Nationaal Comité 4 en 5 mei


P E R S B E R I C H T
Amsterdam, 30 maart 2001

Vooraankondiging 4 en 5 mei 2001

Vrijheid is leven zonder angst

Het thema voor 4 en 5 mei 2001 is 'Vrijheid is leven zonder angst'. In oorlogstijd leven mensen voortdurend in angst: ieder moment kan men willekeurig slachtoffer worden van geweld. In een oorlog is er geen overheid meer die burgers bescherming biedt en worden mensenrechten geschonden. Niet voor niets riep de Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt in 1941 de wereld op tot het werken aan 'Freedom from fear' als een van de Four Freedoms.
Maar ook in een land waar veel vrijheid is, zoals in Nederland anno 2001, kunnen mensen bang en onzeker zijn. Bang voor het misbruik dat anderen van de vrijheid maken. Onzeker over de veiligheid die een overheid biedt en onzeker over de kwaliteit van de sociale rechten (werk, zorg, onderwijs, etc). Bang voor oorlogen elders op de wereld. Leven zónder angst, veronderstelt dat burgers en overheid verantwoordelijkheid nemen om de samenleving zó gestalte te geven dat iedereen optimaal van de vrijheid kan profiteren: lokaal, nationaal en internationaal.

1. NATIONALE HERDENKING


De Nieuwe Kerk
Tijdens de herdenkingsbijeenkomst houdt Jessica Durlacher de voordracht `Op scherp'.
Gerrit Komrij leest een gedicht voor dat hij speciaal voor deze gelegenheid heeft geschreven. Krijgsmachtrabbijn, mr. M. ten Brink, spreekt een kort (herdenkings)gebed uit.
Het geheel wordt omlijst door zang van Julya Lo'Ko begeleid door onder andere het Moluks koor Nada Nirwana. De bijeenkomst start om 18.55 uur.

Nationaal Monument op de Dam
De herdenkingsplechtigheid begint met de kranslegging door H.M. de Koningin en Z.K.H. Prins Claus. Van 20.00 tot 20.02 uur wordt in het hele land twee minuten stilte in acht genomen. Aansluitend houdt de heer M.J. Cohen, burgemeester van Amsterdam, een korte toespraak. Daarna volgt de kranslegging met vijf algemene kransen ter nagedachtenis aan de burgerslachtoffers van Europa en Azië in de Tweede Wereldoorlog en de omgekomen militairen tijdens de Tweede Wereldoorlog en daarna. Vervolgens leest de 16 jarige scholiere Leonie Beks, winnaar van het dichtproject `Dichter bij 4 mei', haar gedicht `Levend verleden voor'. Hierna volgt de kranslegging door vertegenwoordigers van de overheid en door jongeren. Omstreeks 20.17 uur begint het defilé langs het Nationaal Monument dat de plechtigheid afsluit.

De NOS brengt rechtstreeks verslag uit van de bijeenkomst in de Nieuwe Kerk (Nederland 2 en Radio 1) en de herdenking op de Dam (Nederland 1,
2 en 3 en op Radio 1,2,3,4 en 5).


>>2

Twee minuten stilte
Dit jaar worden extra inspanningen verricht om de twee minuten stilte zoveel mogelijk bekendheid te geven. In de weken voorafgaand aan 4 mei zenden de publieke omroepen speciale tv-spots uit. Daarnaast zijn allerlei organisaties op gebied van verkeer en vervoer, horeca, uitgaansgelegenheden, sport en vermaak gevraagd hun leden te op te roepen mee te werken om de twee minuten stilte te respecteren.

II. NATIONALE VIERING VAN DE BEVRIJDING

Start in Flevoland
Dit jaar vindt start van de Nationale Viering van de Bevrijding in de provincie Flevoland plaats. In de hoofdstad Almere krijgt het thema 'Vrijheid is leven zonder angst' vorm en inhoud in tal van activiteiten.
Op Bevrijdingsdag vindt om 10.00 uur 's ochtends in het stadhuis van Almere een ontvangst plaats voor nationale en provinciale genodigden, gevolgd door de 5-mei lezing over het thema door de heer F. Korhals Altes, voorzittter van de Eerste Kamer der Staten Generaal. Om 11.30 uur begint het voor iedereen toegankelijke publieksprogramma met een theaterspektakel. De theatergroep Ground Control laat zien dat sociale cohesie van belang is voor een leefbare samenleving zonder angst. Daarna houdt minister-president Kok een korte toespraak voor het publiek.Van 12.00 tot 18.00 uur vinden diverse activiteiten plaats die het thema uitwerken en activiteiten voor kinderen op het Stadhuisplein dat voor deze gelegenheid wordt omgedoopt in 'Plein van de Vrijheid'. Hier is ook de `Portrettengalerij' te zien, foto's en teksten portretteren mensen uit alle gemeenten van Flevoland die zich inzetten voor het realiseren van een samenleving in vrijheid. De Grote Markt is de plaats waar zich tussen 13.00 en 24.00 uur het bevrijdingsfestival Flevoland afspeelt.

Bevrijdingsfestivals
In alle 12 provincies en in de hoofdstad Amsterdam worden 's middags en 's avonds bevrijdingsfestivals georganiseerd. De gezamenlijke bevrijdingsfestivals zijn uitgegroeid tot het grootste live muziekevenement van Nederland. De organisatoren verwachten opnieuw meer dan 150 optredens en meer dan 800.000 bezoekers. De bevrijdingsfestivals zijn gratis toegankelijk. Hoogtepunten zijn de tournees van Kane, Trijntje Oosterhuis en Zuco 103 (winnaar van de Heineken Crossover Award). Deze populaire artiesten bezoeken ieder met een helikopter van de Koninklijke Luchtmacht verschillende festivals. De artiesten betrekken op hun eigen manier het publiek bij het onderwerp vrijheid. Zo ondersteunt Kane een actie van Amnesty International tegen martelen, Trijntje Oosterhuis vraagt aandacht voor het werk van War Child in Sierra Leone en Zuco 103 vestigt op de festivals de aandacht op het werk van IBISS, een Braziliaans-Nederlandse organisatie die al tien jaar actief is in de sloppenwijken van Rio de Janeiro.

Op alle festivalterreinen lopen acteurs gekleed in opzienbarende kostuums door het publiek. Zij verleiden de bezoekers een mening te geven over drie stellingen die te maken hebben met vrijheid en verantwoordelijkheid. Om het uur gaan de acteurs op stap. Men kan met een stemobject aangeven of men het wel of niet eens is met de stellingen. Op een centrale plaats is te zien hoe de stemming verloopt. Rond 19.00 uur wordt er een belronde gehouden langs de festivals om alle gegevens te verzamelen. De uitslagen worden verwerkt in een persbericht en doorgespeeld naar de NOS die deze kan gebruiken voor haar avonduitzending.

>>3

Feestelijke afsluiting in Amsterdam
De afsluiting van de Nationale Viering van de Bevrijding vindt tussen 21.30 en 22.30 uur plaats in de openlucht op en rond de Amstel voor het Koninklijk Theater Carré.
Het Radio Filharmonisch orkest (opgericht direct na de oorlog in 1945) onder leiding van dirigent Jaap van Zweden vormt de instrumentele basis van het concert. Traditiegetrouw wordt het concert afgesloten met het zingen van het legendarische lied `We'll meet again' tijdens het wegvaren van een boot met H.M. de Koningin en Z.K.H. Prins Claus. Het concert is gratis toegankelijk.

5 mei op televisie
Ook dit jaar besteedt de NOS weer veel aandacht aan de viering van bevrijdingsdag - dag van de vrijheid genoemd. Naast verschillende nieuwsitems over de dag, met speciale aandacht voor de activiteiten in de ochtend in Flevoland, waar de start van de Nationale Viering van de Bevrijding plaatsvindt, zijn er ook een aantal rechtstreekse uitzendingen:

* 16.05-16.45 uur: de kranslegging bij hotel De Wereld en het defilé van veteranen in Wageningen;

* 20.25-21.25 uur: Maartje van Weegen presenteert een live programma vanuit Almere met een overzicht van wat er die dag in heel het land is gebeurd;

* 21.30-22.30 uur: rechtstreeks verslag uit Amsterdam van het feestelijk concert ter afsluiting van de Nationale Viering van de Bevrijding.