Toespraak van minister Kamp bij het begin van de bouw van een nieuwe hydrocracker door ExxonMobil
Speech van de minister van Economische Zaken, Henk Kamp, bij het begin van de bouw van een nieuwe hydrocracker door ExxonMobil, Rotterdam, 15 juni 2016
Dames en heren,
In 1891 – precies 125 jaar geleden – sloten ondernemers uit Nederland, België en Amerika een contract met de Standard Oil Company. Het doel van de overeenkomst was, in Nederland petroleum van Standard Oil verkopen en distribueren. Dat was het begin van ExxonMobil in Nederland.
Na de Tweede Wereldoorlog groeide het bedrijf – toen nog onder de naam Esso – uit tot een complete oliemaatschappij, met, een eigen smeeroliefabriek, een eigen raffinaderij plus brandstofdepot, en eigen chemische fabrieken. Een groot deel van deze fabrieken en installaties staat hier, in de Botlek.
Mede door ExxonMobil is Rotterdam nu de grootste energie-hub van Europa, en heeft Nederland een raffinagesector van wereldformaat. Voor tal van bedrijven en duizenden werknemers en hun gezinnen is ExxonMobil een belangrijke bron van inkomsten. En voor de regio en voor Nederland als geheel is het bedrijf een belangrijke economische partner, nu en in de toekomst. Want ik stel met veel genoegen vast dat ExxonMobil opnieuw aanzienlijk investeert in zijn activiteiten in ons land.
Toen Benelux-president-directeur Joost van Roost mij na een overleg op het ministerie vroeg om hier vandaag aanwezig te zijn ter gelegenheid van het 125 jarig jubileum van ExxonMobil in Nederland, heb ik dat direct in mijn agenda gezet. Het is een voorrecht hier op deze plaats hem en zijn bedrijf te mogen feliciteren met dit jubileum en met de start van de vernieuwing van de hydrocracker in de Botlek. Ik wens ExxonMobil veel succes toe met deze vernieuwing en uitbreiding.
Dames en heren, ons land telt zes raffinaderijen en heeft veel capaciteit voor olietransport en olieopslag. Wij zijn hierdoor een belangrijk centrum van de oliehandel en een van de grootste exporteurs van olieproducten ter wereld. Raffinaderijen bieden een directe werkgelegenheid van 4.000 banen en een indirecte werkgelegenheid van meer dan 30.000 banen. En de sector voegt miljarden toe aan de Nederlandse economie.
Dat zijn mooie cijfers, maar… we weten allemaal dat de sector in zwaar weer verkeert. Zowel in Nederland als elders in Europa. De concurrentie van buiten Europa is sterk. In de Verenigde Staten, het Midden-Oosten en in opkomende economieën zijn de kosten van arbeid, grondstoffen en energie lager. Bovendien sluit bij veel Europese raffinaderijen de productie onvoldoende aan op de veranderende marktomstandigheden. De vraag naar benzine neemt af en die naar kerosine en diesel toe.
Ook de energietransitie stelt de sector voor grote uitdagingen. Wereldwijd wordt de ambitie gedeeld klimaatverandering tegen te gaan. Om daaraan bij te dragen, hebben de EU-lidstaten afspraken gemaakt voor de periode tot en met 2050. Het belangrijkste doel is het verminderen van de CO2-uitstoot met 80 tot 95 procent ten opzichte van die in 1990. Ook in Nederland hebben bedrijven en overheden afgesproken hier samen naar toe te werken. Dat is geen geringe opgave. Voor bedrijven brengt het voldoen aan milieuwetgeving extra kosten met zich mee, hetgeen een negatief effect kan hebben op het concurrentievermogen van de sector.
Wat kunnen bedrijven in de sector doen? Wat zijn de opties? Het belangrijkste is om – zoals we dat in Nederland zeggen – je zeilen naar de wind te zetten. Producten maken waar vraag naar is, produceren op een energie-efficiënte manier en daartoe investeren in nieuwe technologie.
Dat is precies wat ExxonMobil doet. De komende drie jaar wordt maar liefst een miljard dollar geïnvesteerd in de vernieuwing van de hydrocracker, waarvan de bouw vandaag begint. ExxonMobil kan hierdoor beter voldoen aan de vraag naar brandstoffen in ons deel van de wereld. De Rotterdamse ExxonMobil-raffinaderij is nu al een van de meest energie-efficiënte in Europa. Door in de vernieuwde installatie speciale katalysatoren te gebruiken, blijft dat ook in de toekomst zo.
Ik weet dat u in uw sector bezorgd bent over de Europese milieuplannen en ik begrijp die zorgen. Het is goed dat de EU voorop wil lopen bij het beperken van de CO2-uitstoot, maar dat mag er niet toe leiden dat Europese bedrijven niet meer kunnen concurreren op de wereldmarkt. Als internationale bedrijven gedwongen worden hun productie naar buiten de EU te verplaatsen, is dat per saldo schadelijk voor klimaat en milieu. Daarom ben ik voorstander van een ambitieus EU-klimaatbeleid dat rekening houdt met de belangen van die internationale bedrijven.
ExxonMobil laat in Nederland al 125 jaar zien dat je succesvol kunt blijven, terwijl de wereld sterk verandert. Visie en ondernemerschap hebben het bedrijf gemaakt tot wat het op dit moment is: de grootste beursgenoteerde olie- en gasmaatschappij ter wereld.
Nogmaals van harte gefeliciteerd met dit jubileum en veel succes met de bouw van de nieuwe hydrocracker, een aanwinst voor Rotterdam en voor Nederland.
Dank u wel.