Promotie raadswerk
Wie bestuurt de stad?
De stad moet bestuurd worden. We kiezen daarom iedere vier jaar een
gemeenteraad. Ook in maart volgend jaar weer. We kunnen dan kiezen uit
verschillende kandidaten van verschillende politieke partijen. Maar
wie zijn dat eigenlijk, de Leidenaars die zich kandidaat stellen om de
komende jaren de stad te besturen? Wat doen raadsleden allemaal?
De gemeenteraad bestaat uit 39 Leidenaars, die belangrijke beslissingen nemen over de toekomst van de stad. Over het geld van de gemeente bijvoorbeeld. Wordt dat uitgegeven aan nieuwe fietspaden, of aan een werkgelegenheidsproject voor langdurig werklozen? Het aanzien van de stad, de hulp aan sociaal zwakkeren en de wijze van afvalverwerking: over al dat soort zaken beslist de gemeenteraad. De gemeenteraad neemt besluiten die goed zichtbaar zijn in de directe leefomgeving van alle Leidenaars. Die besluiten worden bovendien gefinancierd met belastinggeld, geld dat toebehoort aan de Leidse gemeenschap als geheel. Alleen daarom al heeft iedereen in Leiden met de gemeenteraad te maken, en moet de gemeenteraad op haar beurt de belangen behartigen van alle Leidenaars. Jong en oud, arm en rijk, autochtoon en allochtoon: de gemeenteraad moet een afspiegeling zijn van alle in Leiden aanwezige bevolkingsgroepen.
Uitgesproken mening
Gemeenteraadsleden hebben een uitgesproken mening over de stad. Zij
willen zoveel mogelijk weten wat er leeft onder de bevolking. Maar die
betrokkenheid is natuurlijk niet iets dat je alleen maar vindt bij
politici. Ook mensen die bijvoorbeeld vaak op inspraakavonden komen
zijn betrokken. Ook zij weten vaak als geen ander welke kant het op
moet met Leiden. En ze zijn er heilig van overtuigd dat hun mening
over het parkeerbeleid of een bouwproject bij hen in de buurt, de
enige juiste is. Maar een verschil is dat raadsleden besluiten nemen,
terwijl insprekers en bezwaarmakers alleen hun mening kunnen geven.
Raadsleden nemen hun besluiten in het algemeen belang. Zo goed als het
gaat moeten raadsbesluiten in het belang zijn van de stad als geheel
en van alle mensen die er wonen. Bij aanwezigen op een inspraakavond
is dat anders. Die hebben meestal een deelbelang voor ogen. Een groep
bewoners verzet zich bijvoorbeeld tegen een nieuwbouwproject bij hen
in de buurt. Maar als die nieuwe woningen wel weer in het belang zijn
van een groot aantal woningzoekenden in de stad, is het aan de
gemeenteraad om zulke verschillende deelbelangen tegen elkaar af te
wegen.
Kandidatenlijsten
Gemeenteraadsleden zijn het niet altijd eens over wat goed is voor de
stad. Daarom zijn raadsleden allemaal lid van een politieke partij. In
de gemeenteraadsfractie van zo'n partij zitten mensen met ongeveer
dezelfde ideeën over bijvoorbeeld sociaal beleid of het milieu. Een
carrière als gemeenteraadslid begint altijd met het lidmaatschap van
een politieke partij.
De komende tijd stellen de partijen die meedoen aan de verkiezingen
hun kandidatenlijsten op. Bovenaan zo'n lijst staat de lijsttrekker.
Meestal is dat iemand die vóór de verkiezingen ook al in de
gemeenteraad zat. Gekozen als raadslid worden uiteindelijk de
kandidaten die het hoogst op de lijst staan, tenzij er veel
voorkeurstemmen zijn uitgebracht op kandidaten die lager staan dan het
aantal zetels dat een partij haalt. Bovenaan de lijst staan vaak
kandidaten die al een tijdje actief zijn geweest voor een partij, als
raadslid of als fractieassistent. Maar dat is geen voorschrift. Ook
veelbelovende nieuwkomers kunnen hoog op een kandidatenlijst staan.
Elke partij heeft zijn eigen regels voor het opstellen van een
kandidatenlijst. Door de wet worden maar een paar eisen gesteld aan
raadsleden. Een raadslid moet minimaal 18 jaar zijn en in Leiden
wonen.
Geen hobby
Raadsleden lezen en vergaderen veel. De gemeenteraad vergadert eens in
de vier weken op dinsdagavond. Daarnaast zijn er de
fractievergaderingen en de commissievergaderingen, waarbij een groep
raadsleden van verschillende partijen onderwerpen op één vakgebied
bespreekt, zoals onderwijs. Maar de meeste tijd gaat op aan het
onderhouden van contacten met de stad. Het raadswerk houdt niet op bij
de raadszaal. Instellingen in de stad bezoeken, brieven van Leidenaars
beantwoorden, het lokale nieuws bijhouden en vooral veel praten met
mensen: het hoort er allemaal bij.
Het gemeenteraadswerk is geen hobby en ook geen vrijwilligerswerk.
Raadsleden zijn een serieus deel van hun tijd met het stadsbestuur
bezig. Hoeveel precies verschilt natuurlijk per raadslid, maar
gemiddeld is het zo'n twintig uur werk per week. Daarnaast hebben de
meeste raadsleden een gewone, parttime baan.
Win een rondvaart door de Leidse grachten
De antwoorden op de onderstaande vragen zijn terug te vinden in het
artikel op deze pagina. De juiste antwoorden kunt u opsturen naar:
Gemeente Leiden, BD/COM, Antwoordnummer 10134, 2300 VB Leiden. Onder
de inzenders van de juiste antwoorden worden vier rondvaarten voor
twee personen verloot. De eerste tien inzenders krijgen een attentie.
Naam:..
Adres:
Postcode en plaats:
Telefoonnummer:
1. Hoeveel raadsleden zitten er in de Leidse gemeenteraad?
a. 33
b. 39
c. 40
d. 45
2. Wat zijn de eisen die de wet stelt aan raadsleden in Leiden?
a. Minimaal 18 jaar zijn.
b. In Leiden wonen.
c Minimaal 18 jaar zijn en de Nederlandse nationaliteit hebben.
d. Minimaal 18 jaar zijn en in Leiden wonen.
3. Wie is de baas van de gemeente?
a. De burgemeester
b. Het college van burgemeester en wethouders
c. De gemeenteraad
d. De gemeentesecretaris
4. Hoe wordt iemand raadslid?
a. Gewoon solliciteren
b. Lid worden van een politieke partij
c. Gekozen worden bij de gemeenteraadsverkiezingen.
Promotiecampagne raadswerk
De gemeenteraad vindt het belangrijk dat meer inwoners van Leiden
weten wat het raadswerk inhoudt en dat meer Leidenaars interesse
krijgen voor de gemeentepolitiek. Daarom heeft de gemeente Leiden een
promotiecampagne raadswerk opgestart. Dit artikel is onderdeel van
deze campagne. Voor meer informatie kunt u kijken op
www/leiden.nl/raadsledengezocht of een informatiepakket opvragen op
telefoonnummer 071-5165444 (maandag tot en met vrijdag van 9.00 tot
12.00 uur en van 13.00 tot 16.00 uur).
De gemeenteraad vergadert eens in de vier weken op dinsdagavond in de
raadzaal van het stadhuis. Foto: Mark Lamers.