Ministerraad 2 oktober 2015

Minister-president Rutte:
Het was een wat lange ministerraad, veel dingen te bespreken. Ik pak er een paar uit. Ik heb teruggeblikt op in ieder geval mijn deel van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties en de conferentie over sustainable development goals. Ik denk dat dat een paar goeie dagen waren. Heel veel gesprekken ook gehad en marge daarvan over natuurlijk Syrië. Over het vluchtelingenvraagstuk maar ook over de VN-missies en hoe kunnen we die versterken. En wat je ziet is zeker op het laatste punt een heel groot commitment en op het vluchtelingenvraagstuk met heel veel mensen gesproken, onder anderen met de baas van de UNHCR, maar ook met Davutoğlu, de premier van Turkije en veel anderen.
Dat is echt een taai probleem maar je ziet wel dat geleidelijk aan, volgens mijn waarneming, Europa natuurlijk steeds op één lijn zit. Ook na de laatste Europese Raad en dat het ook lukt om de gesprekken nu met de regio goed te voeren. Waarbij natuurlijk het hele vraagstuk Syrië en de onduidelijkheid daar en de rol van Rusland nu. Die zich niet alleen lijkt te beperken tot het bestrijden van ISIS maar ook de oppositie tegen Assad, is daarbij natuurlijk een complicerende factor.
Vandaag daarnaast natuurlijk ook gesproken over het onderwerp migratie. We zijn natuurlijk volop bezig om die hele toestroom van asielzoekers om dat in goede banen te leiden. Die komen inderdaad ook weer voor een belangrijk deel uit Syrië. We hebben afgelopen weken heel veel van gemeenten gevraagd om de locaties voor eerste opvang beschikbaar te stellen. Daar is ook op grote schaal opvolging aan gegeven. En dat is positief. Daarnaast kijken we natuurlijk wat we kunnen doen om te zorgen voor voldoende huisvesting voor vergunninghouders.

Voorstel van Stef Blok vandaag, Wonen en Rijksdienst, besloten om op grote schaal leegstaande overheidspanden zoals kantoren, kazernes en zorginstellingen, om die beschikbaar te stellen aan gemeenten. Zodat de druk op de bestaande voorraad aan sociale huurwoningen wordt verlicht er maar ook meer doorstroming gaat komen van inmiddels zo'n 12, 13.000 mensen in AZC's die eigenlijk zouden moeten doorstromen naar een woning. Die zal wel wat soberder zijn dan men misschien tot nu toe gewend is en meer families in een huis of anderszins zal daar een zekere soberheid zijn maar dat is onvermijdelijk ten einde dit in goede banen te leiden. We hebben ook gesproken over de berichten dat er in een aantal opvanglocaties sprake is van geweld of van norm-overschrijdend gedrag.
Wat dat betreft is het goed vast te stellen dat in Nederland, in onze asielzoekerscentra, de Nederlandse normen en waarden gelden. Dat maken we ook duidelijk aan alle AZC-bewoners door middel van uitleg dat discriminatie, intimidatie, op basis van artikel 1 van onze Grondwet, dat die verboden zijn. Dat ze zich eraan te houden hebben. Het COA is er ook heel precies in, tolereert geen beledigende en discriminerende uitingen over religie, over sekse, over seksuele geaardheid, over leeftijd, over etniciteit of over nationaliteit. Bewoners van een AZC ondertekenen bij aankomst de daar geldende huisregels. Die zijn gebaseerd op de omgangsvormen die wij in Nederland hanteren.
Het personeel van het COA ziet erop toe dat deze huisregels worden nageleefd en spreken bewoners ook aan op afwijkend gedrag. En als zaken, en ook dat is de laatste weken hier en daar voorgekomen, als die de openbare orde raken dan wordt altijd de politie ingeschakeld. Asielzoekers kunnen en zullen, en dat is net zoals bij alle burgers, bij de delicten worden bestraft en eventueel gedetineerd. En ook kunnen sancties worden opgelegd zoals geldboetes, overplaatsing of in het uiterste geval ook beëindiging van de opvang. Het lijkt me goed ook dat hier te melden.

Dan tot slot, volgende week ben ik wel hier, maar in de tussentijd ben ik weer op reis. Ik ga met een handelsmissie met de Vlaamse collega naar Atlanta, met Geert Bourgeois. Dat is een gemeenschappelijke economische missie van Nederland en Vlaanderen zoals ik die eerder naar Houston heb gehad met toen nog Kris Peeters, Vlaamse minister-president. Georgia is een van de snelst groeiende staten van de Verenigde Staten, heel veel bedrijvigheid. Er gaat een delegatie mee van 85 Nederlandse en Vlaamse bedrijven, kennisinstellingen en er liggen dus goede kansen voor ons bedrijfsleven om daar die economische groei ook aan te haken en er voor te zorgen dat het ook in Nederland weer zorgt voor meer banen en meer welvaart.