Nummer 55 1 mei 2001
Somalië hoeft niet per se één centrale staat te worden
Curriculum vitae
Noot voor de pers
Na 1991 viel Somalië uiteen in verschillende politieke eenheden.
Sindsdien hebben er vanuit de samenleving processen plaatsgevonden,
die gedeeltelijk tot staatsvorming hebben geleid en stabieler
lijken dan welke centrale staat ooit op Somalisch grondgebied.
Volgens Maria Brons is dit met name duidelijk in Somaliland, het
noordwestelijke deel dat in 1991 eenzijdig de unie met het
zuidelijk Somalië brak en zijn onafhankelijkheid verklaarde. Maria
Brons promoveert op 10 mei 2001 aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Voordat Somalië gekoloniseerd werd, was de samenleving staatloos.
De veiligheid van de mensen werd voornamelijk gewaarborgd door
binnen de maatschappij verankerde mechanismen, zoals de
clanstructuur, het geloof en de sociale eenheden van
dorpsgemeenschappen en nomadengroepen. Diezelfde veiligheidsfunctie
werd niet naar behoren uitgeoefend door de koloniale, en ook niet
door de daaropvolgende onafhankelijke staat Somalië (1960-1991). Na
het -na vele jaren burgeroorlog- uiteenvallen van het land in 1991,
is een groot aantal van die traditionele sociaal-economische en
politieke instituties nieuw leven ingeblazen. De Republiek van
Somaliland in het noordwesten, die tien jaar geleden onafhankelijk
werd verklaard, en de sinds 1998 autonome regionale staat Puntland
in het noordoosten blijken stabiel. Zij zijn geworteld in
gevestigde structuren en slagen erin orde te handhaven, controle
uit te oefenen op het gebruik van geweld en sociale zekerheid en
economisch herstel te waarborgen. In Somaliland en in Puntland is
geprobeerd om traditionele, in de maatschappij geaccepteerde
structuren te verbinden met moderne staatsstructuren. De
promovendus is daarom ook niet van mening dat de politieke rol van
de staat geheel is uitgespeeld. Vooral in externe betrekkingen,
waarbij een samenleving deel uitmaakt van een wereldgemeenschap,
lijkt een staat wel noodzakelijk. Bovendien is het behoren tot een
bepaalde staat een belangrijke factor in nationale identiteit en
trots.
Curriculum vitae
Maria Brons (Wesel, Duitsland, 1962) behaalde in 1990 haar Magister
Artium aan de Universiteit van Bonn. Ze verrichtte haar onderzoek
bij de afdeling Rechtstheorie van de RUG. Momenteel werkt zij bij
de Internationale Organisatie voor Migratie in Den Haag. Zij
promoveert tot doctor in de rechtsgeleerdheid bij prof.dr. J.
Griffiths en prof.dr. M.R. Doornbos. De titel van haar proefschrift
luidt: Society, security, sovereignty and the state in Somalia:
From statelessness tot statelessness? Uitgeverij International
Books, Utrecht.
Noot voor de pers
Voor nadere informatie: M.H. Brons, tel. (070)31 81 546, e-mail
mbrons@iom.int (werk)