PERSBERICHT
Gezamenlijk persbericht van Greenpeace, Stichting Natuur en Milieu en Waterpakt.
Amsterdam, 14 februari 2001
Teleurstellend EU witboek over gevaarlijke stoffen Problemen erkend, maar maatregelen ontoereikend
Het gisteravond verschenen Witboek over Gevaarlijke Stoffen van de Europese Commissie is een gemiste kans. Weliswaar erkent de Commissie de problemen van gevaarlijke stoffen in dagelijkse producten. Maar de maatregelen die zij voorstelt zijn royaal onvoldoende om die op te lossen. Dat is de mening van Stichting Waterpakt, Greenpeace Nederland en de Stichting Natuur en Milieu. Op dit moment is van 85% van de stoffen in grootverbruik, voorkomend in alledaagse producten als zeep, body lotion, computers en TVs, niet of nauwelijks bekend of ze schadelijk zijn voor mens en/ of milieu. Dat moet veranderen, zo vinden de organisaties. Alle stoffen die op de markt zijn, behoren getest én veilig te zijn.
Het Witboek komt twee jaar later uit dan gepland, wegens grote onenigheid binnen de Europese Commissie. Enkele positieve elementen zijn overeind gebleven: * Het Witboek wil meer stoffen testen, waaronder stoffen die al vóór 1981 op de markt waren. Daardoor kan een aantal chemicaliën het testen niet langer ontlopen, zoals nu wel mogelijk is. * Er komen deadlines voor het testen van stoffen (hoewel onduidelijk is wat er gebeurt na het verstrijken van zon deadline). * Voor sommige stoffen en toepassingen wordt toestemming vereist alvorens ze op de markt mogen komen. * Het Witboek wil het voorzorgsprincipe hanteren.
De onenigheid binnen de Europese Commissie heeft geleid tot concessies aan de chemische industrie, ten koste van de veiligheid van consumenten: * Geen prikkel voor industrie om informatie aan te leveren. Het Witboek stelt deadlines voor testen van chemicaliën. Maar onduidelijk is wat er gebeurt als zon deadline verstrijkt zonder dat er informatie beschikbaar is. Mogen die (producten met) stoffen dan gewoon op de markt blijven? De deadlines zijn bovendien erg ruim gesteld (2010 voor stoffen >1000 ton en 2012 voor >100 ton). * Toestemming nodig voor beperkte hoeveelheid stoffen. De categorie stoffen waarvoor toestemming moet worden verkregen, voordat deze evt. op de markt worden toegelaten, geldt slechts voor een beperkte hoeveelheid stoffen (zo'n 1400). Het blijft onduidelijk wat er gebeurt met de grote groep persistente en bioaccumulerende stoffen. * Geen onafhankelijke controle. De industrie wordt verantwoordelijk voor het testen van de stoffen. Milieuorganisaties vinden dat de industrie alleen gegevens moeten leveren; testen en evt. toelaten moet echter een taak zijn van onafhankelijke instanties. * Vervangen van milieuonvriendelijke producten door milieuvriendelijke niet gewaarborgd. Het Witboek moedigt deze substitutie slechts aan, maar verplicht deze niet. * Geen uitvoering van internationale verdragen. Zowel Nederland als de EU hebben in het OSPAR-verdrag afgesproken dat binnen één generatie, in 2020, gevaarlijke stoffen uit de zee gebannen moeten zijn. In het Witboek ontbreekt deze afspraak
Waterpakt, Greenpeace en Natuur en Milieu roepen de besluitvormers (de Nederlandse regering binnen de Europese Raad van Ministers en de Europarlementariërs in het Europees Parlement) op genoemde negatieve elementen weg te nemen. Er moet zekerheid zijn voor consumenten en milieu over de vraag of dagelijkse producten veilig zijn. Overigens komt ook minister Pronk binnenkort met een visie op het gevaarlijke-stoffenbeleid.
Nadere informatie: Waterpakt (Irene Bloemink) Tel. 020 - 4700772 (06 50215406), fax: 6753806, email: irene.bloemink@waterpakt.nl, internet: www.waterpakt.nl