectie al luchtschepen besteld, voor schoon en stil toezicht?