Kamervragen en antwoorden
Beschieting van de vuurleidingstoren Vlieland
20-04-2001
Vragen van het lid Van Bommel (SP) aan de minister van Defensie over beschieting van de vuurleidingstoren Vlieland.
1. Heeft een Duits jachtvliegtuig de vuurleidingstoren op het defensieoefenterrein Vliehors Range op Vlieland beschoten?
1. Ja.
2. Hoe heeft dit ongeval plaats kunnen hebben?
2. De toedracht wordt momenteel onderzocht door een Commissie van
Onderzoek waarin deskundigen uit zowel Duitsland als uit Nederland
zitting hebben. Zodra de resultaten van het onderzoek bekend zijn,
wordt u hierover separaat geïnformeerd.
3. Wat is de rechtspositie van de buitenlandse militair in dergelijke
situaties? Valt hij onder het Nederlands recht of geniet hij
immuniteit?
3. De rechtspositie (status) van Navo-militairen is vastgelegd in het
Verdrag van Londen van 19 juni 1951, doorgaans het Navo-statusverdrag
genoemd. Op grond van dit verdrag heeft de staat waarvan de
buitenlandse militair een onderdaan is, voorrang bij de uitoefening
van de strafrechtelijke rechtsmacht ter zake van strafbare feiten die
voortvloeien uit de uitoefening van de dienst.
4. Zijn er al eerder vergelijkbare ongelukken gebeurd tijdens
militaire oefeningen op Nederlands grondgebied? Hoe zijn die
ongelukken juridisch afgehandeld?
4. Ja, op 15 september 1992 heeft een vergelijkbaar incident
plaatsgevonden. Tijdens een oefenvlucht in internationaal verband werd
de vuurleidingstoren van de «Vliehors Range» geraakt door een Deense
F-16 vlieger. Ook op dit ongeval was het Navo-statusverdrag van
toepassing.
5. Zijn er speciale veiligheidsvoorschriften opgesteld voor oefeningen
waarbij scherpe munitie wordt gebruikt? Zo ja, welke? Op welke wijze
wordt de bevolking op de hoogte gesteld van oefeningen met scherpe
munitie? In hoeverre loopt de burgerbevolking gevaar door dergelijke
oefeningen?
5. Bij het gebruik van schietterreinen staat veiligheid altijd voorop.
Om aanwezigheid van publiek te voorkomen zijn schietterreinen als
zodanig duidelijk gemarkeerd door middel van waarschuwingsborden. Voor
oefeningen met oefen- en scherpe munitie gelden speciale
voorschriften. Voor de Vliehors zijn deze opgenomen in de «Standing
Order for the use of the Vliehors Air Weapons Range». De Vliehors is
al decennia in gebruik als schietrange. De bevolking van Vlieland is
hiervan uiteraard op de hoogte en wordt daarom over het reguliere
gebruik van het oefenterrein niet nader geïnformeerd. De bevolking
wordt wel op de hoogte gesteld van grootschalige oefeningen of van het
gebruik van zwaardere munitiesoorten, vanwege de geluidsbelasting. De
Vliehors ligt aan de uiterste westzijde van het eiland en aanvallen
tijdens oefenvluchten zijn niet naar bewoond gebied gericht. De
omgeving is volgens de voorschriften duidelijk als militair
oefenterrein gemarkeerd. Als gevolg hiervan wordt het gevaar van
dergelijke oefeningen voor de burgerbevolking als zeer gering
beschouwd.
6. Hoe worden deze voorschriften gecommuniceerd aan buitenlandse
militairen?
6. Ieder land dat gebruik maakt van het oefenterrein Vliehors is in
het bezit gesteld van de «Standing Order». Elke vlieger is verplicht
de «Standing Order» als onderdeel van de voorbereiding op de
oefenvlucht naar de Vliehors te gebruiken.