IP/01/634
Brussel, 3 mei 2001
Commissie stopt kartelprocedure tegen Bayerische Landesbank
Girozentrale na tariefwijziging voor wisselen eurozonevaluta's
De Europese Commissie heeft besloten de kartelprocedure stop te zetten die zij tegen Bayerische Landesbank Girozentrale (Duitsland) had ingeleid in verband met kosten voor het wisselen van biljetten van eurozonevaluta's. Dit besluit komt er nadat de Bayerische Landesbank besloten had om per 1 mei voor al haar klanten het minimumtarief van 2 EUR (zo'n 4 DEM) af te schaffen en de provisie te verminderen van 3 naar 2%. Vanaf die datum zullen rekeninghouders biljetten van eurozonevaluta's zonder kosten kunnen aankopen. Vanaf 1 oktober zal de aan- en verkoop van biljetten gratis zijn voor rekeninghouders.
Daarmee heeft de Bayerische Landesbank haar eigen prijzen vastgesteld,
onafhankelijk van een groep Duitse banken die worden verdacht van
prijsafspraken voor het omwisselen van contant geld. Tevens biedt zij
haar klanten nog vóór het begin van de zomervakantie een goedkopere,
concurrerende dienst.
Bayerische Landesbank en Ulster Bank (zie het aparte IP/01/635) zijn
de tweede en derde bank die aan de Commissie hebben laten weten dat ze
van plan zijn de tariefstructuur van hun wisselkosten eenzijdig aan te
passen om te breken met vermeende kartelgedragingen. De eerste stap
werd gezet door de Nederlandse bank SNS, die afgelopen maand al bekend
maakte dat zij haar vaste vergoeding liet vallen en dat zij vanaf
oktober geen kosten meer aanrekent aan haar klanten.
Vorig jaar is de Commissie procedures begonnen tegen banken in zeven landen, waaronder Duitsland, nadat zij bewijzen had verkregen dat de betrokken banken heimelijke afspraken hadden gemaakt om de kosten voor het wisselen van biljetten van eurozonevaluta's op een bepaald niveau te handhaven, om zodoende de verliezen als gevolg van de invoering van de gemeenschappelijke munt, de euro, per 1 januari 1999, zoveel mogelijk te beperken. Door de invoering van de euro zijn de wisselkoersen van de 12 EU-valuta's die deelnemen aan de gemeenschappelijk munt, onherroepelijk vast komen te liggen, waardoor de spread bij de aan- en verkoop van vreemde valuta's verdween.
Prijsafspraken zijn een doodzonde in de antitrustwetgeving - ongeacht
of de afspraken zijn bedoeld om de prijzen kunstmatig hoog te houden
of om een prijsdaling tot een minimum te beperken - omdat de gevolgen
evenzeer schadelijk zijn voor de consument, die daardoor geen reële
keuzemogelijkheid heeft.
Om de antitrustprocedure te doen stopzetten heeft de Bayerische
Landesbank besloten om per 1 mei de minimumvergoeding van 2 EUR te
laten vallen en de provisie op de aan- en verkoop van vreemde
bankbiljetten uit de eurozone voor al haar klanten te verlagen van 3
naar 2%. (De bestaande lagere provisie voor de aan- en verkoop van
Oostenrijkse schilling blijft ongewijzigd.) Vanaf mei zal bij de
Bayerische Landesbank de aankoop van biljetten van eurozonevaluta's
gratis zijn voor rekeninghouders. Vanaf oktober zal ook de verkoop van
eurozone-biljetten gratis zijn voor rekeninghouders voor bedragen tot
1 500 EUR.
De afschaffing van het minimumtarief en de verlaging van de provisie
betekent ook dat bij de Bayerische Landesbank Girozentrale de kosten
voor alle transacties zullen dalen.
In augustus 2000 heeft de Commissie een zogeheten mededeling van
punten van bezwaar gezonden aan diverse Duitse banken, waaronder de
Bayerische Landesbank, wegens een inbreuk op de mededingingsregels.
Volgens deze mededeling hadden de banken afspraken gemaakt over de
tariefstructuur, met inbegrip van de hoogte van de provisie voor het
wisselen van eurozonevaluta's aan het loket.
Bij haar besluit om de aanklacht tegen de Bayerische Landesbank te
laten vallen heeft de Commissie rekening gehouden met de unieke
omstandigheid die de nakende invoering van euro-biljetten en -munten
in januari 2002 is. Op dat moment zullen de consumenten in de eurozone
immers geen geld meer moeten laten wisselen en zal er automatisch ook
een eind komen aan de vermeende heimelijke afspraken. Belangrijk is
ook vast te stellen dat consumenten zeker nog voor enige tijd, met
inbegrip van de zomervakantie, zullen kunnen profiteren van het
besluit van Ulster Bank, Bayerische Landesbank en SNS om zelf hun
prijzen vast te stellen.
De heer Mario Monti, het voor concurrentiezaken bevoegde lid van de
Europese Commissie, verklaarde in dit verband: "De Commissie blijft
vastbesloten alle concurrentiebeperkende praktijken in de financiële
sector aan te pakken, ook na de invoering van de euro".
Wel voegde hij daar aan toe: "Deze gedragswijziging van Ulster Bank, Bayerische Landesbank en SNS maakt een einde aan de vermeende heimelijke afspraken en levert ook direct voordeel op voor de consument, die concurrerende, en dus lagere prijzen krijgt berekend".
Dit besluit om de kartelprocedure tegen de Bayerische Landesbank stop
te zetten heeft geen enkele weerslag op het lopende onderzoek waarbij
het Duitse systeem van overheidgaranties voor overheidsbanken
("Anstaltslast" en "Gewährträgerhaftung") wordt getoetst aan de
EG-regels inzake overheidssteun.