Amnesty International

Home > Actueel > Persberichten > De handel in martelwerktuigen groeit; regeringen zijn nalatig

Persbericht Amsterdam, 27-02-2001
Terug

.
De handel in martelwerktuigen groeit; regeringen zijn nalatig

Elektriciteit spreekt een taal die ieder mens kent. Vertaling is niet nodig. Iedereen is bang voor elektriciteit, en terecht.

Dennis Kaufman, voorzitter van Stun Tech Inc, een Amerikaanse producent van stun belts, 1998

Over de hele wereld wordt bij marteling steeds geavanceerder materiaal gebruikt. Volgens een nieuw rapport van Amnesty International is de handel in elektroshock wapens met een hoog voltage groeiende. Daarnaast blijven daders van marteling ook gebruik maken van conventionele middelen zoals been- en duimklemmen.

Het rapport, Stopping the torture trade, toont aan dat de handel in elektroshock wapens met een hoog voltage in de jaren 90 aanzienlijk gegroeid is. Het gaat hierbij ondermeer om tasers, geweren waarmee tot een afstand van tien meter op mensen geschoten kan worden met pijlen die elektrische schokken veroorzaken. Ook het gebruik van stun belts, gordels die gevangenen omkrijgen en waarmee op afstand elektrische schokken kunnen worden toegediend, raakt steeds wijder verbreid. Met een stun belt kan het slachtoffer gedurende acht seconden blootgesteld worden aan een schok van ongeveer 50.000 volt. Deze technologie is ontwikkeld in de Verenigde Staten en wordt nu ook gebruikt in Azië, Europa en Zuid Afrika.

In de jaren 70 was het maar van twee bedrijven bekend dat ze elektroshock wapens met een hoog voltage produceerden; nu zijn het er over de hele wereld meer dan 150. De Verenigde Staten, Taiwan, Zuid Korea, China, Duitsland, Frankrijk en Israël zijn de belangrijkste producenten van dergelijke elektroshock wapens. De tweeslachtigheid is groot: zo staat de Duitse regering niet toe dat deze wapens gebruikt worden in Duitse gevangenissen of door Duitse politie of ingezetenen, maar staat het Duitse bedrijven wel toe om elektroshock wapens met een hoog voltage in het buitenland te koop aan te bieden.

Zolang strenge controles ontbreken om te voorkomen dat dergelijke wapens in de handen van daders van marteling belanden, moeten verantwoordelijke regeringen de export ervan onmiddellijk stopzetten, aldus Amnesty International.

Mohammed Naguib Adu-Higazi werd in 1997 in Alexandrië (Egypte) gearresteerd door een lid van de staatsveiligheidsdienst en negen dagen lang geblinddoekt gevangen gehouden. Hij werd ontkleed en kreeg elektroshocks toegediend met cilindervormige stok met een metalen spiraalvormige draad. Tussen 1997 en maart 2000 keurde de Amerikaanse overheid de export aan Egypte van stroomstokken en elektroshock geweren ter waarde van $ 40.000 goed.

Het rapport Stopping the torture trade gaat tevens in op de handel in meer conventionele middelen die misbruikt kunnen worden voor het begaan van grove mensenrechtenschendingen. Het gaat hierbij om ondermeer been- en duimklemmen en tijger bedden waarop gevangenen met gespreide armen en benen vastgeketend kunnen worden.

Verschillende chemische middelen worden in de praktijk misbruikt voor mensenrechtenschendingen. Het Britse bedrijf Pains-Wessex produceerde bijvoorbeeld de traangasgranaten die in 1997 in Zambia werden ingezet tegen vreedzame demonstranten, waaronder vrouwen en kinderen. Desondanks verleende de Britse regering in 1999 vergunningen voor de export van CS en traangasgranaten aan Zambia.

Sommige chemische wapens zoals pepper spray hebben onduidelijke medische effecten en zijn in verband gebracht met vele sterfgevallen van arrestanten in de Verenigde Staten. Desondanks leverde een Amerikaanse bedrijf de politie een nieuwe pepper spray variant die met geweren kan worden afgeschoten; deze werd in 1999 voor het eerst gebruikt tegen demonstranten in Seattle.

Amnesty International roept regeringen op tot:


1) Het uitbannen van het gebruik en de productie van politie- en beveiligingsapparatuur waarvan het gebruik per definitie wreed, onmenselijk en vernederend is. Dit heeft ondermeer betrekking op stun belts en pijn veroorzakende apparaten zoals zaagvormige duimklemmen en ijzeren beenklemmen. De export van dergelijke producten dient onmiddellijk te worden stopgezet.


2) Het opschorten van het gebruik van middelen waarvan grote twijfel bestaat over de medische effecten, waaronder bepaalde elektroshock wapens met een hoog voltage. De export van dergelijke apparaten dient, hangende een deugdelijk onafhankelijk onderzoek naar de medische effecten, te worden opgeschort.


3) Onafhankelijk onderzoek en toezicht op het gebruik en de export van materiaal waarvan het risico bestaat dat het in de praktijk wordt misbruikt voor grove mensenrechtenschendingen, zoals been- en duimklemmen en verschillende chemische middelen waaronder pepper spray wapens.

Amnesty International afdeling Nederland
Terug Naar boven