Strenger regime voor overlastgevende asielzoekers

Asielzoekers die ernstige overlast veroorzaken worden voortaan ondergebracht in een zogeheten Handhaving en Toezichtslocatie (HTL) in Hoogeveen. Overlastgevers krijgen een strikt gebiedsgebod opgelegd, zolang ze in de HTL verblijven. Hiermee wordt de overlast voor de omwonenden en in de buurt gevestigde winkeliers weggenomen. Daarover zijn afspraken gemaakt tussen de gemeente Hoogeveen en staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel en Migratie), zo meldt zij woensdag aan de Tweede Kamer.

Ketenmarinier Cor

Overlastgevende asielzoekers.
Er zijn ongeveer 250 mensen aangewezen die zo'n vijf keer in de systemen van de politie voorkomen als verdachte.
Van die 250 mensen daar zit een kleine groep tussen die zich ernstig misdraagt.
En ernstig misdraagt wil zeggen: in de openbare ruimte waarin ze mensen schofferen, buschauffeurs de huid vol schelden, proberen zonder kaartjes binnen te komen, winkeldiefstallen plegen, zoals hier in Ter Apel, maar ook wel wat zwaardere feiten plegen.
En die gaan wij het leven zuur maken.

Dat betekent dat we ze achter de kont aan lopen,
aanspreken op hun gedrag proberen om de partners zo ver te krijgen dat ze opgepakt worden als het kan, bestraft worden als het moet, versoberd opgevangen worden en medegedeeld worden dat het geen zin heeft om hier te zijn:"Je kunt beter weggaan, want Nederland is niet leuk voor jou."
Zo kwamen we in gesprekken tot de conclusie dat er een ketenmarinier moest komen.
Dat ben ik geworden samen met nog twee collega's.
De ketenmarinier lost zelf de problemen niet op.
Maar beweegt alle partners om de problemen op te lossen op een minder klassieke manier:
Namelijk minder overleggen en meer doen.

Ik ben geen politieagent, geen COA, geen IND, geen DT&V, geen ministerie, maar ik breng die partijen samen.
En het blijkt gewoon te werken dat op het moment dat je samen je vizier richt op één probleem, dat het dan beter opgelost wordt dan dat je allemaal apart werkt.
Wat wij proberen is om met enige brutaliteit de grenzen van het mogelijke op te zoeken.
En op het moment dat we die grens enigszins overschrijden, zeggen we liever een keer sorry dan dat we zeggen: "We hebben het niet geprobeerd."

Als je hier om je heen kijkt, zie je heel veel asielzoekers lopen die heel vaak met het hoofd naar beneden lopen.
Dat komt, omdat het draagvlak voor de asielzoeker in Nederland aan het dalen is.
Verkiezingen worden zelfs beïnvloed door de kijk op de vreemdelingenportefeuille.
En ik ben er persoonlijk totaal van overtuigd dat wij hier niet te maken hebben met de asielzoeker die overlast veroorzaakt, maar met een minimale kleine groep daarbinnen die gebruik maakt van het systeem om zich te misdragen.
En als ik daar een bijdrage aan kan leveren om deze mensen aan te pakken en die overlast te verminderen en daarmee het imago van het totaal van de groep asielzoekers te verbeteren, ja, dan ga ik daar voor.
En dat is mijn drive geweest.
Want ik had nooit gedacht, anderhalf jaar geleden, dat ik dit werk zou doen.

Met de mogelijkheid om overlastgevende asielzoekers over te plaatsen naar de HTL wordt streng opgetreden tegen onaanvaardbaar gedrag van overlastgevende asielzoekers. Ook wordt de veiligheid van bewoners en medewerkers op de reguliere azc’s vergroot, omdat ernstige overlastgevers worden overgeplaatst naar de HTL. In de HTL geldt een strenger regime, gericht op begrenzing.

Tot nog toe werd voor ernstige overlastgevers gewerkt met Extra Begeleiding- en Toezicht Locaties (EBTL), die sinds twee jaar als pilot in Amsterdam en Hoogeveen gevestigd waren. In die pilot is veel kennis en ervaring opgedaan met deze speciale opvangvorm, maar er bleek meer nodig om te zorgen dat er in de gemeente geen sprake was van overlast. Daarom is besloten te stoppen met de EBTL.

Gebiedsgebod

Het gebiedsgebod zal worden aangescherpt. In de praktijk betekent dit dat de bewoners alleen nog maar op het terrein van de HTL verblijven. Aan de bewoners van de HTL zullen op de locatie (winkel)faciliteiten en andere voorzieningen worden aangeboden, zodat er geen noodzaak is het terrein te verlaten. Boa’s zullen het gebiedsgebod handhaven. 

Staatssecretaris Broekers-Knol is de gemeente Hoogeveen erkentelijk voor de medewerking aan de HTL. ‘Dit is een lastige doelgroep, dus het vergt heel wat van een gemeente om deze te willen opvangen. We hebben goede afspraken gemaakt om overlast te voorkomen.’ Ook burgemeester Karel Loohuis is tevreden:

‘Voor onze inwoners is het belangrijk dat zij geen overlast hebben. Ik heb er vertrouwen in dat dit met deze afspraken goed haalbaar is.’

Aanpak van overlast

De meeste asielzoekers in Nederland veroorzaken geen problemen. Een relatief kleine groep zorgt echter wel voor overlast, zoals winkeldiefstal, vernieling en bedreiging. Dit is onaanvaardbaar, ook omdat het draagvlak voor het asielsysteem wordt ondermijnd. Daarom wordt er door Rijk, provincies, gemeenten, politie, OM, het COA, de DT&V en de IND gezamenlijk ingezet op het tegengaan van overlast.

Zo zijn er ketenmariniers aangesteld, die zich zowel landelijk als regionaal inzetten om overlast terug te dringen. Ook stelt de staatssecretaris 1 miljoen euro beschikbaar om gemeenten te helpen om overlast tegen te gaan. Daarnaast wordt met de Top X-aanpak gewerkt, waardoor de zwaarste groep overlastgevers door middel van een landelijke lijst goed in beeld is en intensief kan worden aangepakt. Ook wordt voortaan eerder bekeken of vreemdelingenbewaring mogelijk is in het geval van een vertrekplicht.

Lokaal wordt door gemeenten en politie gewerkt met het opleggen van gebiedsverboden en het invoeren van een meldplicht. Bij crimineel gedrag is uiteraard het strafrecht van toepassing waarbij indien mogelijk snelrecht wordt toegepast.