Korte toespraak Rutte bij de herdenking van Nelson Mandela in de Tweede Kamer
Minister-president Rutte heeft een korte toespraak gehouden bij de herdenking van het overlijden van Nelson Mandela in de Tweede Kamer op 10 december 2013.
Mevrouw de Voorzitter,
Vorige week donderdag overleed Nelson Mandela. Zijn dood kwam niet onverwacht, maar het nieuws maakte wereldwijd wel enorm veel los. Zelden verloor de wereld een man met zo'n groot en onomstreden moreel gezag en zoveel charisma.
Zuid-Afrika rouwt om het verlies van zijn 'Madiba' en de wereld rouwt mee. Want Nelson Mandela heeft ons tijdens zijn lange en veelbewogen leven allemaal geraakt.
Mandela was een van die uitzonderlijke mensen die al tijdens zijn leven het gezicht werd van een tijdperk. De beelden van zijn vrijlating in 1990 zijn en blijven onvergetelijk. Plotseling was daar die man, die we tot dan eigenlijk alleen kenden van enkele korrelige zwart-wit foto's. Die opgeheven vuist boven dat lachende, open gezicht. Het was een emotioneel moment waarop de wereld veranderde, vergelijkbaar met de val van de muur een jaar eerder.
Zelfs na 27 jaar Robbeneiland bleef Mandela geloven in het positieve. In de menselijkheid. Die positieve levensinstelling was misschien wel zijn zijn grootste kracht. 'Dingen lijken altijd onmogelijk, totdat ze klaar zijn', zei hij ooit. Vanuit die grondhouding bouwde hij na zijn vrijlating aan een nieuw Zuid-Afrika. Een Zuid-Afrika van eenheid, gelijkwaardigheid en verzoening.
En dat deed hij met de wijsheid en mildheid die zo kenmerkend voor hem waren.
Niet confronterend, maar verzoenend.
Niet met geweld, maar met overleg.
Niet wraakzuchtig, maar rechtvaardig.
Dat was Mandela ten voeten uit: een verbinder.
Zo hebben we hem ook in ons land leren kennen. Bij meerdere gelegenheden sprak Mandela over de speciale band die hij met Nederland voelde. Die speciale band was er ook andersom en dat maakt ons verdriet over zijn dood alleen maar intenser. Nederland was voor Mandela niet het land van dat gehate woord 'apartheid', maar juist van de strijd daartegen. En voor die herinnering zijn we dankbaar.
Mevrouw de voorzitter, de man die wij vandaag herdenken, zei ooit het volgende:
What counts in life is not the mere fact that we have lived. It is what difference we have made to the lives of others that will determine the significance of the life we lead.
Nelson Mandela maakte dat verschil. Voor Zuid-Afrika én voor de rest van de wereld. En de erfenis die hij nalaat is blijvend. Een erfenis van hoop, grote persoonlijke moed en een compromisloze keuze voor de vrede. Daarmee blijft Nelson Mandela ons inspireren. Wij gedenken hem met het diepste respect.