Kick off campagne Alert Online

Toespraak door minister Opstelten tgv kick off campagne 'Alert Online' . Utrecht, Rabo Bestuurscentrum, 12 november 2012

Dames en heren,

Van harte welkom ook namens mij, bij deze kick off bijeenkomst van de campagne Alert Online. Dank aan de Rabobank voor het beschikbaar stellen van deze fantastische locatie in het Rabo Bestuurscentrum. 

U weet dat deze toren in de volksmond “De Verrekijker” wordt genoemd. Toen we hier zojuist kwamen aanrijden en ik het silhouet van de toren zag oprijzen, dacht ik: dat is wel een heel toepasselijke bijnaam. En al zeker vandaag. Een verrekijker is immers een instrument dat je in staat stelt het gevaar al van verre te zien aankomen. Een prima hulpmiddel voor eenieder die alert wil zijn. En dat is ook precies het doel van de campagne die we vandaag gaan lanceren: overheid, bedrijfsleven, vitale sectoren én individuele consumenten beter bewust maken van de risico’s die we lopen in het digitale domein.

Het is overigens niet zomaar dat we hier vandaag te gast zijn bij de Rabobank. En heus niet alleen vanwege de symbolische vorm van het gebouw. Of misschien toch wel een beetje: Rabo maakt al dankbaar gebruik van die verrekijker. Als een van de eerste grote organisaties is de bank een eigen, interne campagne gestart om zijn medewerkers alert te maken op de gevaren van cyber incidenten. De medewerkers hebben deze campagne met veel enthousiasme opgepakt. Daar heb ik zojuist, op weg naar deze ruimte, al het een en ander van kunnen zien. Rabo lijkt me een uitstekend voorbeeld van een organisatie die zijn eigen verantwoordelijkheid neemt op het terrein van cyber security – iets wat we met deze landelijke bewustwordingscampagne nog veel meer willen stimuleren.

Want bewustwording, dames en heren, daar begint het allemaal mee. U weet, op het terrein van cyber security hebben we als overheid de laatste jaren bepaald niet stilgezeten:

  • Zo hebben we, in nauwe samenwerking met tal van partners, een Nationale Cyber Security Strategie ontwikkeld
  • Sinds – pakweg - anderhalf jaar is de Cyber Security Raad actief
  • En begin dit jaar werd het Nationaal Cyber Security Centrum operationeel, dat moet uitgroeien tot het expertisecentrum op het gebied van cyberveiligheid en de beheersing van incidenten op dit terrein. 

Een belangrijke actielijn in de Nationale Cyber Security Strategie is versterking van de weerbaarheid tegen ICT-verstoringen en cyberaanvallen. Maar effectief maatregelen nemen om je weerbaarheid te vergroten kun je pas, als je eerst goed weet wat nu eigenlijk de risico’s zijn die je bedreigen. 

En weten we dat eigenlijk wel zo goed? Ik zou zeggen: daar kan nog wel het een en ander aan verbeterd worden. Dat zeg ik niet zomaar; ik baseer me daarbij op een onderzoek dat we hebben laten uitvoeren naar kennis, bewustzijn en gedrag ten aanzien van cyber security. Dat onderzoeksrapport, Cyber Security Awareness, is onlangs gereed gekomen. Erik Akerboom, de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, zal daar zo meteen nader op ingaan. Maar wat mij opviel was dat er nog flink wat werk aan de winkel is. Zo denken veel mensen bij cyber security vooral aan het beschermen en beveiligen van je computer tegen virussen. Bescherming van informatie en persoonsgegevens blijkt veel minder te leven, zowel bij organisaties als bij individuele consumenten. De helft van de consumenten heeft zelfs geen idee wat cyber security nu eigenlijk is. En veel consumenten blijken gebruik te maken van wachtwoorden die niet voldoen aan de veiligheidsvoorschriften. 

Nogmaals: de heer Akerboom zal op dit belangrijke rapport zo meteen nog uitgebreid ingaan - met name ook waar het gaat om bedrijven en instellingen. Met het ‘schot voor de boeg’ dat ik zojuist gaf, wil ik maar aangeven dat de campagne Alert Online beslist geen overbodige luxe is. Want het mag allemaal best een tandje hoger, waar het gaat om het bevorderen van de alertheid rond cyber security!

De komende tien dagen staan dan ook in het teken van een grootscheepse campagne. Met die campagne willen we internetgebruikers en organisaties beter bewust maken van de digitale risico’s die zij lopen. Dat gebeurt via radiospotjes, interviews en artikelen in de media, congressen en andersoortige expertbijeenkomsten, een “reuring-café”, blogs, columns, sociale mediaberichten – noem het allemaal maar op. 

Alert Online is niet een initiatief van de Rijksoverheid alleen. Daar zijn tal van andere partijen – publiek én privaat – bij betrokken. Samen hebben we immers geconstateerd dat het bewustzijn van cyberrisico’s in verschillende sectoren nog te kort schiet. Samen ondernemen we dan ook actie om die alertheid – en daarmee ook onze weerbaarheid tegen cyberincidenten - te vergroten. Want zeker op het gebied van cyber security geldt: samenwerking werkt! Kijk bijvoorbeeld maar naar het Nationaal Cyber Security Centrum, waar ook de vitale sectoren, grote bedrijven en partners uit de wereld van onderzoek en wetenschap al steeds beter aansluiting bij weten te vinden. 

Het mooie van Alert Online vind ik bovendien dat – parallel aan, of in aansluiting op de landelijke overall campagne – elke deelnemende organisatie ook zijn eigen, intern gerichte campagne kan voeren. Met gebruikmaking van campagnemateriaal van Alert Online, maar dan geheel op maat gemaakt. Op maat voor de eigen medewerkers en gericht op de specifieke gevaren die hun organisatie loopt op het gebied van cyber security. 

Kortom: een goed doordachte en naar mijn verwachting effectieve campagne. Een campagne die overheid, vitale sectoren, bedrijven én individuele consumenten beter bewust zal maken van de risico’s in het digitale domein en hoe je je daartegen kunt wapenen. 

Dan volgt nu het grote moment van de officiële kick off van Alert Online. De organisatie had eerst allerlei ingewikkelde high tech snufjes voor me bedacht, met touch screens en kleine digitale knopjes. Maar ik ben mij als geen ander heel goed bewust van de risico’s die daar aan kleven. Zoals u weet, heb ik nogal grote handen en voor je het weet, klik je het verkeerde digitale knopje aan – met alle ongewenste cybergevolgen van dien. Doe mij nou maar gewoon zo’n vertrouwde, grote rode knop, zei ik. Dat maakt het allemaal wat makkelijker en het publiek kan goed zien wat ik doe. 

Afijn, daar gaan we dan. Het is mij een groot genoegen om bij dezen het startsein te geven voor de landelijke campagne Alert Online.