Bijzondere terp in het veen
BIJZONDERE TERP IN HET VEEN
In het tracé van de nieuwe Stadsrondweg-Oost is een terp aangetroffen die zeer waarschijnlijk bewoond werd van circa 250 v.C tot 50 n. Chr. De terp is dertig tot veertig meter in doorsnee en uitstekend bewaard gebleven. Bij verkennend onderzoek werd al veertig kilo aardewerk gevonden, botten van dieren en een van klei gebakken koefiguurtje waar zo'n twintig eeuwen geleden waarschijnlijk een jonge 'Sneker' mee heeft gespeeld. Provinciaal archeoloog Gilles de Langen en Marcel Niekus van het bureau Archaeological Research & Consultancy (ARC) lichtten deze vondst vrijdagmorgen toe tijdens een persconferentie op het stadhuis van
Sneek.
Op de foto van Simon Bleeker bekijkt burgemeester Siebold Hartkamp het twintig eeuwen oude koefiguurtje. Bijzonder is dat de terp werd aangelegd in een veengebied. Dat biedt de mogelijkheid tot aanvullend inzicht in de geschiedenis van Friesland, die tot nu toe hoofdzakelijk is gebaseerd op terpvondsten in kleigebieden. Terp en vondsten wijzen erop dat in deze contreien in de vroege Middeleeuwen mensen het veen introkken om daar te gaan wonen. Dat roept enerzijds vragen op over de manier waarop zij in hun onderhoud voorzagen. Anderzijds werpt het nieuw licht op de uitbreiding van de Middelzee die in dit gebied een grote oppervlakte heeft gehad. Ontginningen in het veen veroorzaken namelijk meestal inzakken van de zachte grond, waardoor zo'n gebied gemakkelijk overstroomd kan raken. Ook valt uit het feit dat de terp er is op te maken dat de bewoners niet passief afwachtten tot het water kwam en dan wegtrokken, maar dat ze zich probeerden te beschermen. Op de terp stond waarschijnlijk een boerderij waar een gezin woonde.
Tijdens de voorbereidingen van de aanleg van het laatste kwadrant van de Sneker rondweg bracht een quickscan van Ingenieursbureau Oranjewoud al aan het licht dat in het geplande tracé een plek zat die in vaktaal als 'archeologisch verdacht' wordt aangeduid. Het gaat om een plek tussen de Oudvaart en de wijk Pasveer waar artefacten werden waargenomen die sporen van zeer vroege, permanente bewoning zouden kunnen zijn. Een vervolgonderzoek door het bureau ARC, verbonden aan de vakgroep archeologie van de Rijksuniversiteit te Groningen, resulteerde in de vondst van de terp. De terp ligt in het hart van het aan te leggen tracé.
De echte opgravingen beginnen in week 24 en zullen naar verwachting een week of drie duren. De bedoeling is zoveel mogelijk materiaal te verzamelen en de bevindingen weer te geven in een rapportage aan het gemeentebestuur van Sneek, dat deze week in allerijl 3,5 ton uittrok voor het onderzoek. De provincie Fryslân stelt een projectbijdrage beschikbaar van 50.000,. Ook wordt geprobeerd in de derde onderzoeksweek een Open Dag te organiseren, zodat belangstellenden de gelegenheid krijgen de opgravingen te bekijken.
De gemeenteraad van Sneek stelde in januari van dit jaar 53,5 miljoen gulden beschikbaar voor de aanleg van de Stadsrondweg-Oost, inclusief de bouw van een aquaduct onder de Houkesloot. Sneek kijkt al minstens 25 jaar met smart uit naar dit stuk van de rondweg, dat het laatste kwadrant vormt van een weg rond de stad. Het verkeer gaat nu grotendeels dwars door het centrum en zorgt dagelijks voor hinder en oponthoud. Vlak na de ontdekking van de terp werd gedacht dat het werk aan de rondweg ernstig vertraagd zou worden. Inmiddels is gebleken dat er met wat improviseren - er kan eerst aan een ander stuk van de rondweg worden gewerkt - geen oponthoud hoeft te ontstaan.