European Commission

IP/01/722

Brussel, 21 mei 2001

Rapport over de kwaliteit van het zwemwater in 2000: gestage verbetering voor de badzones in de binnenwateren, lichte verbetering voor de kustwateren

Europees Commissaris voor Milieu Margot Wallström heeft vandaag het rapport 2000 over de kwaliteit van het zwemwater in Europa van de Commissie gepresenteerd. Bijna 97% van de badzones aan de Europese kust voldeed aan de in de zwemwaterrichtlijn neergelegde kwaliteitscriteria. De goede kwaliteit van het zwemwater van bijna 94% van de badzones in het binnenland (meren en rivieren) bewijst de gestage verbetering sinds de Commissie begon met de jaarlijkse publicatie van rapporten. Het doel van de zwemwaterrichtlijn is schoon zwemwater in Europa door de lozing van rioolwater, waarin micro-organismen aanwezig zijn die ziekten kunnen veroorzaken, te voorkomen of te beperken. Tijdens haar presentatie zei Commissaris Wallström: "De gestage verbetering van de zwemwateren in Europa is veelbelovend. Kinderen en volwassenen moeten fijn kunnen zwemmen zonder zich zorgen te maken over buikinfecties door met rioolwater verontreinigd water. In het licht van nieuwe wetenschappelijke kennis en beheersvoorschriften hebben we besloten de richtlijn te herzien om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van het water nog beter wordt".

Gestage verbetering

De zwemwaterrichtlijn(1)
heeft ongetwijfeld bijgedragen tot de verbetering van de zwemwateren in Europa. Het 18de rapport over de kwaliteit van het zwemwater, dat vandaag is gepresenteerd, heeft betrekking op 11502 stranden aan zee en 4338 badzones in zoet water. Ongeveer 85% van de 11000 kustzones heeft zwemwater van goede kwaliteit. Bijna 97% voldeed in 2000 aan de kwaliteitscriteria van de richtlijn. Van de 4200 gecontroleerde badzones in het binnenland (meren en rivieren), had in 1992 nog geen 50% zwemwater van goede kwaliteit. In 2000 is dit cijfer gestegen tot bijna 94%. Er is nog steeds een uitgesproken kwaliteitsverschil tussen stranden aan de kust en in het binnenland, maar dit verschil wordt wel elk jaar kleiner.

De richtlijn heeft betrekking op drie fundamentele aspecten die de kern vormen van het beleidsplatform van Commissaris Wallström: de correcte tenuitvoerlegging van de EU-milieuwetgeving, het verband tussen de gezondheid van de mens en de kwaliteit van het milieu, en het verzekeren van een hoge kwaliteit van het Europese water. In het zesde milieuactieprogramma het strategisch programma voor het milieu voor de volgende tien jaar worden gezondheid & milieu als belangrijke prioriteiten benadrukt.

De tenuitvoerlegging van de EU-wetgeving, met name de waterwetgeving, is een belangrijke prioriteit voor de Commissie. Dankzij dit jaarlijkse rapport kan de Commissaris toezicht houden op de tenuitvoerlegging van deze belangrijke waterrichtlijn door de lidstaten en er zodoende voor zorgen dat de inspanningen van de lidstaten ook daadwerkelijk resultaten op lange termijn opleveren.

Overzicht van de resultaten voor de afzonderlijke lidstaten:
* Alle badzones aan de kust van België voldoen voor het tweede opeenvolgende jaar aan de normen van de richtlijn. Voor de badzones aan de kust, is België de enige lidstaat waar de 100% wordt gehaald. Helaas weerspiegelen de badzones in het binnenland dit goede resultaat niet: het is het derde opeenvolgende jaar dat de waarden zijn verslechterd tot net boven een conformiteitspercentage van 90%.

* Denemarken is erin geslaagd om de negatieve spiraal te doorbreken voor de badzones aan de kust en toont na drie opeenvolgende jaren van afnemende kwaliteit (97,2% in 1996, 95,4% in 1997, 94,3% in 1998 en 92,7% in 1999) een beter resultaat (95,8% in 2000), maar heeft het niveau van het hoge conformiteitspercentage van 1996 nog niet bereikt.

* Duitsland zet de gunstige trend voor de badzones aan de kust voort (met een verdere toename van ongeveer 3%, tot 96,8%). De kwaliteit van de badzones in het binnenland blijft ongeveer op een conformiteitspercentage van 92% voor het tweede opeenvolgende jaar.

* Griekenland, Luxemburg en Ierland hebben de meest constante resultaten voor de laatste drie jaar, zowel voor badzones aan de kust als in het binnenland.

* Spanje, in navolging van de EU-trend, laat een kleine verbetering zien voor badzones aan de kust (conformiteitspercentage 98,1%), maar heeft nog steeds aanzienlijke problemen om de kwaliteit van de badzones in het binnenland te verbeteren (een conformiteitspercentage van slechts 79,2%).
* Frankrijk: de Commissie is teleurgesteld omdat Frankrijk voor het tweede opeenvolgende jaar geen resultaten heeft meegedeeld als gevolg van een vakbondsactie van het personeel dat de gegevens aan de centrale instanties moet doorgeven. Frankrijk heeft niettemin tijdens het badseizoen 2000 maatregelen genomen om het zwemwater te controleren en de gezondheid van de zwemmers te beschermen.
* De resultaten van de badzones aan de kust in Italië zijn iets slechter dan vorig jaar, maar het is één van de weinige lidstaten met een even hoog conformiteitspercentage voor binnen- en kustwateren (95,6% voor badzones aan de kust en 95,8% voor badzones in het binnenland).

* Nederland heeft erg constante resultaten voor de badzones aan de kust (het conformiteitspercentage blijft 98,7%) en heeft daarnaast de kwaliteit van de badzones in het binnenland aanzienlijk verbeterd (90.7% in 1999 en 96,2% in 2000).
* Oostenrijk doet het goed met een conformiteitspercentage van 96,6%.

* Portugal was niet in staat om verder te bouwen op de aanzienlijke verbeteringen van vorig jaar. De badzones aan de kust hebben iets slechtere resultaten (92,2% in 2000 tegenover 93,9% in 1999) en ook de resultaten van de badzones in het binnenland zijn fors gedaald (69% in 2000 tegenover 78,4% in 1999).
* Finland en Zweden zitten weer op het juiste spoor voor de correcte tenuitvoerlegging van de richtlijn en vertonen een aanzienlijke verbetering in hun conformiteitspercentages, zowel voor de binnenwateren als voor de kustwateren. Finland heeft een hoge conformiteit van 98,8% voor de binnen- en de kustwateren. Het conformiteitspercentage van Zweden bedraagt 96% voor beide watertypes.

* Het Verenigd Koninkrijk heeft het conformiteitspercentage voor badzones aan de kust verder verbeterd tot 94,4% (komende van 91,5% in 1999). Het conformiteitspercentage voor de binnenwateren daarentegen is voor het tweede opeenvolgende jaar gedaald tot slechts 81,8% (100% conform in 1998 en 90,9% in 1999).

Herziening van de richtlijn

Naar analogie met de aanhoudende nadruk op de tenuitvoerlegging van de 25-jaar oude zwemwaterrichtlijn, heeft Commissaris Wallström, als onderdeel van de verdere vereenvoudiging van de Europese milieuwetgeving, een breed overleg georganiseerd. Op basis van de ervaring die met de uitvoering van bestaande wetgeving is opgedaan, ligt in het milieubeleid van de Gemeenschap nu meer het accent op de rol van de wetenschap en op participatie op basis van goede informatie om de milieudoelstellingen te bereiken. De herziening is een weerspiegeling van de snelle ontwikkelingen op het gebied van wetenschap en technologie om gebruik te maken van meer geavanceerde hulpmiddelen, alsmede om gebruik te maken van de kennis en de betrokkenheid van de belanghebbende partijen via een toegankelijke procedure voor de ontwikkeling en tenuitvoerlegging van de wetgeving.

De herzieningsprocedure ging van start met de goedkeuring van een mededeling aan het Europees Parlement en de Raad, met als titel "De ontwikkeling van een nieuw zwemwaterbeleid". De mededeling gaf het standpunt van de Commissie over de inhoud van de herziening duidelijk aan: een evaluatie van de waterkwaliteit in combinatie met beheersmaatregelen, aangevuld door betere voorlichting aan het publiek. De Commissie heeft het overleg over haar mededeling afgesloten met een conferentie over zwemwater tijdens de "Green Week" (24-28 april). 125 deelnemers, vertegenwoordigers van lidstaten, waterleidingbedrijven, regionale en plaatselijke autoriteiten en niet-gouvernementele organisaties, hebben gedurende twee dagen gesprekken gevoerd over controle, beheersmaatregelen, verstrekking van informatie en de sociaal-economische context van zwemwaterbeheer. Bij het ontwerp van de herziene richtlijn, die eind dit jaar wordt voorgesteld, zal voldoende aandacht worden besteed aan de resultaten van deze besprekingen.

De zwemwater internet-site

De internet-site van de Commissie over het zwemwater is bijgewerkt en verder verbeterd, met name wat de kaarten van de site betreft. De site bevat de resultaten van 1992 tot 2000 voor alle 15840 stranden in Europa. Deze meerjarige presentatie biedt een beter overzicht van de trends in kwaliteit op lange termijn van de afzonderlijke badzones. De Commissie hoopt dat deze verdere verbeteringen bijdragen tot een directere communicatie tussen de burgers en de regulerende instanties op nationaal en regionaal niveau.

De site over de kwaliteit van het zwemwater kan worden geraadpleegd op:

http://europa.eu.int/water/water-bathing/index_en.html

Het verslag over het zwemwater bevat ook adressen van lidstaten die gegevens op het internet hebben gepubliceerd (blz. 18).

Achtergrond

De richtlijn vormt de basis waarop de Europese Commissie de kwaliteit van het zwemwater in de lidstaten beoordeelt. De beoordeling vindt plaats aan de hand van 2 microbiologische parameters als indicatoren van fecale verontreiniging, en 3 fysisch-chemische parameters, die ook wel esthetische parameters worden genoemd ziet het water er bijvoorbeeld aantrekkelijk uit om in te gaan zwemmen? Het zwemwater in de lidstaten moet voldoen aan de imperatieve waarden, die fungeren als minimumeisen voor een goede zwemwaterkwaliteit. Daarnaast is in de richtlijn een reeks stringentere waarden - richtwaarden - geformuleerd, die dienen als streefwaarden voor de lidstaten.

In principe moeten er om de twee weken monsters worden genomen en bovendien, veertien dagen vóór de start van het plaatselijk vastgestelde badseizoen, een extra monster. Indien het zwemwater een goede kwaliteit had tijdens de vorige twee jaren, kan deze frequentie worden verlaagd.

De richtlijn bepaalt geen periode voor een gemeenschappelijk EU-badseizoen. Het badseizoen wordt omschreven als de periode waarin, gelet op de plaatselijke gebruiken, een grote toevloed van baders kan worden verwacht.

(1)