TALLOZE PERSOONSGEGEVENS VAN VLUCHTELINGEN
De media besteedde er niet erg veel aandacht aan. De viering van het
vijftigjarig bestaan van het Vluchtelingenverdrag is bijna ongemerkt
gepasseerd. Weliswaar is de formele datum pas op 28 juli 1951 toen dit
verdrag door vele landen ondertekend werd, maar de UNHCR heeft 20 juni
uitgeroepen tot internationale vluchtelingendag. Elf Nederlandse
vluchtelingen- en belangenorganisaties ontplooiden in de afgelopen
maanden allerlei activiteiten onder de titel "met recht beschermd".
Op 7 juli was het slotfestival in Rotterdam. Aanleiding voor het
Algemeen Rijksarchief de vele archieven die vluchtelingen of migranten
tot onderwerp hebben, onder de aandacht te brengen omdat zij van een
permanente bewaring verzekerd en daardoor met recht beschermd zijn.
Vorig jaar heeft het Algemeen Rijksarchief een belangrijk
vreemdelingenarchief van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND)
verworven. Allerlei persoonsdossiers van vluchtelingen, migranten en
vreemdelingen tot vlak na de Tweede Wereldoorlog kunnen bekeken
worden. In de toekomst zal Justitie nog een zeer omvangrijk deel aan
het ARA overdragen. Dan komen duizenden persoonsdossiers tot in de
jaren tachtig van de 20ste eeuw voor onderzoek beschikbaar. Maar het
ARA heeft al jaren vele archieven in de schappen staan waarin
persoonsgebonden informatie te vinden is over vluchtelingen en
migranten. Behalve persoonsdossiers (Justitie) liggen verborgen in
dozen registratiekaarten (bijvoorbeeld van Binnenlandse Zaken),
paspoortendossiers (van Buitenlandse Zaken), dossiers betreffende
groepen personen, thematische dossiers en los verspreide persoonlijke
en statistische gegevens.
Vluchtelingenkinderen
Op persoonlijke registratiekaarten van Binnenlandse Zaken staat
precies vermeld waarheen een joodse vluchteling eind jaren dertig
tijdelijk een uitstapje mocht maken vanuit het verblijf in Westerbork.
Bij zo'n kaart zitten soms originele brieven van vluchtelingen. Verder
zijn er dozen vol persoonskaarten van vluchtelingenkinderen en staten
met persoonsgegevens van vluchtelingen die eind jaren dertig in het
kamp Reuver waren opgenomen. Ook Economische Zaken heeft vele dossiers
aangelegd voor de registratie van talloze migranten die een vergunning
aanvroegen voor het uitoefenen van een (zelfstandig) beroep.
Rijke bron
Duizenden en duizenden vluchtelingen en migranten zijn met allerlei
persoonsgegevens over herkomst, beroep, geboorteplaats en -datum,
huwelijk, aantal kinderen en namen van hen, kerkgenootschap, soms de
reden van het vluchten of migreren enzovoort, feitelijk en om reden
van calculatie geregistreerd. Deze droge gegevens vormen echter een
enorm rijke bron voor onderzoek naar de persoonlijke geschiedenis van
allen die uit den vreemde naar Nederland kwamen.