Persconferentie na de ministerraad, 6 juli 2012

Mediatekst | 06-07-2012

INLEIDEND STATEMENT:
Dames en heren, de Tweede Kamer is met reces kan ik u mededelen. Zij hebben gisteren nog tot na middernacht vergaderd. Mijn collega Fred Teeven - die tot het laatst is gebleven - had vanochtend wel even behoefte aan een extra kopje koffie.
De Eerste Kamer en het kabinet gaan nog wel een week door. De Eerste Kamer zal volgende week nog een aantal belangrijke wetsvoorstellen behandelen. Dat zijn wetsvoorstellen die voortvloeien uit het Begrotingsakkoord. Wij hebben volgende week ook nog een ministerraad en een Rijksministerraad. Ik heb alle premiers van het Koninkrijk, dus de drie collega's, uitgenodigd om daar bij te zijn, zodat we nog een keer heel goed kunnen spreken over een aantal onderwerpen die het Koninkrijk als geheel aangaan en dan in het bijzonder kwesties rondom begroting en een aantal juridische vragen.

Vandaag hebben we in de ministerraad de nodige besluiten genomen. Ik wil er een paar toelichten. Er is gesproken over het wetsvoorstel herziening toezicht op de advocatuur. Advocaten hebben binnen onze rechtsorde een bijzondere positie. Daarom wordt gecontroleerd of zij hun voorschriften ook echt goed naleven en geen misbruik maken van hun privileges. Deze controle voldoet op dit moment niet meer aan de eisen van de tijd en met dit wetsvoorstel dat nu klaar is wordt het een en ander aangescherpt. En advocaten die zich niet aan de regels houden, worden tuchtrechtelijk hard aangepakt.

Het tweede wetsvoorstel dat vandaag is behandeld en wordt doorgezonden is het wetsvoorstel adolescentenstrafrecht. Dit wetsvoorstel past in de ontwikkelingen die we de laatste jaren met elkaar in gang hebben gezet om Nederland veiliger te maken. De pakkans verhogen, sneller en in veel gevallen ook strenger straffen. Snellere procedures, zodat er minder tijd zit tussen een delict en een straf. Afgelopen week heb ik tijdens een werkbezoek aan Amsterdam gezien hoe dit gaat. De top 600, de veelplegersaanpak in Amsterdam zeer succesvol. Inmiddels is het aantal overvallen in Amsterdam met een kwart teruggelopen. Dertig organisaties werken samen. Ik was daar te gast van een van de tien interventieteams, een team in de Bijlmer waar zestig van deze zeshonderd  figuren die bijzondere aandacht van de politie hebben en er werken acht agenten en collega's zeer gericht om dat probleem op te lossen en dus niet zoals vroeger dat iemand begaat een overtreding en dan gaan we die persoon om die reden vervolgen. Nee, we hebben die persoon in beeld en als die overtredingen begaat, is dat reden om natuurlijk weer bijzondere aandacht te hebben, maar we hebben de hele persoon in beeld. Niet alleen de persoon, ook de familie, ook de broertjes en zusjes, en het blijkt te werken. Dus het is echt een succesvolle aanpak van Eberhard van der Laan en zijn team en in dat kader past ook dit adolescentenstrafrecht, want dat richt zich in het bijzonder op een samenhangend sanctiepakket voor de groep tussen 15 en 23 jaar.

Dan de mediawet. Daarmee geven we uitvoering aan het regeerakkoord. We willen naar een eenvoudiger publieke omroepbestel. Vanaf 2016 bestaat dat uit maximaal acht omroepen, waarvan zes op basis van leden en daardoor kan de uitvoering van de taak van de omroep eenvoudiger worden en kunnen veel kostbare kosten worden voorkomen en dat leidt dus ook tot een forse besparing.

Tot slot, vandaag, wil ik met u stilstaan bij het ons vanochtend bereikte treurige nieuws van het overlijden van oud-Dichter des Vaderlands, Gerrit Komrij. Een groot schrijver. Zijn werk werd bewonderd en mag ik zeggen, zijn kritieken werden gevreesd en waren bevreesd. Voor velen, ook voor mij, vormde hij de eerste kennismaking met de poëzie, want wie is er niet opgegroeid met zijn prachtige bloemlezingen van de Nederlandse poëzie die door zijn hele loopbaan zijn bijgewerkt en uiteindelijk twee zeer kloeke delen omvat, waarin de hele Nederlandse poëzie vanaf de zeer vroege tijd, twaalf/dertiende eeuw tot en met het heden op een prachtige wijze is vertegenwoordigd, los uiteraard van zijn eigen gedichten en zijn eigen andere werken.

VAN DER HEYDE (NOS)
Er is gisteren een motie aangenomen die erom vraagt dat Nederland uit het programma voor de ontwikkeling van de JSF stapt. Gaat het kabinet die motie uitvoeren?

RUTTE
Die motie hebben wij in beraad en daar nemen wij de tijd voor.

VAN DER HEYDE
Waarom?

RUTTE
Omdat het een motie is die vergaande consequenties heeft en wij het noodzakelijk vinden om ook voldoende tijd te nemen om een oordeel over die motie te formuleren.

VAN DER HEYDE
Verwacht u nog dat dit demissionaire kabinet daar een besluit over gaat nemen?

RUTTE
Dat valt te bezien. Het is een belangrijke zaak. Het gaat om veel banen, het gaat om veel belangen. Er is ook een onderzoek toegezegd door Hans Hillen naar de totale kostenstructuur rondom het JSF-project, in het bijzonder de testfase, de ontwikkelfase waar we nu inzitten. Dus we moeten het ook in samenhang daarmee bekijken en dat betekent ook dat we niet over één nacht ijs gaan bij een beoordeling van deze motie.

VAN DER HEYDE
Als ik het goed herinner, verwachtte hij dat dat onderzoek in november zo'n beetje afgerond zou zijn. Dat betekent dus dat het sowieso over de verkiezingen heen getild wordt?

RUTTE
Dat is de afronding van het onderzoek. Het is niet zo dat noodzakelijkerwijs onze reactie op de motie ook zo lang duurt.

VAN DER HEYDE
Dus het zou kunnen dat u volgende week er uitsluitsel over kunt geven?

RUTTE
Ja, het kan ook later zijn.

WESTER (RTL NIEUWS)
Wat vindt u van de dreigementen, stevige woorden die de Finse minister van Financiën heeft gesproken over het mogelijk uit de euro treden van Finland?

RUTTE
Ik sluit me aan bij wat ook De Jager daarover gezegd heeft. We gaan die woorden verder niet recenseren. Er is vandaag contact geweest in een al gepland telefoongesprek tussen de Duitse minister en de Finse minister en De Jager - de ministers van Financiën - over alle ontwikkelingen in de eurozone. Die hebben regelmatig overleg als landen die hechten aan solide begrotingsbeleid en die ook vertrouwen genieten van de financiële markten en ook daar is nog eens bevestigd dat Finland volledig onderdeel is van de euro en er geen plannen zijn om ermee te stoppen.

WESTER
Maar er wordt wel mee gedreigd?

RUTTE
De Finse minister heeft een aantal uitspraken gedaan waar u aan refereert. Die ga ik verder niet recenseren. Ik stel vast dat er geen plannen zijn in Finland om de euro te verlaten.

WESTER
Maar ik kan me voorstellen dat in dat telefonisch gesprek minister De Jager wel gevraagd heeft van hoe bedoelt u dat nu precies aan zijn Finse collega?

RUTTE
Over dat telefoongesprek, daar was ik niet bij. En al zou ik weten wat er allemaal besproken is, dan laat ik dat aan de vertrouwelijkheid van het gesprek. Er is geen enkele aanwijzing dat Finland uit de euro wil. Er is alleen een mededeling van de Finse minister van Financiën en de dame laat weten dat het denkbaar is dat onder bijzondere omstandigheden… maar er zijn geen enkele plannen in Finland om uit de euro te stappen.

WESTER
Maar ze dreigt er wel mee.

RUTTE
Nogmaals, ik ga niet recenseren wat de Finse minister van Financiën zegt. Ik stel vast dat Finland onderdeel is van de eurozone, dat er geen plannen zijn in Finland om de eurozone te verlaten.

WESTER
Is het koren op de molen van partijen als de PVV die dat eigenlijk ook willen? Dat die nu kunnen zeggen kijk in Finland overwegen ze het ook. Ik zie het op twitter allemaal gebeuren vandaag.

RUTTE
Nee.

WESTER
Toch zijn er veel mensen die nu reageren van kijk, de Finnen zijn heel stoer, waarom Nederland niet?

RUTTE
Europa is de markt en de munt. Die zijn allebei van ontzettend groot belang voor een exportland als Nederland. Daarom werken we ook zo hard aan de oplossing van het probleem, maar wel op een manier dat we geen Nederlands belastinggeld steken in het financieren van de staatsschuld in Zuid-Europa. Zuid-Europa moet zelf de problemen oplossen, maar de munt is cruciaal als de pendant van de markt en Nederland is het meest exporterende land van de EU. Nederland heeft groot belang bij dat lidmaatschap, heeft groot belang bij die markt, heeft groot belang bij die munt. Wij trekken heel goed op samen met de Finnen en de Duitsers. Ik heb deze week meerdere keren contact gehad met mijn Finse collega, minister-president Katainen van Finland. Die contacten zijn uitstekend. Ik heb geen enkele aanwijzing dat Finland van plan zou zijn de eurozone te verlaten.

WESTER
Uw argumenten zijn bekend, maar is het dan toch niet lastig als Nederland zo nauw optrekt met Duitsland en met Finland dat een Finse minister van Financiën met dit soort uitlatingen toch wel ruis veroorzaakt?

RUTTE
Daarmee vraagt u mij te recenseren wat zij heeft gezegd en dat doe ik niet. Ik stel vast dat er geen plannen zijn in Finland om de eurozone te verlaten.

WESTER
Maar u kunt toch best zeggen dit komt ons niet zo goed uit, dit is niet handig?

RUTTE
Ik recenseer nooit uitspraken van collega's. Ik kijk naar de feiten en er is op dit moment geen feit dat laat zien dat Finland plannen zou hebben om uit de euro te stappen.

WESTER
Maar soms als het om de Grieken, Portugezen en de Spanjaarden gaat, doet u dat wel. Dan zegt u ik heb niks met Griekenland, ik heb er niks mee te maken, allemaal onverstandig wat daar gebeurt.

RUTTE
De situatie is daar anders. Nederland draagt via het noodfonds bij aan het oplossen van problemen in Zuid-Europa, waarbij het voortouw moet worden genomen door de landen. Het kan alleen die problemen oplossen als de Zuid-Europese landen zelf de begroting op orde brengen, de hervormingen doorvoeren en alle maatregelen nemen om groei los te trekken. Alleen dan kun je via het noodfonds de landen in de tussentijd tijdelijk bijstaan. Maar alles moet erop gericht zijn dat dat tijdelijk is, dat de kans zo groot mogelijk is dat we onze centen terugkrijgen en dat die landen uiteindelijk op het niveau komen dat ze ook meekunnen in die eurozone, in die Europese Unie. Dat is in ons belang, het is ons spaargeld, onze pensioenen. Ik veroorloof mij daar een opvatting over, omdat we daar actief aan bijdragen. Finland vraagt geen geld aan Nederland. Finland is een sterke economie die geheel zelfstandig in de jaren negentig uit een grote economische dip is gekomen en het is een voorbeeld voor heel Europa hoe je dat moet doen. Er is nu een uitspraak van de Finse minister van Financiën. Die laat ik even voor wat die is. Ik kijk naar de feiten.

WESTER
U bent toch niet geschrokken van die uitspraken?

RUTTE
Ik recenseer nooit uitspraken van de ministers en al helemaal niet van landen die niet bij ons aankloppen voor steun.

WESTER
Hoe moet ik als Nederlandse burger, kiezer de uitspraken van de Finse minister van Financiën beoordelen?

RUTTE
Dan zou ik als kiezer kijken naar de feiten en zien dat er geen plannen zijn van Finland om de eurozone te verlaten, dat Finland volop meewerkt om de problemen in de eurozone op te lossen, bijvoorbeeld tegen strengere conditionaliteiten, dat wij met de strenge, zuinige landen in Noord-Europa zoals Duitsland en Finland, dat Nederland daar zeer nauw mee optrekt en dat op zichzelf is ook comfortgevend.

WESTER
Dezelfde positie dus als Nederland. Nederland heeft ook geen plannen om uit de euro te stappen.

RUTTE
Nee.

WESTER
Had de minister De Jager dezelfde woorden mogen gebruiken in een interview als de Finse minister van Financiën?

RUTTE
U vraagt me via een omweg om te recenseren wat de collega van de heer De Jager in Finland heeft gezegd en daar geef ik geen recensie van.

VAN DER HEYDE
De strekking van wat zij zei is eigenlijk dat Finland niet tegen elke prijs in die euro wil blijven zitten. Wil Nederland wel tegen elke prijs in die euro blijven?

RUTTE
Het heeft geen zin om daar uitspraken over te doen. In de eerste plaats omdat ik dan een recensie geef van de Finse collega en Nederland is bereid de problemen in Zuid-Europa daarbij te helpen die op te lossen mits Zuid-Europa zelf alles doet wat daarvoor nodig is, namelijk de begroting op orde brengen, ervoor te zorgen dat de noodzakelijke hervormingen worden doorgevoerd, dat er groei wordt veroorzaakt. Dat zijn buitengewoon pijnlijke aanpassingsprocessen die aan de gang zijn in landen als Spanje en Italië, want die moeten in zeer korte tijd 30, 40 jaar achterstallig onderhoud wegwerken. Achterstallig onderhoud wat zichtbaar is geworden na het omvallen van Lehman en de daarop in 2008 uitgebroken kredietcrisis. Die heeft zich inmiddels vertaald in een schuldencrisis en die laat zien de grote onevenwichtigheden binnen de eurozone en die moet Zuid-Europa zelf oplossen. Wij zijn bereid tijdelijk daarin bij te staan, mits zij alle noodzakelijke maatregelen nemen. Maar voor een land als Nederland is de euro van levensbelang. Je kunt niet een exportland zijn als Nederland met een positie dat wij 70% van onze export hebben naar de landen van de eurozone, waarbij wij die sterke markt nodig hebben inclusief een sterke munt, maar verder ga ik niet speculeren over uittreden uit de euro. Er zijn geen plannen voor in Nederland. Nederland wil van die euro een succes maken in ons belang, voor ons pensioengeld, onze banen, voor de toekomst van onze kinderen en daar werken we keihard aan.

BRIL (RADIO 1)
Heeft het kabinet vandaag ook besloten om de langstudeerdersboete af te schaffen?

RUTTE
Nee.

BRIL
Waarom niet?

RUTTE
Waarom wel?

BRIL
Ik vraag het omdat ik vanochtend een VVD-lijsttrekker hoorde zeggen dat er een gehate langstudeerdersboete is en laat die man ook nou minister-president zijn en als iets gehaat is, zou ik het direct afschaffen.

RUTTE
Zoals u weet presenteerde ik vanochtend het VVD-verkiezingsprogramma. Dat is onze inzet van de VVD bij de formatie. Ik sta hier vandaag als voorman van een coalitiekabinet waar ook nog een andere in zit.

BRIL
Dat begrijp ik, maar de VVD heeft altijd verdedigd dat die langstudeerboete belangrijk is om onder andere mensen snel te laten studeren. Vindt u dat nu niet meer?

RUTTE
U gaat me nu allerlei vragen stellen als VVD-lijsttrekker en dat vind ik niet fair. Dus daar ga ik ook niet op in.

BRIL
Wordt het niet lastig nu de komende tijd dat u dit soort vragen de hele tijd krijgt…

RUTTE
Als u ze niet stelt, wordt het niet lastig. Andere vraag.