Den Haag, 15 februari 2001
Nieuw landelijk bureau voor specialistische aanpak criminaliteit
Het Openbaar Ministerie (OM) richt dit jaar een nieuw landelijk bureau op dat de meer ingewikkelde, specialistische zaken gaat behandelen op het gebied van financieel-economische criminaliteit, sociale zekerheidsfraude en criminaliteit in de sfeer van milieu en landbouw.
Dat heeft de voorzitter van het College van procureurs-generaal, mr.
J.L. de Wijkerslooth, bekend gemaakt bij de presentatie in Utrecht van
het Jaarplan 2001 van het Openbaar Ministerie (OM). In dit jaarplan
maakt het OM bekend welke prioriteiten dit jaar gelden in de
strafrechtelijke handhaving.
Het nieuwe bureau, dat vooralsnog de naam Bureau Bijzondere Handhaving
OM krijgt, wordt gevestigd in Den Haag gaat 50 tot 60 mensen tellen,
waaronder 15 officieren van justitie.
Het Bureau Bijzondere Handhaving krijgt het gezag over de vier
bijzondere opsporingsdiensten; de Fiod-ECD, de AID, de
opsporingsdiensten van het ministerie van VROM en de SIOD van het
ministerie van Sociale Zaken. Het parket fungeert zowel als
aanspreekpunt voor de betrokken Haagse vakdepartementen als de
arrondissementsparketten. Daarnaast behandelt de nieuwe organisatie
zelfstandig strafzaken die hoogwaardige deskundigheid vergen of grote
zaken die geen specifieke regionale context hebben.
"Het zijn altijd de anderen die overtredingen maken"
Procureur-generaal mr. T. van Daalen, die op 1 mei afscheid neemt van
het OM, hekelde de verkeersmentaliteit van veel weggebruikers. "Bijna
alle verkeersovertreders plegen jaarlijks verschillende overtredingen,
toch voelt vrijwel niemand zich medeverantwoordelijk voor de
verkeersonveiligheid. Het zijn altijd de anderen die gevaarlijk
verkeersgedrag vertonen. Hoe goed iedereen zichzelf ook vindt rijden,
er doet zich op jaarbasis een groot aantal ongevallen voor, vaak met
verstrekkende gevolgen. In het verkeer zijn jaarlijks elfhonderd
slachtoffers te betreuren, 20.000 personen worden in het ziekenhuis
opgenomen en bijna 100.000 verkeersdeelnemers raken zo gewond dat ze
spoedeisende eerste hulp nodig hebben".
Handhaving van de verkeersregels is een prioriteit voor het OM. Dit
vindt ondermeer zijn beslag in de gebiedsgebonden verkeersprojecten.
Vanaf september van dit jaar zal in elke politieregio een regionaal
verkeershandhavingsproject zijn gerealiseerd. In het kader van de
regioplannen richt de verkeershandhaving zich op vijf speerpunten, te
weten snelheid, rood licht, gordel, helmplicht en alcohol. Daarnaast
zal in 2001 in de verkeershandhaving extra aandacht worden besteed aan
de bestrijding van agressief rijgedrag, zoals rechts inhalen,
bumperkleven en rijden over de vluchtstrook.
Euroconversie
Procureur-generaal mr. D.W. Steenhuis waarschuwde criminelen dat
politie en OM volop bezig zijn om criminele activiteiten rond
invoering van de Euro, begin volgend jaar, zoveel mogelijk tegen te
gaan.
"Volgens schattingen van De Nederlandse Bank is ongeveer 12 miljard
gulden uit het zicht. Voor een deel is dit geld opgepot in oude
sokken, spaarpotten of is verbrand, verloren of meegenomen door
toeristen. Een aanzienlijk deel, waaronder de duizend gulden
biljetten, is echter voor een deel in criminele handen. De verwachting
is dat criminelen of voor hen faciliterende derden guldens om gaan
zetten in andere valuta of andere goederen, zoals diamanten en
antiek".
In 2001 zullen diverse maatregelen genomen worden om het witwassen
tijdens, maar ook voorafgaand en na introductie van de Euro tegen te
gaan, aldus mr. Steenhuis. De maatregelen beslaan de hele keten, dat
wil zeggen financiële instellingen, meldpunt ongebruikelijke
transactie, opsporing en OM. Dit jaar is overeenstemming bereikt met
de financiële instellingen over het uitbreiden van indicatoren tijdens
de Euroconversie, zodat signalen van witwassen in deze periode zullen
worden gemeld. Onder het gezag van het Landelijk Parket wordt in 2001
capaciteit bij het KLPD gereserveerd die de regiokorpsen en bijzondere
opsporingsdiensten moet ondersteunen bij de zogenaamd
'hit-and-run-money-laundering-zaken' (Harm-zaken).
Direct reageren op geweld
Gewelds- en jeugdcriminaliteit krijgen al enige jaren specifieke
aandacht van het OM. Uit de gegevens van de arrondissementsparketten
valt af te lezen dat de geweldscriminaliteit nog steeds toeneemt. Het
blijkt met name te gaan om bedreigingen, mishandelingen, diefstallen
met geweld, straatroven en overvallen. Het OM zal dan ook prioriteit
blijven geven aan het terugdringen van doorlooptijden bij
geweldsmisdrijven, onder meer door het direct uitreiken van
dagvaardingen en het toepassen van snelrecht. Verder wordt het
vervolgingsbeleid aangescherpt door bijvoorbeeld de consequente
toepassing van voorlopige hechtenis bij geweldszaken en het niet
tolereren van geweld tegen politie-ambtenaren. Minderjarigen die met
het OM in aanraking komen, worden met name verdacht van het plegen van
steeds zwaarder wordende geweldsdelicten, het toebrengen van
vernielingen of het plegen van vermogensdelicten, zoals
straatberovingen en overvallen.
Uitbreiding slachtofferzorg
In de afgelopen periode zijn een groot aantal parketten gestart met de
één-loket-functie voor slachtoffers. Bij deze servicepunten kunnen
slachtoffers met al hun vragen terecht. Om het slachtoffer zo breed
mogelijk te kunnen informeren wordt door het OM nauw samengewerkt met
de politie, het Bureau Slachtofferhulp en het Buro voor Rechtshulp.
Verder wordt dit jaar op vier arrondissementsparketten (Roermond,
Almelo, Leeuwarden en Dordrecht) geëxperimenteerd met de invoering van
het 'victim impact statement'; een verklaring van (de nabestaande(n)
van) het slachtoffer over zijn ervaringen en/of de gevolgen van het
delict voor hem persoonlijk. Deze verklaring wordt vastgelegd in een
proces-verbaal dat is opgemaakt door de politie gedurende het
opsporingsonderzoek. Het OM werkt mee aan een project waarbij
slachtoffers van zedenmisdrijven worden geïnformeerd over het ontslag
van 'hun' dader uit de gevangenis. Het gaat hierbij in eerste
instantie om zedenmisdrijven bij kinderen. De parketten zullen aan dit
project een bijdrage leveren, onder meer door het achterhalen van
dossiers en het vaststellen wie de slachtoffers zijn.