Ministerie van Defensie



Toespraken


Vertrek van de hoofdmacht van het Apachedetachement naar Djibouti.

15-02-2001

Toespraak minister van Defensie, mr. F.H.G. de Grave, ter gelegenheid van het vertrek van de hoofdmacht van het Apachedetachement naar Djibouti.

Overste Hagemeyer, leden van het Apache-detachement, u staat op het punt om hier vanaf Eindhoven met de KDC-10 te vertrekken naar Djibouti. Uw taak is het vanuit Djibouti inzetbaar te zijn, mocht besloten worden vanwege een nooit helemaal uit te sluiten verslechtering in de veiligheidssituatie tussen Ethiopië en Eritrea, tot het weghalen van de Nederlandse en Canadese UNMEE-eenheden. Uw Apaches zullen ter bescherming en beveiliging van een dergelijke operatie, in die situatie optreden.

Laten we er geen doekjes om winden. Aan Uw uitzending is een uitvoerige politieke discussie vooraf gegaan. Een discussie die breed uitgemeten is in de media. Ook vanmiddag, als in het Haagse de regering spreekt met de Kamer over een aantal aspecten die met de voortgang van UNMEE te maken hebben, zal waarschijnlijk ook de Apache-missie opnieuw ter sprake komen.

Ik neem aan dat U als direct belanghebbenden de discussie op de voet hebt gevolgd. Als professioneel militair weet U echter dat het uiteindelijke besluit telt, hoe interessant de discussie die daaraan vooraf gaat ook is. In een democratie is de Nederlandse bevolking, vertegenwoordigd door de volksvertegenwoordiging uiteindelijk onze hoogste opdrachtgever. Een besluit vertaald in een militaire opdracht gebaseerd op het daartoe strekkende advies van de hoogste militair, de CDS. Op basis van deze opdracht is er door het Apache-detachement en velen anderen binnen en buiten de Koninklijke luchtmacht hard gewerkt om de gestelde operationele tijdslimieten te halen.

De regering heeft zich zeer intensief beziggehouden met de vraag op welke wijze stationering van de Apaches als extra zekerheid t.b.v. de UNMEE-uitzending gerealiseerd kon worden. Het heeft even geduurd voordat we eruit waren, niet in de laatste plaats omdat we duidelijkheid wilden over de status van het uit te zenden detachement. Die duidelijkheid is er gekomen doordat de zogeheten "Status-of-Forces" met Djibouti is uit onderhandeld.

Kortom, na een lange aanloop kan nu de sprong gemaakt worden naar Uw detacheringslocatie in Djibouti. Anders gezegd, U - en daarmee de Koninklijke luchtmacht - bent nu aan zet.
Uiteraard hoopt een ieder van ons dat de situatie waarin het onvermijdelijk zou zijn de Apaches in te zetten, zich niet voordoet. Inzet van de Apaches zou immers betekenen dat Ethiopië en Eritrea het pad van de vrede hebben verlaten. Ik heb vorige week tijdens mijn bezoek aan UNMEE kunnen waarnemen dat beide landen er zelf absoluut geen belang bij hebben de strijd met elkaar weer aan te gaan. Garanties kan echter niemand geven. Daarom dient u klaar te staan mocht onverhoopt het brandalarm toch wordt gegeven.

Ik weet dat er door de Koninklijke luchtmacht - de Tactische Helikopter Groep in het bijzonder - alles aan gedaan is om u goed voor te bereiden op Uw taken. Naast de reguliere trainingen en opleidingen zijn nog extra trainingsprogramma's opgezet in de Verenigde Staten. Gedurende twee oefeningen van ieder twee weken zijn maar liefst driehonderd missies gevlogen waarbij alle mogelijke soorten inzet in het kader van een mogelijke extractie zijn nagebootst. Pittige, maar daarmee ook goede oefeningen voor de vliegers van het detachement. Daarnaast heeft voor het ondersteunend personeel een intensief opwerkingsprogramma plaatsgevonden in Nederland. Ik ben dan ook overtuigd van de motivatie, het professionalisme en de teamgeest van het detachement dat hier vandaag voor ons staat.

Met Uw uitzending heeft u ook nog een primeur, namelijk de eerste operationele inzet van de Apache D-modellen die momenteel bij de THG instromen. Dat is ook de reden dat vooral Uw collega's in de Verenigde Staten Uw verrichtingen nauwgezet zullen volgen en waar nodig ondersteunen.

Zowel bij de uitwerking van de "extractie"scenario's en de missie-gerichte trainingen in Amerika zelf als bij het luchttransport van de Apaches naar Djibouti hebben de Amerikanen zich een betrouwbare partner getoond. Onze waardering daarvoor.

Dames en heren, het succes van de deelname aan vredesoperaties is niet alleen afhankelijk van goed getraind personeel en modern materieel. Wat voor de motivatie tijdens uitzendingen vaak een doorslag-gevende rol speelt, is het thuisfront.

Degenen die U dierbaar zijn en waarvan U afscheid heeft moeten nemen.

Tijdens mijn recente bezoek aan UNMEE met de MP en MinOS bleek mij opnieuw hoe belangrijk het thuisfront is voor de individuele militair. Goede voorzieningen om ook met het thuisfront op regelmatige basis contact te houden, dienen een wezenlijk onderdeel van de voorbereiding van iedere missie te zijn. Het hoort er gewoon bij. Van elke nieuwe uitzending leren we hoe Defensie het in de toekomst ook op dit gebied nog beter kan doen. Het bezoek aan UNMEE heeft overigens duidelijk gemaakt hoezeer op dit punt veel verbeterd is sedert de eerste vredesoperaties.

Ik sluit af. Het ga U goed in Djibouti. Ik ben ervan overtuigd dat U als helikopterdetachement borg zult staan voor de professionaliteit van de Koninklijke luchtmacht. Ik wens U een behouden terugkeer, hier op de vliegbasis Eindhoven.