‘Zorg dat zijn mensen’

Frieslab zoekt naar knelpunten in de zorg en welzijn. Het doel is om oplossingen voor deze knelpunten te vinden. Frieslab organiseerde op 12 maart 2012 een symposium waarin werd teruggekeken op de afgelopen drie jaren en vooruitgekeken naar de komende drie jaren. Marie Claire de Vries, afdelingshoofd Langdurige Zorg bij VWS hield, namens staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten, een speech.

Goede zorg ontstaat bij mensen die zorgzaam zijn. Niemand weet beter wat goede zorg is dan de medewerkers op de werkvloer, want die luisteren naar cliënten en naar hun hart. Ik heb vertrouwen in die medewerkers.

Frieslab heeft laten zien dat dit vertrouwen gegrond is. Wanneer de zorg voor de cliënt centraal staat en niet de regels, wordt veel bereikt voor die cliënt. De veelheid aan resultaten bij Frieslab bevestigen dit: cliëntondersteuning op maat, meer eigen regie voor de cliënt. ‘Last but not lease’ de cliënt voelt zich hierdoor gehoord.

Frieslab is een mooi voorbeeld van hoe de vraag van de cliënt boven de regels staat en de professional weer zijn werk kan doen, namelijk zorg verlenen.

Ik juich dit soort initiatieven van harte toe. Ik wil ze zelfs doorontwikkelen. Ik heb instellingen in de langdurige zorg gevraagd mij regels op te sturen die hen hinderen. Zij hebben mij 700 regels toegezonden.

Met het programma regelarme instellingen ga ik in tegen deze brij van regels. Die regels zijn soms noodzakelijk, vaak overbodig. Instellingen zullen binnen dit programma regelarm werken. Want niet de zorg moet aantonen dat de regel niet nodig is, nee, de regelgever moet aantonen dat de regel nodig is. En dat kan net zo goed de overheid zijn. Ik draai de bewijslast om en ga uit van vertrouwen.

In 28 experimenten mogen medewerkers meer naar eigen inzicht gaan handelen. Waar Frieslab opereert binnen de bestaande regels, wordt in het programma regelarme instellingen een stap verder gezet.

We passen waar nodig hinderlijke regels aan of schaffen ze af. Ik hoop er veel overboord te kunnen gooien.

De positieve resultaten van Frieslab zeggen genoeg. Ik hoop met mijn programma dezelfde soort resultaten te boeken. En tegelijkertijd heb ik daar veel vertrouwen in.

Het programma is wat mij betreft geslaagd wanneer cliënten tevreden zijn en medewerkers hun werk zo kunnen doen dat ze er trots op zijn.

Ontwikkelingen vergelijkbaar met die van Frieslab zijn hard nodig. Vooral nodig om de kwaliteit te verbeteren en de zorg betaalbaar te houden voor de meest kwetsbaren.

We leven langer en blijven langer gezond dan vroeger. De goede zorg in Nederland heeft daar aan bijgedragen. Natuurlijk zijn daar ook kosten aan verbonden.

De afgelopen 10 jaar stegen de zorgkosten met 4,4% per jaar. Het Centraal Planbureau voorspelt dat als we zo doorgaan de zorguitgaven blijven groeien. Waar we nu meer dan 13,2% van ons nationaal inkomen uitgeven aan zorg, zou dat 22% zijn in 2040. En ten opzichte van de huidige hoeveelheid personeel zijn er meer dan 400.000 extra medewerkers nodig tussen 2025 en 2030.

Het kabinet neemt daarom ook noodzakelijke hervormingen om de zorg betaalbaar te houden voor de meest kwetsbaren in de samenleving. Dat gebeurt vanuit het besef dat kwaliteit ontstaat in de goede relatie tussen de cliënt en de professional. De voorgenomen decentralisatie van begeleiding en jeugdzorg zullen daar ook aan bijdragen.

Gemeenten en lokale partijen krijgen hiermee de kans en het vertrouwen om veel te betekenen voor kwetsbare mensen die ondersteuning en zorg nodig hebben. Dit maakt het makkelijker om laagdrempelig contact te maken met mensen. En om rekening te houden met hun persoonlijke situatie.

Medewerkers luisteren naar de behoefte van de cliënt en bieden passende zorg aan. Dit gesprek vindt plaatst aan de keukentafel.

De werkwijze van Frieslab zou je eigenlijk ook kunnen zien als een soort keukentafel: samenwerken om om praktische oplossingen voor problemen te bedenken, waarbij de cliënt centraal staat.

Frieslab levert ook een bijdrage aan de noodzakelijke hervormingen. Zij wordt door VWS gesteund om componenten te verzamelen die bijdragen aan de goede aansluiting tussen wetten en regels. Dit gebeurt op verschillende levensdomeinen van de cliënt.

Ik zeg steun toe voor in eerste instantie twee jaar, met de mogelijkheid van nog een extra jaar. Frieslab 2 gaat door op de ingeslagen weg met nieuwe accenten die aansluiten bij de hervorming van de langdurige zorg. Enkele onderwerpen die bijvoorbeeld goed passen bij Frieslab:

-De samenwerking tussen zorgverzekeraar, zorgkantoor en gemeente.

- Kansen door de decentralisatie van begeleiding en kortdurend verblijf voor het mantelzorgbeleid en respijtzorg in het bijzonder.

-Rendabele zorg in krimpgebieden.

Ik ben verheugd dat ik vandaag Frieslab 2 officieel mag aankondigen. U gaat als Friese partijen gezamenlijk verder met uw zoektocht naar slimme en simpele oplossingen en betere zorg voor de cliënt. Ik zie dan ook graag de resultaten van Frieslab 2 tegemoet.

Ik wil iedereen heel hartelijk bedanken die de afgelopen jaren zo hard gewerkt heeft om de resultaten van Frieslab te bereiken.

Ik wens u allen heel veel succes bij het vervolg.