Bilthoven, 13 maart 2001
Betere controle multiresistente bacterie in ziekenhuizen
VPR-pb6/2001
Het esp virulentie gen blijkt geassocieerd te zijn met verspreiding
van vancomycine-resistente Enterococcus faecium (VREF) in
ziekenhuizen. Door gerichte screening bij patiënten op dragerschap in
de darm van esp bevattende VREF is het mogelijk om verspreiding van
deze bacterie in ziekenhuizen te voorkomen.
Dit concluderen onderzoekers van het Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieu en het Universitair Medisch Centrum Utrecht.
Het resultaat van deze studie verschijnt zaterdag in het Britse
medische tijdschrift The Lancet.
Infecties met VREF vormen een serieus volksgezondheidsprobleem omdat
VREF vaak resistent zijn tegen de meeste commercieel verkrijgbare
antibiotica. Met name patiënten met verminderde afweer, bijvoorbeeld
transplantatie patiënten of patiënten die op de intensive-care
verblijven, hebben een verhoogd risico op infecties met deze
resistente bacterie.
Met name in de Verenigde Staten van Amerika komen infecties met VREF
in ziekenhuizen zeer frequent voor terwijl buiten het ziekenhuis VREF
niet of nauwelijks wordt aangetroffen. Dit in tegenstelling tot Europa
waar ziekenhuisuitbraken met VREF veel minder vaak voorkomen, terwijl
buiten het ziekenhuis in de darm van gezonde individuen VREF frequent
kan worden aangetroffen. In Nederlandse ziekenhuizen hebben zich
echter recentelijk drie uitbraken met VREF voorgedaan.
Rob Willems en collegae hebben epidemische VREF die geassocieerd waren
met ziekenhuis uitbraken in de Verenigde Staten, Europa en Australië
en niet-epidemische VREF die worden gevonden bij gezonde vrijwilligers
genetisch geanalyseerd. De onderzoekers vonden dat uitbraken in
ziekenhuizen in de drie continenten werden veroorzaakt door een
specifieke VREF sub-populatie die duidelijk verschillend was van de
niet-epidemische VREF. Deze epidemische sub-populatie onderscheidde
zich onder meer door de aanwezigheid van een variant van het esp gen.
Dit gen is geassocieerd met verhoogde virulentie bij de verwante
bacterie Enterococcus faecalis en was tot nu toe nog niet gevonden bij
E. faecium. Het variant esp gen werd niet gevonden bij
niet-epidemische VREF en bij VREF aanwezig bij dieren en lijkt dus te
bepalen of VREF zich wel of niet in ziekenhuizen kan verspreiden.
Bonten (één van de onderzoekers): "Omdat er nog geen effectieve
antibiotica zijn om dragerschap met VREF te behandelen, betekent dit
dat deze bacterie zich kan verspreiden in het ziekenhuis. Nu we in
staat zijn om epidemische VREF met de potentie tot verspreiding te
herkennen en te onderscheiden van niet-epidemische VREF is het
mogelijk om via controle maatregelen, zoals het isoleren van
patiënten, verspreiding in ziekenhuizen van deze bacterie tegen te
gaan".