Joost laat medicijnen de laatste kilometers wél halen
Mensen wereldwijd helpen aan betaalbare medicijnen. Dat is wat Joost van Engen doet met zijn bedrijf Healthy Entrepreneurs, dat fors aan het groeien is. Daar helpt het ministerie van Buitenlandse Zaken bij, dat het bedrijf deels financiert. ‘Dit is voor ons bedrijf echt de kans om next level te gaan.’
Hoe ben je op het idee van Healthy Entrepreneurs gekomen?
‘Ik bezocht in 2012 een dorp op slechts twee uur rijden vanaf Bujumbura, de hoofdstad van het Afrikaanse land Burundi. Ik was er als sales directeur van een Nederlandse organisatie die internationaal medicijnen verstrekt. Dat gebeurt met name aan ontwikkelingslanden. Toen ik de kleine apotheek van de kliniek bezocht, zag ik dat de schappen vrijwel leeg waren. Voor peuters met voortdurende diarree of zieke baby’s was er niets, terwijl cola en bier op straat in grote aantallen waren uitgestald. Goedbedoelde ontwikkelingsprojecten komen en gaan, maar zetten geen duurzaam distributiemodel van medicijnen neer. Ik besloot dat ik een distributieketen wilde opzetten zodat medicijnen die laatste kilometers wél halen. Want toegang tot basiszorg is best mogelijk als geld goed wordt ingezet. Ik wilde daar iets aan veranderen.’
Wat doen jullie precies?
‘We schakelen ‘Community Health Entrepreneurs’ in. Dat zijn opgeleide gezondheidswerkers die gezondheidsproducten verkopen in een dorp vanuit hun eigen mini-apotheek. Ook geven zij voorlichting en advies, bijvoorbeeld over malaria, ondervoeding en seksualiteit. Zo wordt basisgezondheid ook in geïsoleerde dorpen toegankelijk. Deze gezondheidswerkers runnen een eigen business en verdienen hun eigen geld. Onze uitdaging is het organiseren van een heel efficiënte en betrouwbare supply chain. De marges zijn namelijk enorm klein, want medicijnen moeten natuurlijk heel betaalbaar zijn.’
Wie helpen jullie hiermee?
‘Inmiddels zijn zo’n 7.500 gezondheidswerkers actief. Elke gezondheidswerker bedient gemiddeld 1.250 mensen. De totale impact is dus enorm, zowel sociaal als economisch. Want mensen besparen dankzij zo’n gezondheidswerker in de buurt 65% aan zorgkosten. Ze hoeven namelijk niet te reizen naar een health centre ver weg. Het is fantastisch om te zien hoe de kwaliteit van leven in deze dorpen op deze manier stijgt. Mensen krijgen meer waardigheid en hoop en kinderen krijgen meer kansen.’
Wat doet dit werk met jou?
‘Het raakt me keer op keer dat we met Healthy Entrepreneurs de levens van mensen veranderen, maar ook van de gezondheidswerkers. Zij krijgen meer aanzien en respect en kunnen hun verdiende geld weer investeren. Je ziet ze groeien. Ze zijn vaak zelfs in staat een koe of geit te kopen om zo in hun pensioen te voorzien. Dat klinkt misschien cliché, maar dit is de rurale realiteit in deze landen. Ik blijf het ongelofelijk vinden dat we het in Nederland heel normaal vinden dat er een kuur of medische oplossing is voor elke kwaal. We hoeven ons nooit af te vragen of we geen neppillen krijgen. En we hoeven ons weeksalaris er niet voor neer te leggen. Het contrast is zo enorm met hier.’ (Van Engen woont sinds 2018 met zijn gezin in Oeganda).
Welke plannen heb je voor 2021?
‘We werken nu in 28 districten in Oeganda en groeien door naar 40. Maar dan zijn er nog 100 districten over. Daarom gaan we ons model ‘klonen’; we rekruteren sociaal ondernemers om in andere delen van het land ditzelfde model uit te rollen. Daarnaast gaan we verder met onze operaties in Kenia en Tanzania. Eind augustus kregen we te horen dat we hiervoor financiering krijgen van het Challenge Fund for Youth Employment, een programma van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Ook Philips stapt in als investeerder.’
Hoe kijk je daarnaar?
‘Dit is voor ons bedrijf echt de kans om next level te gaan. Ik vind het ontzettend krachtig hoe de Rijksoverheid, private investeerders en het bedrijfsleven samenwerken om innovatie in ontwikkelingslanden naar een hoger plan te tillen. We brengen zo echt duurzame verandering op gang. Soms is het erg lastig om te blijven geloven in blijvende verbeteringen hier, helemaal als je ziet hoe ontzettend veel geld, met name via internationale NGO’s, deze kant op komt. Onze manier van werken is nieuw en kan het systeem veranderen. Daar hebben we jaren keihard voor geknokt. Het is echt een bijzonder moment als je dan op deze manier erkenning krijgt.’