5 februari 2001
Langetermijnvisie voor Schelde-estuarium uitgebracht
Vandaag is de Langetermijnvisie voor het Schelde-estuarium aan de
parlementen in Nederland en Vlaanderen gestuurd. Ambtenaren van de
Vlaamse Administratie Waterwegen en Zeewegen en Rijkswaterstaat hebben
in de afgelopen twee jaar dit document gezamenlijk opgesteld in
opdracht van de Technische Scheldecommissie. In 1998 waren de Vlaamse
en Nederlandse regering overeengekomen om de Langetermijnvisie
gezamenlijk op te stellen. Het is de bedoeling dat Vlaanderen en
Nederland aan de hand van de Langetermijnvisie samen beleid voor het
Schelde-estuarium gaan maken.
Integraal
De Langetermijnvisie bestrijkt het gehele Schelde-estuarium vanaf de
monding tot aan Gent en bestaat uit drie onderdelen: de Situatieschets
Korte Termijn (2005), het Streefbeeld voor 2030 en de
Ontwikkelingsschetsen voor 2010.
In de Situatieschets voor 2005 is de huidige situatie in het estuarium
beschreven, aangevuld met de verwachte veranderingen op korte termijn.
Deze veranderingen zijn het gevolg van reeds geplande maatregelen en
vastgesteld beleid. De situatie in 2005 is gekozen als
uitgangssituatie. Het Streefbeeld 2030 bevat de doelen die over 30
jaar bereikt zouden moeten zijn op het terrein van de veiligheid tegen
overstromingen, de toegankelijkheid van de Scheldehavens en de
natuurlijkheid van het estuarium.
De Ontwikkelingsschetsen 2010 tenslotte zijn te beschouwen als
alternatieve maatregelen op de middellange termijn, om te komen tot
het Streefbeeld.
De Langetermijnvisie is bedoeld als een integrale visie. Dit betekent
dat bij het schrijven van de visie steeds is gekeken naar de
gelijkwaardigheid en de samenhang tussen de drie genoemde
invalshoeken: veiligheid, toegankelijkheid en natuurlijkheid van het
systeem.
Keuzes
Volgens de opstellers van de Langetermijnvisie is het hoofddoel voor
het estuarium in 2030 een gezond en multifunctioneel estuarien
watersysteem, dat op duurzame wijze wordt gebruikt voor menselijke
behoeften". Wil dit streefbeeld - en de kenmerken die daarbij horen -
gehaald worden, dan zullen voor de middellange termijn keuzes gemaakt
moeten worden. Deze keuzes en de daarbij horende maatregelen zijn nog
niet gemaakt. De Langetermijnvisie geeft hiervoor mogelijkheden in de
vorm van de vier genoemde ontwikkelingsschetsen. Ontwikkelingsschets A
staat voor een min of meer ongewijzigd beleid op middellange termijn.
Dat betekent dat de vaarweg naar Antwerpen niet verder wordt verdiept.
In ontwikkelingsschets B wordt de vaargeul verder verdiept met 2 voet
(ongeveer 60 cm). Hiermee was al rekening gehouden in het bestaande
verdrag tussen Nederland en Vlaanderen over de toegang tot de
Scheldehavens. Voor de natuur worden extra compensatiemaatregelen
genomen.
In ontwikkelingsschets C gaat het om een zo groot mogelijke
verdieping. Naar verwachting levert dat een getijongebonden toegang
tot Antwerpen op rond de 13 à 14 meter. Dit gebeurt stapsgewijs. Bij
elke stap wordt gekeken naar de gevolgen ervan voor morfologie, de
veiligheid en de natuur. Aan de hand daarvan wordt bepaald, wat
haalbaar is. Een forse investering is nodig om de schade aan de natuur
als gevolg van de verdieping te compenseren.
Ontwikkelingsschets D lijkt wat de doelen betreft op C. Hier gaat het
echter niet om een verdieping in stappen, maar om een eenmalige grote
ingreep. De inzet is een getijongebonden toegang tot Antwerpen van 14
meter in een keer. Ook de grote investeringen in de natuur gebeuren
dan in een keer. Voordeel is de duidelijkheid over de toegankelijkheid
van de Scheldehavens. Omdat de effecten echter minder goed bekend
zijn, kent deze ontwikkelingsschets grote risicos voor veiligheid en
natuur.
Verdieping
De Langetermijnvisie biedt nu een kader voor gezamenlijke ontwikkeling
van beleid en beheer op langere termijn en de daarbij behorende
maatregelen zoals een eventuele volgende verdieping van de vaarweg. De
Vlaamse en Nederlandse regering hadden afgesproken de discussie
hierover op te schorten tot het gereedkomen van de visie.
Afgesproken is dat de Vlaamse regering uiterlijk 1 juni een standpunt
zal bepalen over de Langetermijnvisie en eventuele maatregelen voor de
middellange termijn, de Nederlandse regering doet dat begin december.
Voorafgaand hieraan zullen de regionale overheden en de direct
belanghebbenden in beide landen geïnformeerd en geraadpleegd worden.
Nederland en Vlaanderen zullen hierbij zoveel mogelijk samen
optrekken.