Smallingerlands landschap is zeldzaam (18-4-01)
Workshop over houtwallen voor de jeugd
Landschappelijk gezien behoort Smallingerland bij de Noordelijke
Friese Wouden. Van oorsprong heeft dit gebied een dicht patroon van
houtwallen (op de hoger gelegen zandgronden) en elzensingels (op wat
lager gelegen gronden zoals Smallingerland) Deze hebben al een lange
historie om het vee in het land te houden, als perceelgrens en
windscherm. Deze laatste functie was met name belangrijk in de tijd
dat de landbouw nog niet door de veeteelt werd gedomineerd. Na het
ploegen werden de zandige akkers door de houtsingels tegen de wind
beschermd. De landbouw heeft hiermee een belangrijke rol gespeeld bij
het vormen van het landschap. En dat doet het nog steeds. Door de
schaalvergroting en intensivering in de landbouw is het landschap de
laatste decennia veranderd en is de verscheidenheid afgenomen. Toch
zie je, in vergelijking met andere gebieden in Nederland, dat het
kleinschalige karakter goed bewaard is gebleven. Het gebied geldt dan
ook als een gebied met een kleine ruimtemaat en een dicht
beplantingspatroon. Dit is zeldzaam in Nederland.
gemeentebeleid
De gemeente vindt deze cultuur- en natuurhistorische aspecten van ons
landschap belangrijk. Zij heeft daarom in haar beleid opgenomen, het
in eigen beheer houden van waardevolle landschapselementen langs
openbare wegen. Met eigen krachten of uitbesteed aan Landschapsbeheer
Friesland vindt structureel en incidenteel beheer en onderhoud plaats
van met name houtsingels.
Smelne's singellân
Maar ook boeren in Smallingerland zetten zich in voor het landschap.
Daartoe hebben zij de coöperatie "Smelne's Singellân" opgericht. De
leden zetten zich in voor agrarisch natuurbeheer en ontvangen hiervoor
subsidie van het ministerie van landbouw, natuurbeheer en visserij.
Het geld wordt besteed aan het onderhoud en herstel van
landschapselementen zoals; houtsingels, perceelsranden, veekerend
raster, pingo's, dobben, e.d. Ook in andere gemeenten van de
Noordelijke Friese Wouden zijn dergelijke coöperaties opgericht.
Workshop
Om ook de jeugd vertrouwt te maken met de cultuur- en
natuurhistorische waarde van ons landschap heeft het Steunpunt
Milieueducatie Smallingerland gisteren een workshop verzorgd over
houtwallen. Basisschoolleerkrachten hebben hier geoefend met en
geroken aan activiteiten die zij met hun leerlingen in een houtwal bij
school in de praktijk kunnen brengen. Het Steunpunt heeft t.b.v. deze
workshop een reader uitgebracht waarin de activiteiten staan
beschreven. Deze reader is te bestellen: tel. 541406.