Donderdag 10 mei 2001 Meeting Circle te Utrecht

Congres
Doorbreken van dilemma's in de handhaving van milieuwetgeving en veiligheidsregels logo0012-kl.jpg (4947 bytes)


Handhaving: van reactief naar pro-actief
De handhaving van de milieuwetgeving en veiligheidsregels is de afgelopen maanden onderwerp van een discussie, die zowel in de media als ook op politiek en bestuurlijk niveau gevoerd wordt. De handhaving, die van ondernemers verwacht dat ze in het kader van zorgsystemen en vergunningen op hoofdzaken pro-actief handelen, vertoont zelf een extreem reactief gedrag naar aanleiding van de rampen die nu nog pijnlijk vers in het geheugen liggen. Moeten we hieruit concluderen dat de handhaving in Nederland achter de feiten aanloopt? En als dat de conclusie is, wat moet er dan veranderen om de handhaving effectiever te laten verlopen en meer daadkracht te geven?

Dit congres wil een podium vormen voor de discussie over het doorbreken van dilemma's in de organisatie van handhaving van milieuwetgeving en veiligheidsregels. Tijdens het congres zullen sprekers met uiteenlopende achtergronden en ervaringen visies geven op de oorzaken van de knelpunten die er leven in de handhaving. Uiteraard zullen zij ook aangeven hoe de dilemma's kunnen worden doorbroken. Elk onderwerp wordt ingeleid door twee of drie sprekers, waarna er ruimte is voor een discussie met de zaal.

Het congres wordt georganiseerd voor bij dit thema betrokken politici, bestuurders en ambtenaren.

"De minister van incidenten
De kwalijke incidenten op gemeentelijk milieubeleidsterrein die zich de afgelopen tijd hebben voorgedaan, zijn voor minister Pronk aanleiding om de Inspectie Milieuhygiëne een prominentere toezichtrol te geven. Volgens de VNG is het niet zo beroerd gesteld met het gemeentelijk milieubeleid. De VNG ziet dan ook weinig toegevoegde waarde in de 'cowboys' van Pronk".

bron: Binnenlands Bestuur 25/8/2000

"Grenzen van samenwerking accepteren
Samenwerking tussen handhavingspartners wordt algemeen als een van de succesfactoren in de bestrijding van milieucriminaliteit gezien. Tegelijkertijd heerst onder de partijen achterdocht over elkaars inzet en bedoeling. Dat verstoort een effectieve samenwerking, die door de bestuursovereenkomsten nu juist aan waarde zou moeten winnen"

bron: Handhaving 2000/3 n.a.v. verschijnen boek 'Van boeven vangen naar preventie van milieudelicten', M.H. Schaapman en M.V.C. Aalders.

"Toezicht moet losstaan van politiek
De politieke belangstelling voor het toezicht op de naleving van regelgeving is groot. Politisering van de toezichtfunctie is echter niet gewenst. De uitoefening van het toezicht dienst juist onafhankelijk en vrij van politiek-bestuurlijke inmenging plaats te hebben, meent Philip Eijlander (hoogleraar Wetgevingsvraagstukken aan de Katholieke Universiteit Brabant)".

bron: NRC Handelsblad, 8 februari 2001

"Brandweer doet te weinig controles
Brandweerkorpsen in Nederland hebben te weinig personeel om cafés en discotheken regelmatig te controleren op brandveiligheid. Het korps van Zwolle loopt zes 'manjaren' achter bij de inspectie van openbare gebouwen en het verlenen van gebruiksvergunningen".

bron: Volkskrant, 6 januari 2001

"Gemeentebesturen verzaken te vaak hun plicht
De normen en bepalingen van veiligheids- en milieuregelgeving bieden voldoende houvast voor wie werkelijk wil handhaven. Veel gemeentebestuurders willen dat echter niet, meent Hugh Gallacher, directeur van de Milieufederatie Noord-Holland".

bron: NRC Handelsblad, 23 januari 2001

"Gemeenten ontzien milieuzondaars
Gemeenten zijn vaak te lankmoedig voor bedrijven die de milieuregels overtreden. Dat zegt mr. T. de Lange, landelijk milieu-officier bij het parket-generaal....... De Lange vindt dat de gemeente te vaak op de stoel van de officier van justitie gaat zitten. Wij seponeren liever zelf dan dat we dat overlaten aan het gemeentebestuur".

bron: NRC Handelsblad, 17 juni 2000


Programma
9.30 Ontvangst

10.00 Opening door de dagvoorzitter
drs. R.A. Iedema, hoofd Adviesgroep besluitvorming en communicatie, Arcadis Heidemij Advies

10.10 Wanneer bevorderen of belemmeren politiek-bestuurlijke afwegingen de regionale handhaving
C. de Vos, burgemeester gemeente Nieuwegein
dr. H.P. Gallacher, directeur Milieufederatie Noord-Holland De politieke keuze voor de vestiging van een bedrijf in een gemeente wordt vaak uit de weg gegaan. Vergunningen worden vrijwel nooit geweigerd. Alleen het 'hoe' komt nog ter tafel. Als het bedrijf er eenmaal zit, maakt de gemeente zich vervolgens niet populair als ze strenger wil handhaven. Handhavers lopen regelmatig tegen weerstand op bij hun bestuurders als ze de letter van de wet willen hanteren. Het komt voor dat een ondernemer met succes achter de rug van de ambtenaar om naar een wethouder of een raadslid stapt om een maatregel of sanctie terug te draaien. De bestuurlijke afweging om te handhaven en prioriteiten te stellen is om die reden sterk bepalend voor het succes van en de mate waarin gehandhaafd wordt. En als het mis gaat is het nog de vraag of het bestuur de verantwoordelijkheid wil nemen voor de gevolgen.

11.00 Koffiepauze

11.20 Zijn gemeenten wel voldoende toegerust voor de handhaving of moet de handhaving worden gecentraliseerd?
drs. J.H. Klein Molenkamp, 2e kamerlid VVD
K. Meijer, adviseur PricewaterhouseCoopers
drs. L.H.J. Verheijen, gedeputeerde milieu, Provincie Noord-Brabant De milieudiensten van gemeenten zijn verantwoordelijk voor de vergunningverlening en het toezicht op negentig procent van de half miljoen bedrijven in Nederland. Je kunt je afvragen of met name de kleinere en middelgrote gemeenten wel voldoende zijn toegerust voor de handhaving van milieuwetten en veiligheidsregels. Voor veel lokale milieuambtenaren zouden de regels te complex zijn. Bovendien krijgen ze bij de wat grotere bedrijven te maken met milieuadviseurs, milieuaccountants en advocaten die beter zijn gespecialiseerd dan zij zelf. Van de milieuambtenaar wordt tegenwoordig verwacht dat hij of zij boekhouder, chemicus en IT'er tegelijk is. Wordt er niet te weinig gestuurd op rendement en prestatie? Kan de handhaving niet beter worden ondergebracht bij provincies, intergemeentelijke samenwerkingsverbanden of zelfs bij een speciale Milieu Inlichtingen- en Opsporingsdienst?
12.20 Lunch

13.20 Zou het strafrecht niet leidend moeten zijn in de handhaving van milieuwetten en veiligheidsregels?
mr. J. van den Broek, juridisch beleidsmedewerker Vereniging VNO-NCW mr. P. Groenhuis, milieu-officier van Justitie, Arrondissementsparket Alkmaar
Voor gemeenten is een bedrijf een belanghebbende; voor het strafrecht is een bedrijf een verdachte. Als het Openbaar Ministerie het voor het zeggen zou hebben, zou er veel minder gedoogd worden en veel sneller tot vervolging worden overgegaan. Er bestaat een duidelijke spanning tussen de bestuursrechtelijke en de strafrechtelijke aanpak. En uiteraard zit het bedrijfsleven niet te wachten om voor iedere overtreding met hoge geldboetes geconfronteerd te worden.

14.10 Is het uitbesteden van handhavingstaken een reële oplossing? M. van den Anker, auteur van de boeken 'Schijn bedriegt' en 'Wie betaalt, bepaalt' en momenteel werkzaam bij de afdeling Interne Zaken, Regiopolitie Rotterdam-Rijnmond
ing. J.A.L. van Engelen, directeur Tritium Advies en voormalig medewerker Bureau handhaving, Provincie Noord-Brabant Op het gebied van parkeren en verkeer wordt de handhaving al uitbesteed aan
particuliere organisaties. Ook de controle op brandveiligheid in horeca-gelegenheden kan worden uitbesteed. Op milieugebied kunnen accountants een rol spelen bij de controle van milieujaarverslagen, zoals ze ook al doen op financieel en fiscaal gebied. Daarnaast certificeren geaccrediteerde instellingen milieuzorgsystemen van bedrijven, die de basis kunnen zijn voor een milieuvergunning op hoofdlijnen en een terugtredend toezicht van het bevoegd gezag. Waar liggen de belemmeringen om controle en handhaving uit te besteden aan particuliere organisaties. En waar liggen de grenzen?

15.00 Koffie-/theepauze

15.20 Wanneer heeft samenwerking tussen handhavingpartners pas zin? J.J. Feenstra, 2e kamerlid PvdA
dr. I.M.A.M. Pröpper, directeur Partners + Pröpper, tevens auteur van het boek 'De aanpak van interactief beleid'.
mw. mr. C.F. Feith-Hooijer, voorzitter stuurgroep CIP regio Utrecht, tevens burgemeester Leersum
Is de regelgeving omtrent milieu en veiligheid wel integraal genoeg om adequate handhaving mogelijk te maken? Zijn de taken en bevoegdheden niet te veel versnipperd over diverse organisaties waardoor nogal wat overlap ontstaat? En krijg je door die versnippering niet een onderlinge competentiestrijd tussen handhavende instanties die niet voor elkaar willen onderdoen? Tegen deze achtergrond kun je je afvragen welke omstandigheden er zouden moeten zijn om samenwerking tussen handhavende instanties zo optimaal mogelijk te laten verlopen.

16.20 Afsluiting van het congres en uitnodiging voor de borrel


Aanmelding
U kunt zich aanmelden door het daarvoor bestemde aanmeldingsformulier in te vullen en te e-mailen.
Twee weken voor aanvang van het congres ontvangt u van ons een bewijs van inschrijving en een routebeschrijving.

Kosten
De kosten voor deelname aan dit congres bedragen euro 365,- ( 804,35) excl. BTW per persoon. Bij deze prijs zijn kofiie/thee en lunch inbegrepen.