IP/01/697
Brussel, 15 mei 2001
Dialoog met de burgers: de Commissie publiceert een nieuwe gids over
rechten op het gebied van gegevensbescherming
De Europese Commissie heeft een nieuwe gids - Gegevensbescherming in
de Europese Unie - gepubliceerd die burgers en ondernemingen
informeert over hun rechten bij de verzameling en het gebruik van
persoonsgegevens en over hun mogelijkheden om tegen de schending van
hun rechten op te treden. Met de technologische vooruitgang komen er
steeds geavanceerdere middelen voor de overbrenging en verwerking van
gegevens beschikbaar. Deze kosteloze gids bevat nuttige tips over wie
het recht heeft om persoonsgegevens te verwerken en over de
voorwaarden waaronder dergelijke gegevens rechtmatig kunnen worden
verwerkt. Het is de laatste gids in een reeks die wordt gepubliceerd
in het kader van het initiatief Dialoog met burgers en bedrijfsleven,
dat bedoeld Is om het Europese publiek beter op de hoogte te brengen
van zijn rechten en mogelijkheden op de interne markt. Dit initiatief
wil praktische informatie verstrekken en stelt de Commissie in staat
om door middel van een systematische analyse van reacties van burgers
en ondernemingen de werking van de interne markt in de praktijk te
volgen en beleid te ontwikkelen dat beter op de behoeften van burgers
en ondernemingen aansluit.
Frits Bolkestein, lid van de Commissie voor de interne markt, zei in
dit verband: "Daar ieder van ons bij de gegevensverwerking 'betrokken'
is, moeten wij de garantie hebben dat onze persoonsgegevens eerlijk
worden verwerkt en wettelijk worden beschermd. In de moderne
maatschappij maken wij voortdurend persoonsgegevens bekend,
bijvoorbeeld telkens wanneer wij een vlucht boeken, een creditcard
gebruiken of op internet surfen. Deze nieuwe gids wil het publiek op
de hoogte brengen van zijn rechten bij de verwerking van
persoonsgegevens en praktisch advies verstrekken over wat kan worden
gedaan wanneer deze rechten worden geschonden".
Doel van de harmonisatie van de gegevensbeschermingsregels in de EU is
het vrije verkeer van informatie, met inbegrip van persoonsgegevens,
tussen de lidstaten te verzekeren en alle betrokkenen tegelijkertijd
een hoog beschermingsniveau te bieden. Het voornaamste rechtskader
hiervoor is Richtlijn 95/46/EG ("de gegevensbeschermingsrichtlijn")
die op 24 oktober 1995 werd goedgekeurd en die betrekking heeft op de
bescherming van individuen bij de verwerking van persoonsgegevens en
op het vrije verkeer van dergelijke gegevens. De lidstaten dienden
deze richtlijn binnen drie jaar na goedkeuring uit te voeren. In de
richtlijn is bepaald dat:
* persoonsgegevens alleen voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven
en gerechtvaardigde doeleinden mogen worden verzameld;
* de betrokkenen op de hoogte moeten worden gebracht van dergelijke
doeleinden en van de identiteit van de voor de verwerking
verantwoordelijke;
* iedere betrokkene tot zijn/haar gegevens toegang moet hebben en
onjuiste gegevens moet kunnen corrigeren of wissen;
* in geval van onregelmatigheden passende rechtsmiddelen beschikbaar
moeten zijn om deze recht te zetten, met inbegrip van
schadevergoeding via de bevoegde nationale rechtbanken.
In de gids worden tevens een aantal basistermen verklaard die in de
richtlijn worden gedefinieerd, zoals de "voor de verwerking
verantwoordelijke" (persoon of instantie die 'het doel van en de
middelen voor de verwerking vaststelt') en de "betrokkene" (de persoon
op wie de gegevens betrekking hebben). Tevens worden de regels
beschreven waaraan de voor de verwerking verantwoordelijken zich
moeten houden en de voorwaarden waaronder persoonsgegevens kunnen
worden verwerkt. Bijzonder strikte regels gelden voor "gevoelige
gegevens", die worden gedefinieerd als gegevens die betrekking hebben
op raciale of etnische afkomst, politieke opvattingen, godsdienstige
of levensbeschouwelijke overtuiging, lidmaatschap van een
vakvereniging of gegevens die de gezondheid of de seksuele voorkeur
betreffen. Als betrokkenen hebben wij allen het recht om geïnformeerd
te worden over de verwerking van onze persoonsgegevens, toegang te
hebben tot die gegevens en een verklaring te krijgen over de redenen
waarom belangrijke beslissingen die ons betreffen, worden genomen.
Hoewel de richtlijn bepaalde afwijkingen van deze beginselen toestaat,
gelden deze alleen onder duidelijke gedefinieerde voorwaarden,
bijvoorbeeld om redenen die met de nationale veiligheid te maken
hebben.
Een van de eisen van de gegevensbeschermingsrichtlijn is dat de
lidstaten een of meer toezichthoudende autoriteiten instellen om op de
toepassing van de gegevensbeschermingswetgeving toe te zien en deze
wetgeving te bevorderen en om klachten over niet-naleving te
onderzoeken. Iedere toezichthoudende autoriteit handelt volledig
zelfstandig en heeft bepaalde rechtshandhavingsbevoegdheden. Deze
autoriteiten kunnen bijvoorbeeld de verwerking van specifieke gegevens
verbieden, indien uit onderzoek ingevolge een klacht blijkt dat de
regels met betrekking tot de desbetreffende gegevens overtreden
worden. De gids over gegevensbescherming bevat nadere informatie over
de procedure voor het indienen van een klacht en contactgegevens van
de functionarissen voor de gegevensbescherming in elke lidstaat. De
meeste informatie is ook on line toegankelijk op het volgende adres:
http://europa.eu.int/comm/internal_market/en/media/dataprot
Andere gidsen en informatiebladen, zoals De eerbiediging van uw
rechten, Wonen in een andere lidstaat van de Europese Unie en Werken
in een andere lidstaat van de Europese Unie, alsmede bijkomende
informatie, zijn verkrijgbaar op de website van Dialoog met de
burgers: http://europa.eu.int/citizens.
Voor gedrukte gidsen en informatiebladen kunt u contact opnemen met
het call centre van Europe Direct op de volgende gratis
telefoonnummers:
Oostenrijk: 0800 29 68 11 België: 0800 920 38 (N) 0800
920 39 (F) Denemarken: 80 01 02 01 Finland: 0800 11 31 91
Frankrijk: 0800 90 97 00 Duitsland: 0800 186 0400
Griekenland: 00800 321 2254 Ierland: 1 800 55 31 88
Italië: 800 876 166 Luxemburg: 0800 25 50 Nederland: 0800
09 05 1950 Portugal: 8002 09 5 50 Spanje: 900 983 198
Zweden: 020 79 49 49 Verenigd Koninkrijk: 0800 581 591
De Dialoog met de burgers is een aanvulling op de Dialoog met het
bedrijfsleven (http://europa.eu.int/business) en valt onder het
initiatief Europe Direct van de Commissie
(http://europa.eu.int/europedirect).