Voedingsmiddelen, dranken en tabak fors duurder
Voedingsmiddelen en alcoholvrije dranken zijn tussen maart 2000 en maart 2001 bijna 7% duurder geworden. Dit is des te opmerkelijker omdat deze artikelen onder het verlaagde BTW-tarief vallen. Dat tarief is niet verhoogd.
In het algemeen stijgen de prijzen van deze groep producten relatief weinig. Tussen 1990 en 2000 gingen ze met gemiddeld 1,3% per jaar omhoog. Dat is ongeveer de helft van de gemiddelde inflatie.
Begin 2000 waren de prijzen van voedingsmiddelen nog 1,6% lager dan een jaar eerder. In maart 2001 lagen ze echter 6,8% hoger dan in maart 2000. Voor een deel komt dit verschil, doordat bijvoorbeeld vers fruit, verse groenten en aardappelen in maart 2000 fors goedkoper waren dan in maart 1999. Tussen maart 2000 en maart 2001 is de prijs weer fors aangetrokken: fruit ging met 10% omhoog, verse groenten met 18% en aardappelen met 14%.
De prijzen van voedingsmiddelen die traditioneel een veel rustiger prijsverloop kennen, zijn in het laatste jaar ook sterk aangetrokken. Vlees werd in de laatste tien jaar gemiddeld minder dan een procent per jaar duurder. In de laatste twaalf maanden ging de prijs echter met 9% omhoog. Een vergelijkbare ontwikkeling zien wij bij melk, kaas en eieren en bij brood en granen.
De prijsstijging in de afgelopen twaalf maanden bij voedingsmiddelen en alcoholvrije dranken wordt nog overtroffen door die van alcoholhoudende dranken en tabak. Deze werden gemiddeld 7,2% duurder. Voor 1,3%-punt is dat toe te schrijven aan de verhoging van de BTW per 1 januari.
Tabak stijgt sinds 1990 met gemiddeld 5,5% per jaar in prijs. De stijging in de afgelopen twaalf maanden van 7,9% gaat daar dus iets bovenuit. Alcoholhoudende dranken zijn wel veel meer in prijs gestegen dan in de afgelopen jaren, namelijk met 6% tegenover gemiddeld 1,5% in de laatste tien jaar.
De grotere prijsstijgingen van voedingsmiddelen en alcoholvrije dranken in de afgelopen twaalf maanden doen zich overigens in vrijwel alle landen van de Europese Unie voor. In de eurozone stegen deze producten gemiddeld 4,4% in prijs.
Jan Walschots
Bron: CBS; Conjunctuurbericht april 2001