Eerste concrete stap Meerjarenagenda Slachtofferbeleid is een feit
Vanaf 1 juni starten politie, Openbaar Ministerie (OM) en Slachtofferhulp Nederland met een werkwijze waarbij meer aandacht is voor het beschermen van slachtoffers van een misdrijf. Vanaf het eerste persoonlijke contact met de politie wordt beoordeeld of er sprake is van een kans op herhaling of andere kwetsbaarheid.
Beeld: ©Politie
Deze werkwijze van beoordelen en beschermen van slachtoffers is de eerste mijlpaal in de Meerjarenagenda Slachtofferbeleid 2018-2021 die de minister voor Rechtsbescherming Sander Dekker op 22 februari jongstleden presenteerde. Minister Dekker:
“Ik ben trots op dit eerste resultaat van onze slachtofferagenda. De nieuwe werkwijze van politie, OM en Slachtofferhulp Nederland stelt het slachtoffer centraal. En biedt betere bescherming en begeleiding waar nodig. Dit kan veel extra leed voor slachtoffers voorkomen. Eén keer slachtoffer zijn is al erg genoeg.”
Wat houdt de verbeterde werkwijze in?
De individuele beoordeling van slachtoffers betekent dat de politie bij het opnemen van de aangifte structureel en gestructureerd aandacht heeft voor de situatie van het slachtoffer. Op deze manier brengt ze in kaart of een slachtoffer extra kwetsbaar is. Als het nodig is, kunnen de politie en het Openbaar Ministerie maatregelen treffen om het slachtoffer beter te beschermen tegen herhaald slachtofferschap, secundaire victimisatie (verergering van leed als gevolg van het strafproces), intimidatie en vergelding.
Politie informeert OM en, met toestemming van het slachtoffer, ook Slachtofferhulp Nederland over de beoordeling en eventueel genomen beschermingsmaatregelen. Bij het behandelen van een zaak beoordeelt het OM opnieuw of er beschermingsmaatregelen ingezet of gewijzigd moeten worden. En zorgt indien nodig voor de inzet daarvan. Ook Slachtofferhulp Nederland besteedt meer aandacht aan de beschermingsbehoefte van de slachtoffers die zij ondersteunen en geeft wijzigingen door aan politie of OM.
De politie krijgt hier 124 fte extra voor en ook het OM en Slachtofferhulp Nederland krijgen middelen voor extra capaciteit. De drie organisaties starten de werkwijze per 1 juni volgens vast protocol en zullen de werkwijze daarna verder in hun organisaties inbedden en waar nodig versterken.
Bekijk de animatie.
Tekst Slachtofferbeleid - Individuele Beoordeling
Vera doet aangifte.
In de kroeg is ze lastiggevallen door een onbekende man. Als ze niet ingaat op zijn avances, krijgt ze een klap in haar gezicht.
De politie houdt de verdachte aan voor verhoor.
Maar Vera is doodsbang voor vergelding.
Om slachtoffers als Vera beter te beschermen, beoordeelt de politie vanaf 1 juni bij elke aangifte volgens een vaste werkwijze wat hun behoefte is.
Politie en OM kunnen dan passende beschermingsmaatregelen nemen. En Slachtofferhulp Nederland kan slachtoffers beter ondersteunen.
Hiermee geven we invulling aan de Individuele Beoordeling uit de EU-richtlijn minimumnormen slachtoffers.
Wat gaan we vanaf 1 juni anders doen?
In het eerste gesprek met Vera beoordeelt de politie met vaste indicatoren of er sprake is van kwetsbaarheid, en of Vera behoefte heeft aan bescherming.
Vera wil dat haar adres in de aangifte wordt afgeschermd. Ook wil ze slachtofferhulp.
Twee dagen later vertelt Vera aan Slachtofferhulp Nederland dat ze de verdachte is tegengekomen in de supermarkt. Hij volgt haar naar huis en bedreigt haar.
Slachtofferhulp Nederland helpt Vera om deze aanvullende informatie bij de politie te melden.
De politie houdt de verdachte aan en maakt een afspraak op locatie.
Op grond van het dossier, de Individuele Beoordeling en de aanvullende informatie van Slachtofferhulp Nederland beoordeelt het OM of er nog meer beschermende maatregelen nodig zijn.
Het OM legt een gebiedsverbod op.
Namens Vera vraagt Slachtofferhulp Nederland een aparte wachtruimte voorafgaand aan de zitting.
Met maatregelen als deze proberen we herhaald slachtofferschap, vergelding, intimidatie en secundaire victimisatie te voorkomen.
Waarom deze verbeterde werkwijze?
Er is steeds meer aandacht voor de positie van slachtoffers. Minister Dekker schrijft hierover in zijn Meerjarenagenda:
“[…] het slachtoffer verdient als procesdeelnemer een stevige positie in het recht en een plek in het hoofd, hart én handelen van professionals in de strafrechtketen”.
De drie organisaties en het ministerie van Justitie en Veiligheid werken al jaren samen rondom slachtofferbeleid. De werkwijze individuele beoordeling van slachtoffers is al op veel plekken getest in de praktijk.