Toespraak van vicepremier De Jonge bij de huldiging van de Olympische en Paralympische sporters
Op 23 maart sprak vicepremier De Jonge de Olympische en Paralympische sporters toe, tijdens hun huldiging in de Grote Kerk in Den Haag.
Sporters, coaches, begeleiding, familie en vrienden, excellentie,
Welkom terug in Nederland! Sommigen van jullie zijn echt pas net uit het vliegtuig komen rollen. Anderen hebben na de Spelen alweer op een WK gepresteerd, of hebben al een korte vakantie gevierd, maar allemaal waren jullie erbij in Pyeongchang. En wat hebben jullie het fantastisch gedaan! Wat hebben we van jullie genoten!
Jullie namen maar liefst 11 gouden medailles, 9 zilveren medailles en 7 bronzen medailles mee terug naar huis. Chefs de mission Jeroen Bijl en Esther Vergeer, jullie en jullie sporters hebben jezelf ruim overtroffen – en altijd op de achtergrond: het ging jullie om de sporters, hun begeleiding, en hun prestaties, niet om jullie zelf.
Jeroen, jullie hoopten 15 medailles binnen te halen, maar het werden er 20, wat een prachtig afscheidscadeau! En Esther, met de grootste Nederlandse paralympische ploeg ooit, hebben jullie een absoluut record aan medailles binnengehaald. Er is de afgelopen jaren door verschillende organisaties met man en macht gewerkt aan een professioneel paralympisch topsportprogramma. Dat heeft zich meer dan uitbetaald! In het eindklassement brachten jullie ons op een vijfde plaats bij de Olympische, en een tiende plaats bij de Paralympische spelen - van de wereld, he!? We hebben echte wintersportlanden als Zwitserland, Zweden en Oostenrijk achter ons gelaten, en dat zonder bergen en een minimaal aantal dagen natuurijs, he?
En dat is dan ook meteen de magie van de Spelen. Soms vallen de muntjes precies zoals verwacht, maar soms is de werkelijk mooier, of juist anders, dan je vooraf bedenken zou. Het waren de Spelen van de waargemaakte beloftes, van de verrassingen en van de bittere teleurstelling.
Het waren de Spelen van onze jongste deelnemer, Niek van der Velden, je zou als eerste Nederlander in actie zou komen, maar in je laatste training, vlak voor de start, brak jij je arm. Wat een pech!
Het waren ook de Spelen waarin jij, Jeroen Kampschreur met gelukkig al een gouden medaille in je zak een poortje mistte in de reuzenslalom. Ook dat is topsport.
En het waren de Spelen van een clean sweap door de schaatsvrouwen op dag 1. Jong talent naast de beste Nederlandse Olympiër ooit, samen op het podium. En ik denk dat iedereen met verbazing zag hoe de shorttrackvrouwen Suzanne Schulting, Yara van Kerkhof, Lara van Ruijven en Jorien ter Mors tóch nog brons pakten bij de relay. Aantreden in de b-finale en dan toch op het podium eindigen, een ontknoping die te mooi was om te verzinnen.
Maar vandaag vieren niet alleen de bijzondere verhalen van Pyeongchang, we vieren niet alleen de medaillewinnaars, we vieren alle sporters. Iedereen is voor de Spelen tot het gaatje gegaan. En medaille of niet: het zijn ál jullie prestaties die we vandaag vieren.
Anouk van der Weijden, je was fantastisch op de vijf kilometer, je reed een persoonlijk record, elke slag was raak. En dan toch net niet het podium halen. Nipt vierde worden – op 0,2 seconden. Zó jammer – we baalden allemaal met je mee.
En Esmee Visser, in diezelfde rit won jij goud. Je koos je eigen weg naar de Spelen, en dat was de juiste! Proficiat!
We vieren het brons van Irene Schouten en Koen Verweij, bij de massastart. Spectaculair om naar te kijken. En wat mooi om het teamwork te zien tussen jullie en je teamgenoten. Zo zie je maar dat er ook achter individuele medailles een team staat!
En dan hadden we het nog het brons van Sven Kramer, Jan Blokhuijsen en Patrick Roest bij de ploegenachtervolging. Het brons van Antoinette de Jong op de 3000 meter, en van Marrit Leenstra op de 1500 meter. Je straalde van het scherm af, zo blij met deze welverdiende plak. Je eerste individuele medaille op een Spelen, wat een prachtig moment.
En Lisa Bunschoten, jij won brons op de banked slalom, en zilver op de snowboardcross, hoe dicht zat je bij het goud! En wat een prachtige belofte ben jij voor het Nederlandse snowboarden in de toekomst. Ik kijk nu al uit naar Beijing in 2022.
En er waren natuurlijk meer zilveren medailles, van Ireen Wüst, Marrit Leenstra, Lotte van Beek en Antoinette de Jong bij de ploegenachtervolging. De medaille van Sjinkie Knegt, op de 1500 meter shorttrack, en van Yara van Kerkhof op de 500 meter shorttrack, wat liet dat duidelijk zien hoe een onvoorspelbare sport shorttrack is! Tot na de finish bleef het spannend, maar de jury zag het goed: jij had geen brons, jij won zilver!.
En er was natuurlijk het zilver van Jorrit Bergsma op de tien kilometer. En Patrick Roest, voor jou je debuut op de Spelen, enigszins onverwacht. Ik heb me de afgelopen dagen weleens afgevraagd welke medaille voor jou nou harder glimt: die zilveren plak uit PyeongChang of die gouden medaille van WK allround in eigen land. Want wat heb jij het seizoen mooi afgemaakt, van harte!
Het lijkt wel alsof de Spelen bijna alleen uit ijs bestonden, maar Chris Vos, je had wat opstartproblemen, viel zelfs, maar pakte toch zilver. Fantastisch! En Linda van Impelen, ook jij ging met zilver naar huis, op de reuzenslalom, je favoriete onderdeel. Een droom die uitkomt terwijl de weg er naartoe niet gemakkelijk was. Wat een lef en bravoure om zo terug te komen na je val nog maar kort geleden in Canada. Want wat gaat dat hard, alles of niets, zo doen we dat!
En er waren natuurlijk de gouden medailles. Mijn collega minister Bruins heeft het er straks ook nog over. Over het verrassende goud van Carlijn Achtereekte, Esmee Visser en Suzanne Schulting. Dames, jullie hebben ons laten zien dat er ook in de toekomst nog genoeg topschaatsen te zien valt!
We vieren het goud van Jorien ter Mors, het goud van meervoudig Olympisch superkampioenen Ireen Wüst en Sven Kramer en de dubbele medaille van Kjeld Nuis. En de medailles die jullie op de pistes binnenhaalden, het goud van Jeroen Kampschreur, en de gouden medailles van Bibian Mentel.
En Bibian, als topsporter sta je al vrij hoog in de rangorde van heel sterke mensen, want het prolongeren van je Paralympische titel is een haast bovenmenselijk prestatie. Maar jij levert daarnaast voor de negende keer op rij de strijd van je leven. Je won een gouden plak in je eerste wedstrijd van dit seizoen, die nieuwe wervel nog geen drie maanden in je nek. Jij bent niet alleen een Paralympisch kampioen, jij bent een kampioen in het leven en ik wens je meer dan wat dan ook toe, dat je dat nog heel lang mag blijven.
Sporters, coachers en begeleiding, ik zou over elk van jullie een verhaal willen vertellen. Omdat jullie samen een fantastische prestatie hebben geleverd. En of jullie nou thuiskwamen met een medaille of niet, jullie hebben allemaal jarenlang geleefd als monniken. Dag-in-dag-uit keihard getraind, op tijd naar bed en vaker slapen in een hotelkamer dan thuis. Jullie hebben alles gegeven om je te richten op dat ene moment, afgelopen weken in Pyeongchang.
Jullie zijn de beste sporters, coaches en begeleiders van ons land, en vaak ook van de wereld. Dat is iets om te vieren en om trots op te zijn, en reken maar dat Nederland ook apetrots is op jullie. Geniet van alles wat de komende tijd op jullie pad komt, jullie hebben het meer dan verdiend!
Dank jullie wel!