Speech Marja van Bijsterveldt-Vliegenthart over positie en imago CDA
Toespraak Marja van Bijsterveldt-Vliegenthart dd 17.02.2001 Ter gelegenheid van de benoeming tot voorzitter van het CDA-Vrouwenberaad
Leden van de partijraad, dames en heren,
Het is een heel boeiende tijd om actief te zijn in onze partij. We hebben in de afgelopen jaren - letterlijk - veel verloren maar hebben daarom ook veel om opnieuw voor te gaan.
Het CDA heeft waarden waarvoor het de moeite waard is om ons actief in te zetten.
Wanneer we kijken naar vraagstukken van deze tijd heeft het CDA veel te bieden.
Ik noem er een aantal:
- opgejaagde gezinnen die het tempo en de agenda van de 24 uurs-economie nauwelijks bij kunnen houden,
- de abnormale schaal van organisaties waar mensen zichzelf niet meer herkennen, laat staan dat zij zich door andere gerespecteerd weten,
- het schijnbaar gebrek aan ethisch besef waar het gaat om vragen die er daadwerkelijk toe doen in het leven,
- de toename van geweld en het gebrek aan oplossingen en wat misschien nog wel het meest schrijnend is,
- een kabinet dat het gunstig economisch tij laat verlopen en nalaat te komen tot een daadwerkelijke visie die hout snijdt en mensen weer vertrouwen geeft in de politiek.
Er is, zoals ik al zei, veel om voor te gaan en het CDA heeft daarbij veel te bieden.
Het zal zaak zijn om ons zelf in de komende tijd op allerlei fronten helder neer te zetten als een partij die oog heeft voor datgene dat voor mensen in onze samenleving écht belangrijk is.
Dan gaat het erom het vertrouwen van mensen te winnen.
Vanzelfsprekend op nationaal niveau, maar bij het CDA gaat het dan toch ook met name om het regionaal en het lokale niveau. Dáár is het CDA met name sterk. Daar vindt contact plaats tussen mensen (kiezers en CDA-ers) en wordt het verhaal verteld van een betrokken samenleving waarbinnen mensen bereid zijn verantwoordelijkheid te nemen voor elkaar, waar de sky niet de limit is, waar meer is dan markt en economie. In de afgelopen jaren is zowel op provinciaal als op lokaal niveau bewezen dat daar onze kracht ligt.
Dat betekent ook dat, wanneer het er echt op aan komt , we afhankelijk zullen zijn van dat fijnmazige netwerk dat 'intermenselijke verhoudingen' heet. Dan gaat het erom, dat je er als CDA-er bent op plaatsen waar mensen zich inzetten, met aandacht en belangstelling en met je verhaal.
En hier raak ik het hart van het werk van vrouwen binnen het Vrouwenberaad, en wat zij bijdragen aan onze partij.
Het CDAV is op allerlei terreinen actief waar het gaat om het agenderen van thema's zoals een evenwichtige verdeling van zorg en arbeid, levensloopplanning, geweld tegen vrouwen op nationaal en internationaal niveau.
Maar de CDA-vrouwen zijn daarnaast bijvoorbeeld ook actief naar Zwarte Migranten en Vluchtelingenvrouwen waarvoor onder meer in samenwerking met de Tweede Kamerfractie en het ICB zeer succesvolle bijkomsten zijn georganiseerd.
Die ook leiden tot ledenaanwas .
Maar het sterkst zijn de CDA-vrouwen misschien wel in het onderhouden van relaties naar organisaties buiten het CDA. Op diverse plekken in besturen buiten het CDA zitten vrouwen vanuit het CDAV en vormen daar goede ambassadeurs voor de partij.
Wanneer het gaat om contacten met relevante organisaties is het jaarthema van het CDAV van dit jaar een prachtig voorbeeld. Het thema heet 'sprekende schakels' en ligt in het verlengde van het jaar van de vrijwilliger.
Het blijft bij het CDAV echter niet bij praten alléén, het thema krijgt heel praktisch vorm.
De komende weken zullen naar de ledenraad van het CDAV op 23 maart toe en met name op die dag zelf door groepen CDA-vrouwen in het hele land tientallen vrijwilligersorganisaties bezocht worden. In gesprekken met mensen daar zal van gedachten gewisseld worden over wat hen drijft om dit werk te doen maar vooral waar men in het vrijwilligerswerk tegen oploopt. Van al deze ervaringen zal op 23 maart verslag gedaan worden en verwerkt worden tot een paper met aanbevelingen.
Het mes snijdt zo aan twee kanten. Het CDA laat zich door middel van het CDAV in een korte tijd daadwerkelijk zien in veel organisaties en daarnaast krijgen we als partij vanuit de praktijk zicht op wat vele vrijwilligers verwachten van de politiek. Een heel praktische, effectieve aanpak : typisch voor het CDAV en goed voor de partij.
En zo zijn er natuurlijk méér. Belangrijke waarden die we ook naar de toekomst moeten zien te behouden. Dat brengt mij op het volgende, niet onbelangrijke, punt :
nl: De toekomst van vrouwen in de partij.
Dames en heren,
Voor de partij is het van groot belang dat er sprake is van een moderne uitstraling, herkenbaar zijn voor mensen van deze tijd is onmisbaar. Het is jammer dat het CDA, door een misschien wat 'driedelig-grijs' imago, in moderne, goede ideeën als indertijd het initiatief rond een gezinsbeleid niet serieus genomen wordt en niet de credits krijgt die het verdient.
Hoe je boodschap over komt heel veel te maken met in welke categorie je als partij geplaatst wordt.
Waarom denkt men bij het CDA als je 'gezin' zegt aan spruitjes en bij de PvdA als je 'gezin' zegt aan evenwicht tussen arbeid en zorg?
Het heeft mijns inziens heel veel te maken met ons imago, dat modern en eigentijds moet zijn, aansluitend bij de samenleving anno 2001. Een imago waaruit ook de kracht spreekt dat je in staat bent te veranderen zonder dat je daarvoor belangrijke eigen normen en waarden in hoeft te leveren. Een imago kortom, dat hoort bij een zelfbewuste partij die ook écht het predikaat 'modern en eigentijds' nastreeft.
Volgens de Volkskrant van gisteren is dhr. Hillen een belangrijke souffleur van onze politieke leider. Soms souffleert Hillen echter ook wel eens hardop, bijvoorbeeld onlangs in Opzij.
En alle uitingen, met welke bedoeling dan ook gedaan, dragen bij aan de vorming van een imago. En als er een imago wordt opgebouwd dat we in het geheel niet nastreven dan is het bijna onmogelijk om mensen aan onze partij te binden die wij juist als een belangrijke doelgroep hebben bestempeld. We moeten dan ook zeer zorgvuldig zijn in onze uitingen naar buiten : een imago is sneller afgebroken dan opgebouwd en juist van een partij als het CDA mag verwacht worden dat zij zich verplaatst in de situatie van vrouwen en daarbij randvoorwaarden creëert die aansluiten bij de behoefte van hen.
Zonder overigens het souffleursrecht van Hans Hillen te willen aantasten - maar misschien mag het een onsje minder luidruchtig en een tikkie moderner - lijkt mij het verstandig dat ook anderen, waaronder vrouwen binnen het CDA, Jaap af en toe iets in z'n oor fluisteren, al is het maar voor het broodnodige evenwicht ! Ik zal dat de komende jaren in ieder geval niet nalaten, en ik ga ervan uit dat Jaap zijn oor ook voor mij beschikbaar houdt.
Maar ofschoon een modern imago essentieel is kan het hierbij alléén niet blijven !
Dames en Heren,
cijfers tonen aan dat het in Nederland niet goed gaat met de politieke partijen. Het ledental kalft af en het is zaak om alle kwaliteiten die aanwezig zijn binnen de partij te benutten. In dat kader pleit ik ervoor om, méér dan tot nu toe het geval is, ook te kijken naar het potentieel aan vrouwen dat wij binnen onze partij aanwezig hebben.
En daarbij sluit ik aan bij de woorden van Marnix van zojuist die pleit voor een bredere verantwoordelijkheid waar het de positie van vrouwen betreft in onze partij. Tot op heden is het CDAV in belangrijke mate probleemhouder op dit gebied. Ik ben het met hem eens dat dát moet veranderen. Het is immers een partijbelang dat je gebruik maakt van de aanwezige kwaliteit en werkt aan herkenbaarheid en diversiteit.
Dan gaat het ook om de cultuur in onze partij. Daar zullen we met name de komende tijd naar moeten kijken. Je kunt met elkaar heel mooie afspraken maken maar u en ik weten dat, wanneer deze afspraken niet écht gedragen worden, een ieder overgaat tot de orde van de dag en er dus defacto weinig verandert. We hebben dat eerder gezien met het rapport 'meer partij met vrouwen' , een heel goed stuk, vastgesteld door het partijbestuur en niet verder gekomen dan de bureaula, helaas.
Dat moet anders.
Toen men mij verzocht om voorzitter te worden van het CDAV heb ik aangegeven dat ik, indien ik deze stap zou zetten, ik ook wilde kijken naar de positie van het CDAV zelf. Ik vind dat de belangen die het CDAV nu behartigd, geintegreerd moeten worden in de partij. Maar dan moet er wel daadwerkelijk sprake zijn van een partijbreed ervaren van verantwoordelijkheid.
Dat, wanneer het bijvoorbeeld gaat om bemensing van commissies of de samenstelling van de lijsten voor de diverse gremia er in principe uitgegaan wordt van een fifty/fifty benadering en daar ook actief aan gewerkt wordt, Excuses als: 'ze melden zich niet aan' gaan niet op, vrouwen zitten nu eenmaal anders in elkaar, zijn meestal geen haantje de voorste, daar moet je rekening mee houden.
Meer diversiteit leidt absoluut tot meer kwaliteit, en dan gaat het overigens niet alleen om vrouwen maar bijvoorbeeld ook om allochtonen.
Zo'n benadering heeft voor de partij belangrijke voordelen. Ik noem er daarvan drie:
1. voor iedereen herkenbaar en eigentijds : een partij die aanspreekt ;
2. meer kennisdiversiteit binnen het betreffende gremium. Wanneer we kijken naar beleid op het vlak van veiligheid, onderwijs, arbeid en zorg, ruimtelijke ordening etc.. is het van belang dat er bij de beleidsvorming sprake is van voldoende mannen en vrouwen, beiden hebben vanuit hun specifieke ervaring, eigenschappen en visie hun inbreng die voor de kwaliteit van beleid van groot belang is.
3. het is wetenschappelijk aangetoond en binnen het bedrijfsleven een issue dat steeds meer aandacht trekt, dat een groep mensen waarin de verhouding mannen-vrouwen ongeveer gelijk is het beste resultaat weet weg te zetten. Deze synergie werkt natuurlijk ook binnen een politieke partij als de onze.
De komende tijd wil ik graag samen met het CDAV en de partij kijken hoe anno 2001 de belangen van de partij waar het vrouwen betreft op een goede manier vorm geven worden. Daarbij is het CDAV geen doel op zich en vormen 'cultuur' en 'imago' sleutelbegrippen.
Voorop staat voor mij daarbij dat, in welke constellatie dan ook, belangrijke waarden die nu binnen het CDAV aanwezig zijn ook naar de toekomst toe overeind blijven.
Voor die zaken, die voor de partij als geheel van belang zijn wil ik de komende jaren gaan, ik dank u zeer voor het vertrouwen dat u daarbij vandaag in mij heeft gesteld.
Ik dank u.