Alle promoties, intree- en afscheidsredes worden gehouden in de Aula van de TU Delft, Mekelweg 5, Delft
Biocatalyse
8-05-01 | 13.30 uur
Mw. M.A. Wegman | doctorandus in de scheikunde
Promotor | Prof.dr. S.A. Sheldon (fac. TNW)
Toeg. Prom. | Dr.ir. F. van Rantwijk (UHD-fac. TNW)
Alternative routes to activated side-chain donors of b-lactam antibiotics
Wegman voerde haar onderzoek uit in het kader van het clusterproject fijnchemie, dat in 1996 is opgestart door Chemferm, een joint-venture van DSM Andeno en Gist-brocades, in samenwerking met vier universiteiten. Eén van de doelen was het ontwikkelen van verbeterde of alternatieve schone (biokatalytische) efficiënte routes naar penicilline en cefalosporine b-lactam antibiotica en hun precursors. Het doel van dit promotieonderzoek van Wegman is het ontwikkelen van milieuvriendelijke alternatieve routes naar geactiveerde zijketendonoren (phenylglycine derivaten) en hun toepassing voor de synthese naar b-lactam antibiotica. In een kinetische resolutie van D,L-phenylglycine methylester via een lipase gekatalyseerde ammonolyse werd D-phenylglycine amide verkregen. De ammonolyse werd gecombineerd met de pyridoxal gekatalyseerde in situ racemisatie van de niet omgezette ester (dynamisch kinetische resolutie), hetgeen resulteerde in een verhoogde opbrengst van het D-amide. Het process kon verder worden verbeterd door de reactie bij -20 oC uit te voeren; de enantioselectiviteit van het enzym (Novozym 435) werd enorm verhoogd bij lage temperatuur. Verschillende microorganismen, welke nitril hydratase/amidase activiteit bezitten, werden gebruikt voor de omzetting van D,L-phenylglycine nitril naar D-phenylglycine amide. De micro-organismen werden tevens gebruikt in de stereoretentieve hydratie van D-phenylglycine nitril naar het overeenkomstige amide. Chemische degradatie en racemisatie van het labiele substraat werden vermeden door een fed-batch reactie uit te voeren bij lage temperatuur. Vervolgens heeft Wegman de stereoretentieve hydratie van D-phenylglycine nitril gecombineerd met de penicilline acylase gekatalyseerde koppeling van het gevormde D-phenylglycine en 7-ADCA in een tweestaps één-pot synthese naar cefalexine.