BIJZONDERE VERGADERING VAN 23 MEI 2001
Beheersovereenkomst VRT 2002 - 2006
De Vlaamse regering heeft op voorstel van Vlaams Mediaminister Dirk VAN MECHELEN principieel de nieuwe beheersovereenkomst met de VRT voor de periode 2002 - 2006 goedgekeurd, nadat zij op 4/5/2001 al de contouren en financiële krijtlijnen van een nieuwe beheersovereenkomst had uiteengezet. De tekst zoals goedgekeurd door de Vlaamse regering, zal voor toelichting en bespreking worden ingediend in de commissie Media van het Vlaams Parlement. Deze besprekingen worden gepland in de week van 31 mei, waarna een tekst voor definitieve goedkeuring aan de Vlaamse regering zal worden voorgelegd. Het nu principieel goedgekeurde voorstel van beheersovereenkomst wordt op 28/5/2001 voorgelegd aan de Raad van Bestuur van de VRT, die hierover eveneens een beslissing zal nemen.
In het najaar van 2000 werd door de Raad van Bestuur de beleidsnota VRT 2001 - 2005 goedgekeurd. De beheersovereenkomst die zal worden gesloten tussen de Vlaamse Gemeenschap en de VRT is gebaseerd o.m. op de Vlaamse Mediadecreten, de reeds vermelde beleidsnota van de VRT en de beleidsnota e-VRT, de huidige beheersovereenkomst met de VRT, de beleidsnota en beleidsbrief Media van de minister bevoegd voor Media, en de 'Kleurennota' van de Vlaamse regering, naast de regelgeving - in de meest ruime zin - die op Europees niveau werd geconcipieerd in een recent verleden.
Voor de Vlaamse regering is het essentieel dat wat de openbare omroep betreft nu keuzes worden gemaakt opdat de omroep ook voor de komende jaren een performante rol zou kunnen vervullen. Met het huidig voorstel worden nieuwe accenten voor de toekomst gelegd, zowel voor wat de inhoudelijke aspecten betreft als voor de organisatiestructuur en de financiering van de openbare omroep.
Opdracht van de openbare omroep
De Vlaamse regering is zich ervan bewust dat de openbare omroep een specifieke missie vervult in de Vlaamse gemeenschap, o.m. in het kader van de culturele eigenheid. De financiële middelen worden daartoe dan ook gegarandeerd voor de komende beheersperiode. Daarenboven is de Vlaamse regering ervan overtuigd dat zij deze ook dient te vervullen in een multimediaomgeving of in de zgn. 'technologische cultuur'. Het moet o.m. de opdracht zijn van de openbare omroep om ook in de 'technologische cultuur' kwalitatieve programma's te ontwikkelen en aan te bieden die zullen bijdragen tot de ontwikkeling van de identiteit en diversiteit van de Vlaamse cultuur.
Krachtens de principiële beslissing van de Vlaamse regering heeft de openbare omroep vandaag - nog steeds en onverkort - de opdracht een gediversifieerd en kwalitatief programma-aanbod aan de kijker en luisteraar aan te bieden, en is de openbare omroep een belangrijk instrument van cultuurspreiding.
Het voorstel van beheersovereenkomst kent daarenboven een bijkomende opdracht toe aan de VRT: in de overtuiging dat de nieuwe communicatiemogelijkheden moeten kunnen worden aangewend om een zo groot mogelijk deel van de bevolking te bereiken, om een maatschappelijk forum te creëren en de duale (informatie)maatschappij te voorkomen, wordt de reeds eerder toegekende voortrekkersrol van de VRT op dit domein (her)bevestigd.
Deze opdracht situeert zich uiteraard tegen een achtergrond van de voortschrijdende mogelijkheden van ICT in onze samenleving. De VRT zal in het kader van de "universele dienstverlening" hierin een belangrijke rol vervullen.
Kwaliteit op de openbare omroep
Met het thans voorliggende voorstel wordt expliciet en heel nadrukkelijk
- en dit overigens voor het eerst - uitgebreid aandacht geschonken aan het kwaliteitsvraagstuk voor de openbare omroep, zoals was aangegeven in de beleidsnota Media. De VRT wordt gedwongen resoluut de richting in te slaan van een "kwalitatieve" omroep, waarbij voor de eerste maal de begrippen "kwaliteit" duidelijk worden omschreven en waarbij jaarlijks een bijzonder engagement zal worden aangegaan.
Er is met dit voorstel duidelijk gekozen voor de kwalitatieve versterking van het programma-aanbod. De invoering van een nieuw geïntegreerd kwaliteitssysteem voor de audiovisuele media, waarbij de diversiteit in het programma-aanbod bepalend is, wordt ingevoerd. De invoering van dit kwaliteitssysteem beoogt de kwaliteit van de programma's te verhogen, te bewaken en te evalueren. Jaarlijks zullen concrete kwaliteitsdoelstellingen worden opgesteld en zal gerapporteerd worden over de resultaten en initiatieven, gekaderd evenwel binnen de specifieke opdracht van de publieke omroep.
Televisie
De VRT behoudt de drie televisienetten: TV1, Canvas en Ketnet. De informatie-opdracht van de openbare omroep blijft ook in de toekomst de prioritaire opdracht van de openbare omroep. Ook Ketnet zal een aangepast aanbod van informatie en duiding brengen.
Het aanbod zal kwalitatief versterkt worden. Televisie heeft de
uitdrukkelijke opdracht een kwalitatief hoogstaand aanbod rond
informatie, cultuur, educatie, sport en ontspanning te brengen. Wat de
informatieduiding betreft blijft de openbare omroep toonaangevend.
Bovendien wordt, naast het kwantitatieve criterium van 1,5 miljoen
kijkers, een waarderingscijfer voorgesteld voor de informatie- en
duidingsmagazines, zodat deze niet uit-sluitend meer op bereikcijfers
worden beoordeeld.
Van de openbare omroep wordt verwacht dat deze de kwalitatieve en
Vlaamse invulling van de programma's ter harte zal nemen.
Ook in de toekomst zal de VRT zal verder blijven samenwerken met de
onafhankelijke Vlaamse audiovisuele sector. Samenwerking met de in
oprichting zijnde vzw Vlaams Audiovisueel Fonds zal hier uiteraard tot
de mogelijkheden behoren en gestimuleerd worden. De nodige financiële
middelen, zijnde een substantiële verhoging van het budget van het
Fonds, zullen hiertoe worden voorzien vanaf het begrotingsjaar 2002,
naast samenwerking met de overheid en de diverse overheidsintstellingen
voor de ontwikkeling van innoverende televisie op het gebied van fictie
of voor de gezamenlijke ontwikkeling van andere televisieprogramma's
(documentaires, reportages of andere).
Radio
De VRT behoudt de vijf radionetten. Informatieverstrekking, nieuws en
duiding krijgen ook nu weer een vooraanstaande rol toebedeeld. In dit
geheel neemt Radio Vlaanderen Internationaal een specifieke plaats in en
zal hij zich losmaken van de exclusieve radio-opdracht.
De Vlaamse regering stelt dat de VRT in de toekomst verder werk zal
maken van de uitbouw van het DAB-netwerk (digitale radio), waarbij het
frequentieblok 12A (dat nu reeds in gebruik is) verder uitgebouwd zal
worden. Ingeval bijkomende capaciteit zal vrijkomen, zal de ruimte voor
regionale digitale radio worden gereserveerd.
Wat het DVBT-netwerk betreft zal door de VRT in de periode 2002-2006 de
uitbouw van het zendernet worden ver-zorgd. De capaciteit zal ook voor
derden worden opengesteld. Een bijkomende beslissing van de Vlaamse
regering wordt hier vereist.
De innovatieve media-projecten
De Vlaamse regering heeft reeds eerder besloten dat ze actief wil
inspelen op de nieuwe technologische ontwikkelingen waarbij het meer en
meer in elkaar vloeien van de informatietechnologieën, de
telecommunicatie en de audiovisuele media zorgen voor nieuwe relaties
tussen ondernemingen onderling, tussen ondernemingen en klanten, maar
ook tussen de overheid en haar burgers. Aandachtspunt van de Vlaamse
overheid is hierbij ongetwijfeld de universele toegankelijkheid van deze
nieuwe communicatievormen en -systemen, voor alle Vlamingen. De VRT
zal voor de Vlaamse gemeenshap een rol te vervullen hebben als garantie
voor de publieke e-dienstverlening. Consolidaties op Europees en
wereldvlak dreigen het immers steeds moeilijker te maken voor regio's
als Vlaanderen om kwaliteitsvolle inhoud te creeëren en gewaarborgd,
zonder bijkomende betaling voor basisdienstverlening, tot bij alle lagen
van de Vlaamse bevolking in de huiskamer te brengen.
Om tegemoet te komen aan die nieuwe opdracht die aan de VRT wordt
toevertrouwd, werd reeds in de zomer van 2000 'e-VRT' opgericht, het
onderzoeks- en ontwikkelingsforum van de VRT. De openbare omroep zal
een rol van innovatieve motor spelen, waarbij de opgebouwde know-how
niet alleen ten goede zal komen van de VRT, maar o.m. naar partnerships
zal worden gezocht.
Het lijdt evenwel geen twijfel dat de onafhankelijke
informatievoorziening daarbij niet onder druk kan komen te staan, en dat
de publieke missie, alsook de kwaliteitsvereiste ook hier geldt voor de
(e-) VRT.
De modaliteiten en de financiering van de projecten (in 2002 voorzien op
378 miljoen fr. via het innovatiebeleid) die in dit verband zullen
worden opgestart, zullen eveneens nader worden geregeld met de Vlaamse
regering en zullen een uitdrukkelijke beslissing van de Vlaamse regering
veronderstellen.
Financiering van de openbare omroep
De huidige basisdotatie wordt vermeerderd met 250 miljoen fr., en
jaarlijks geïndexeerd ad 4 % indien het vooropgestelde resultaat wordt
gehaald.
In het kader van nieuwe beheersovereenkomst wordt daarnaast voorgesteld
dat niet meer dan 1.650 miljoen fr. omzet uit verkoop van
radioreclameruimte op Radio 1, Radio 2, Donna en Studio Brussel mag
worden gegenereerd. Op Radio 1 wordt in onderlinge overeenkomst de
reclamedruk o.m. verminderd door het verwijderen van de reclameblokken
om 7.30 u. en 8.30 u. tijdens het informatieve ochtendprogramma. Klara
blijft reclamevrij.
De VRT en de Vlaamse overheid komen verder overeen dat via de
alliantiepartnershippaketten niet meer dan 350 miljoen fr. netto-omzet
mag worden gegenereerd.
Daarbij wordt voorgesteld dat wanneer de VRT aangeeft aan de Vlaamse
overheid dat de radioreclame-inkomsten onder dit niveau zullen dalen,
een knipperlichtprocedure in werking zal worden gesteld. De
radioreclame-inkomsten worden dan voor een periode van 12 maanden
gegarandeerd, waarbij concrete maatregelen nadien zullen worden
overlegd.
De bedoeling van de Vlaamse regering is dat die middelen die de VRT uit
de reclamemarkt mag halen, best worden gelimiteerd, zodat deze inkomsten
kunnen gegenereerd worden door andere media-actoren (commerciële
televisie en radio, regionale televisie, de geschreven pers, zoals
kranten, tijdschriften en), wat noodzakelijk is om hun economische
leefbaarheid en concurrentiekracht te vrijwaren en aldus het ontwrichten
van de markt te vermijden.
Hoe de VRT deze opdracht de komende jaren zal uitvoeren zal jaarlijks
worden gerapporteerd, en daarbij zal de VRT onderworpen worden aan de
ultieme maatschappelijke controle van de Vlaamse volksvertegenwoordiging
conform de geest van het decreet op de openbare omroep.
persinfo : Marc De Roeck, woordvoerder van
minister Van Mechelen - tel. 02 553 64 11
e-mail: persdienst.vanmechelen@vlaanderen.be