René Paas: noodopvang voor asielzoekers plaatst gemeenten voor onmogelijk
dilemma
"Het duurde eerlijk gezegd even voordat het tot mij doordrong: we hebben in
Nederland een systeem bedacht waarin sommige asielzoekers rechtmatig in
Nederland verblijven, maar geen recht meer hebben op voorzieningen. Een
systeem waarin mensen waarvan wordt erkend dat ze Nederland niet kunnen
verlaten, desondanks worden voorzien van het etiket 'illegaal'. De regels
zijn glashelder. Maar daarmee zijn de problemen niet verdwenen - zeker niet
voor lokale overheden." Zo begint het artikel van de Groninger CDA-wethouder
René Paas over de gevolgen van het asielbeleid op lokaal niveau, dat onder
de titel 'Een verwarmde wachtkamer' is verschenen in het jongste nummer van
Bestuursforum, het maandblad van de CDA-bestuurdersvereniging.
Het artikel gaat "over de rafels van de Koppelingswet en de
Vreemdelingenwet", waarvoor de stad Groningen en andere gemeenten "tegen
heug en meug een voorziening hebben getroffen". De gemeenteraad van
Groningen heeft onlangs unaniem besloten de noodopvang door kerken van
asielzoekers die op straat zijn gezet in afwachting van hun vertrek of een
uitspraak in hun procedure, financieel te steunen. "Schoorvoetend, zonder
garanties, zonder perspectief. En onder protest."
Paas beklemtoont dat de aarzeling van Groningen en andere gemeenten om zo'n
besluit te nemen voor een belangrijk deel voortkomt "uit respect voor de
rijksoverheid" en begrip voor de last van het asielbeleid. "De vraag is
alleen hoe om te gaan met mensen die nog niet weg kunnen of zelfs wettelijk
nog even mogen blijven. Daar lopen we aan tegen rare toestanden." (-) "De
staat trekt alvast de vloer onder je vandaan. Weg terwijl u wacht!" Als
dergelijke asielzoekers kiezen voor illegaal verblijf in Nederland, kan dat
problemen opleveren voor de volksgezondheid, maar ook voor de openbare orde.
'Onmogelijk dilemma'
Dat plaatst gemeenten "voor een onmogelijk dilemma. We willen ons aan de wet
houden, maar dat neemt onze verantwoordelijkheid niet weg voor mensen die
door de stad zwerven." (-) "Als niemand in Nederland wil veroorzaken dat
illegale vreemdelingen verdwijnen in een groot grijs circuit, hoe is dan uit
te leggen dat we ze een paar weken voor hun vertrek op de keien zetten?"
Gemeenten hebben nu eenmaal een zorgplicht voor al hun inwoners, ook voor
"illegalen en andere (-) uitgesloten vreemdelingen. Die rol is wel eens
aangeduid als het afvoerputje van het rijksbeleid. Gemeenten moeten taken
uitvoeren waarvoor het rijk geen verantwoordelijkheid neemt." Tegelijkertijd
mogen en willen ze de wetgever niet tegenwerken. "Het is het dilemma tussen
niets mogen doen en iets moeten doen. (-) De kunst is, inhoud te geven aan
die zorgplicht zonder het rijksbeleid te frustreren." Daarom richt de
gemeente Groningen zich "op diegenen die (nog) legaal in Nederland
verblijven of niet op een legale manier uit Nederland kunnen vertrekken".
Met de nadruk op een aanstaand vertrek.
"Geen stadsbestuur heeft deze taak gezocht. We willen dit niet. We doen een
dringend beroep op het rijk om de wet te repareren. En tot die tijd dichten
we met tegenzin de gaten."
Het artikel 'Een verwarmde wachtkamer' van mr. drs. F.J. Paas is te
downloaden door in de rechtermarge op het diskette-icoon te klikken.
Nadere inlichtingen: H.G. Cloudt (eindredacteur Bestuursforum), tel.(070)
342 48 94.