Ministerraad 24 juni 2016
Goedemiddag. Natuurlijk hebben we vandaag in de ministerraad gepraat over het referendum in het Verenigd Koninkrijk, het Brexit-referendum. Kort over de uitslag: die vinden we zeer teleurstellend. Teleurstellend omdat het niet in het belang van Nederland is en niet in het belang van de Europese samenwerking. Premier Rutte heeft al gezegd: wat ons nu te doen staat, is stap voor stap op een zo stabiel mogelijke manier proberen met deze situatie om te gaan, en naar oplossingen te zoeken. We weten dat premier Cameron aanstaande dinsdag zal toelichten, in de Europese Raad, hoe de procedure nu verder zal moeten verlopen. Wat daar wat ons betreft geldt: snel duidelijkheid. Niet een hele lange periode van onzekerheid. Maar wel heel zorgvuldig en stap voor stap gaan kijken hoe de procedure ten aanzien van het Verenigde Koninkrijk nu verder wordt vormgegeven. Maar dat is de korte termijn en specifiek ten aanzien van het Verenigde Koninkrijk.
De uitslag van het referendum geeft natuurlijk ook een signaal. Een signaal over Europese samenwerking. Voor Nederland is die samenwerking altijd cruciaal geweest. Als klein land, geconfronteerd met grote vragen, grote problemen, maar ook als handelsland, dat z’n geld moet verdienen; onze banen komen juist van samenwerken en open handel met de landen om ons heen. Het is heel helder dat we die andere landen nodig hebben. Maar je ziet ook dat de samenwerking in de vorm van de Europese Unie niet altijd levert wat burgers mogen verwachten. Dat soms de toespraken groter zijn dan de werkelijkheid. Als je kijkt naar het bewaken van de Europese buitengrenzen, het vormgeven van migratiebeleid samen, dat én zorgt voor humane opvang voor vluchtelingen, maar óók voor gecontroleerde toestroom, gecontroleerde grenzen, dan zie je dat we daar nu verbeteringen hebben, maar dat dat een tijdlang woorden waren en geen daden. Als je kijkt naar de economie van Europa, dan hebben we nu herstel, Nederland groeit, Europa groeit, maar er is echt wel meer nodig om te zorgen dat iedereen dat economisch herstel ook voelt. En als je specifieker kijkt naar een van de belangrijke onderwerpen in het Britse referendum, arbeidsmigratie, dan zie je dat te vaak die Europese samenwerking neerkomt op oneerlijke concurrentie, op lagere arbeidsvoorwaarden. Dat zal moeten veranderen. Dus die samenwerking is voor Nederland cruciaal, juist voor de toekomst, maar we zullen moeten zorgen dat de EU daar ook beter voor de burgers van de EU gaat presteren. Wat dat betreft het signaal van gisteren benutten. Want het is niet alleen in het Verenigde Koninkrijk dat men zorgen heeft over hoe de Europese Unie functioneert. De uitslag moet ons stimuleren om volop door te gaan met het verbeteren, zoals we dat de afgelopen maanden ook hebben gedaan.
Daarnaast heeft de ministerraad besluit genomen over het verder terugdringen van de gaswinning in Groningen. Buitengewoon belangrijk voor de mensen daar. Voor toelichting daarop, de precieze details, de precieze fasering, verwijs ik naar de persconferentie van minister Kamp, die aansluitend aan deze persconferentie zal plaatsvinden.