Persconferentie na ministerraad 9 maart 2012

Letterlijke tekst van de persconferentie van minister-president Rutte na afloop van de ministerraad op 9 maart 2012.

INLEIDEND STATEMENT:
De tweede keer deze week dat we elkaar zien. Nu in het vertrouwde Nieuwspoort, deze week 50 jaar bestaand. Ik zag nog even de oude foto's terug van hier, Piet de Jong en anderen die hier persconferenties deden. Dat zag er toch allemaal een stuk minder formeel uit. Dus dat vraagt nog weleens om na te denken over de precieze opzet van dit moment.
In ieder geval, ik moet zeggen ik heb genoten afgelopen woensdagavond, galadiner met Nick Clegg. Maar goed, we zagen elkaar deze week bij het Catshuis bij de aftrap van de onderhandelingen. U weet, een mediastilte, ik doe daar verder geen mededelingen over, ook vandaag niet. Dus wie nu weg wil, kan weg, anders ga ik door. Want tijdens de verbouwing is de winkel wel gewoon open. Dus we hebben vandaag als kabinet over allerlei zaken gesproken.

Belangrijkste eigenlijk wat we vandaag besproken hebben is de omgevingswet en dat gaat echt om een heel groot iets. We hebben namelijk overeenstemming bereikt over een belangrijke en ingrijpende maatregel, de bundeling en vereenvoudiging van alle wet- en regelgeving op het terrein van omgevingsrecht in de nieuwe omgevingswet en er wordt nu heel veel geschrapt, heel veel overlap wordt weggehaald. Vijftien bestaande wetten worden nu volledig geïntegreerd in de omgevingswet. Voor ongeveer 25 andere wetten gaan de onderdelen over het omgevingsrecht over naar de omgevingswet. Twee wetten worden volledig ingetrokken. Dit betekent dat voor mensen, voor bedrijven, particulieren veel meer ruimte komt om beslissingen te nemen zonder ellenlange procedures. Het wordt makkelijker om projecten op te starten. Het scheelt heel veel regeldruk en natuurlijk proberen wij zo goed mogelijk de inspraak- en wetsbescherming van mensen en bedrijven overeind te houden. Coördinerend minister is Melanie Schultz. Zij zal de komende tijd over de contouren van het wetsvoorstel overleg plegen met alle relevante stakeholders. Dat gaat van aannemers tot wetenschappers en dat zijn meestal verschillende groepen. Het wetsvoorstel zal dit najaar aan de Raad van State worden aangeboden en dan is het de bedoeling dat het nog deze kabinetsperiode in werking treedt.

Waar ik vooral blij om ben is dat we best veel geleerd hebben van het vorige kabinet. Het vorige kabinet heeft bij de crisis- en herstelwet met Balkenende een heel slimme manier bedacht waarbij hij alle relevante ministers bij elkaar aan tafel zet om knopen door te hakken, toen over de crisis- en herstelwet. En we hebben die aanpak gewoon voortgezet. Dus ook hier hebben we een groepje gevormd voor de meest betrokken bewindslieden en daardoor zijn we erin geslaagd eigenlijk in een heel korte tijd een ongelooflijk complexe operatie, want het is echt ongelooflijk complex, om dat in heel korte tijd te regelen en het heeft gewoon heel vergaande invloed op in hoeverre de overheid een hindermacht is of juist een kracht is die helpt om goede maatschappelijke ontwikkelingen te bevorderen, uiteraard altijd met inachtneming van de rechtsbescherming.

Tweede punt vandaag op de agenda was de kwestie Afghanistan en u weet: het is de ambitie van het kabinet om daar een zo goed mogelijke missie te hebben. Die missie loopt ook goed, maar wij zagen mogelijkheden om nog meer gebruik te maken van de inzet van onze mensen in Afghanistan. Deels hadden we daar al eerder over besloten. Het lagere kader is toegevoegd eerder al met steun van de Kamer. Het train-de-trainer is eerder toegevoegd, maar we hadden ook de ambitie om te kijken naar mogelijkheden bij de grenspolitie, het trainen van agenten buiten het noorden van Afghanistan, buiten onze provincie Kunduz en dat is helaas niet mogelijk omdat we gewoon moeten werken met het feit dat er nu geen parlementaire steun voor is. Dus we hebben besloten om het te beperken de verruiming tot de eerder besloten verruiming, het train-de-trainer en het lagere kader, en niet zover te gaan zoals we wilden en ook dat is de realiteit van een minderheidskabinet wat niet wegneemt dat de missie zelf nog steeds veel steun heeft, ook parlementair, en van groot belang is.

We hebben ook vanmorgen uitvoerig stilgestaan bij de situatie in Syrië. We maken ons natuurlijk ernstig zorgen over het aanhoudende geweld in Syrië. Ik denk dat iedereen dat doet die de beelden ziet. We veroordelen het doden van onschuldige burgers wat daar op grote schaal gebeurt. Wat nu vooral van groot belang is, is de humanitaire toegang. Het toelaten van het Arabische Rode Kruis tot de wijk Baba Amr in Homs is natuurlijk een eerste goede stap, maar meer is nodig. Volledige humanitaire toegang moet gegarandeerd zijn en Nederland zal alles doen - ook in onze contacten met de Russen die goed zijn maar op dit punt nog niet tot een doorbraak hebben kunnen helpen bijdragen - om ervoor te zorgen dat er ook zoveel mogelijk overeenstemming komt in de Veiligheidsraad over een resolutie over Syrië. Maar goed, tot nu toe is de situatie onveranderd dat China en Rusland zo'n resolutie blokkeren.

Tot slot hebben we gesproken, naast allerlei kleinere zaken, gesproken over Griekenland. Vanochtend het goede nieuws dat het Griekse ministerie van Financiën heeft bekendgemaakt dat ruim 85% van de private schuldeisers meedoen aan de omruiling. Die schuldenruil is belangrijk omdat die een groot onderdeel is van het nieuwe Griekse pakket. Er wordt nu beoordeeld over de schuldenruil ook succesvol is. Ik begreep dat Jan Kees de Jager zei: ik moet nu snel door, dat hij u niet te woord kon staan bij het touwtje, want ik moet naar 'the call'. 'The call' is de 'conference call' die nu aan de gang is van de ministers van Financiën uit de eurozone om de situatie met elkaar te bespreken. Wat ook van belang is, is dat er nog een analyse komt van het IMF, ECB en EC waarbij ook een laatste analyse wordt gegeven over de implementatie van alle aan Griekenland gestelde eisen. Die eurogroep vergadert dus op dit moment. Er is nog geen definitief besluit genomen. Er is wel een belangrijke stap gezet met deze - lijkt het - succesvolle omruil van de Griekse schuld. Ook een Nederlandse wens is dit geweest. De Duitsers hebben er veel aan gedaan vanaf vorig jaar mei om ervoor te zorgen dat ook de private sector betrokken zou zijn in een tweede Grieks steunpakket. Ik ben blij dat in ieder geval de eerste signalen zijn dat dat goed gelopen is.

BRIL (RADIO 1)
Over Griekenland wil ik het hebben. U zegt het lijkt goed nieuws. Wat betekent dit nu concreet?

RUTTE
Dit betekent dat heel grote randvoorwaarden voor een tweede Grieks steunpakket van in totaal 130 miljard - belangrijke randvoorwaarde daarvoor is dat de private sector voldoende beteiligt, deelnemend zou zijn in dat tweede pakket zodanig dat ook de schuld van Griekenland zou teruglopen over tijd naar iets boven de 120%. Die is op dit moment onhoudbaar hoog. Dus die komt in een range waarin die houdbaar is. Om dat mogelijk te maken is deze schuldomruil van groot belang omdat anders - dat is randvoorwaardelijk voor dat tweede pakket - anders zou dat tweede pakket niet door kunnen gaan en dan zou je in veel zwaardere scenario's terecht komen. Dus dit is goed nieuws.

BRIL
Maar kun je nu ook al zeggen dat dat steunpakket van 130 miljard er gaat komen?

RUTTE
Dat pakket van 130 miljard staat in principe klaar, maar het besluit erover moet nog genomen worden. Dus daarom vergaderen vanmiddag de ministers van Financiën. Wij wachten nu ook nog op een finaal oordeel van de trojka, dus Washington-IMF, Frankfurt-ECB en Brussel-EC. Die kijkt ook nog een keer naar de analyse op de interpretatie van het totale Griekse pakket en in die combinatie moet bekeken worden of we definitief groen licht kunnen geven.

BRIL
Begrijp ik dat u eigenlijk zegt: het is goed nieuws, maar nog te vroeg om te juichen?

RUTTE
Ja.

BRIL
Is hiermee ook nog niet het faillissement van Griekenland afgewend wat u betreft?

RUTTE
Dat is een stuk verder weg, maar definitief rond krijgen het tweede pakket, dat zal echt nog even duren. Dat kan in de komende dagen een heel eind verder komen. Daar moeten we nog een paar besluiten voor nemen, maar dit is wel een heel belangrijke randvoorwaarde geweest, dat die private sector in voldoende mate meedoet.

BRIL
Heeft het nog gevolgen voor Nederland?

RUTTE
Voor Nederland is het van groot belang dat het tweede Griekse pakket er komt en dat Griekenland niet in een wanordelijk faillissement gaat, omdat onze taxatie is dat de eurozone er een stuk sterker voor staat dan in mei 2010 toen we spraken over het eerste pakket. Dankzij de firewalls, dankzij het feit dat Italië en Spanje een andere regering hebben, het feit dat Portugal en Ierland niet langer over de rand van de afgrond kijken. Al die landen staan er sterker voor, betere regeringen, meer daadkrachtige besluitvorming en de firewalls zijn er. De ECB heeft een grote rol gespeeld met het grote bankenprogramma uit januari en van vorige week. Maar niettemin achten wij het nog steeds van zeer groot belang dat Griekenland niet wanordelijk failliet gaat, omdat wij nog steeds menen dat de gevolgen daarvan te onvoorspelbaar zijn voor het collectief van de eurozone.

BRIL
Tot slot, u zegt het is nog te vroeg om te juichen. Wanneer denkt u dat u wel kunt juichen? Met andere woorden, wanneer verwacht u dat er een definitief besluit genomen wordt of dit voldoende is?

RUTTE
Er zijn al zoveel data genoemd, maar dit zal wel ergens in de komende dagen, week rond moeten komen. Dat kan redelijk snel, maar ik ga me niet vastpinnen op een dag, want we hebben al heel veel dagen gehad.

LAMBIE (RTL NIEUWS)
U zegt inhoudelijk wil ik niets zeggen over de Catshuisgesprekken. Kunt u in ieder geval wel aangeven of u al overeenstemming heeft bereikt over de hoogte van het bedrag van bezuinigingen of zit u in een impasse?

RUTTE
We zeggen helemaal niets over de gesprekken, zelfs niet wat de sfeer aan tafel is. Het spijt me. We hebben echt afgesproken: ik doe dit werk niet zo heel erg lang nog, maar goed ik heb nu een grote formatie meegemaakt en nu onderhandelingen over wat toen in de formatie is afgesproken ook uit te voeren, het gedoog- en regeerakkoord. Het zijn complexe gesprekken en die zijn gebaat bij totale rust rond de stukken en rondom de gesprekken.

LAMBIE
Wanneer verwacht u er wel iets over te kunnen zeggen?

RUTTE
Zodra we klaar zijn.

LAMBIE
Wanneer denkt u dat dat is?

RUTTE
Ook daar kan ik niets over zeggen. Het spijt me. We hebben echt afgesproken helemaal onze mond te houden en ik begrijp… nou goed, in het belang van het proces.

VAN DER HEYDE (NOS JOURNAAL)
De hoogte van het te bezuinigen bedrag. We hebben die cijfers gezien van het CPB. Ik denk wel dat het verhelderend is voor mensen in Nederland om te weten of u die cijfers als leidraad neemt, met andere woorden gaat u echt tussen de 9 en 16 miljard bezuinigen daar in het Catshuis?

RUTTE
U stelt de vraag in de context van de gesprekken. In aanloop naar die gesprekken zijn er allerlei dingen over gezegd. We hebben maandagochtend met elkaar afgesproken: nu gaan we de gesprekken in en dat werkt alleen als we er ook helemaal niets over zeggen en zelfs zo'n vraag beantwoorden, die toch direct gerelateerd is aan de gesprekken, helpt niet om de gesprekken tot een succesvolle uitkomst te laten komen.

VAN DER HEYDE
Maar is zelfs die vraag al zo gevoelig, met andere woorden bent u over die bedragen aan het onderhandelen?

RUTTE
Zelfs het antwoord op de vraag of door u gestelde vragen wel of niet gevoelig zijn, draagt niet bij aan een succesvolle afronding van de gesprekken. Dus ik kan daar niets over zeggen.

VAN DER HEYDE
Dan laat u de mensen wel in heel grote onzekerheid de komende drie tot zes weken in Nederland.

RUTTE
Ik denk dat de kijkers, de mensen in het land, de inwoners van Nederland ervan uitgaan dat er een regering zit en een combinatie van drie partijen die probeert om in moeilijke situaties ook tot oplossingen te komen en ik hoop dat mensen accepteren dat dat ingewikkeld is en om het succes maximaal te maken wij er belang bij hebben om er verder geen mededelingen over te doen totdat we eruit zijn.

WILLEMS (FINANCIEELE DAGBLAD)
Over Griekenland. U zegt Griekenland heeft aan een belangrijke voorwaarde voldaan. Aan welke voorwaarden heeft Griekenland nog niet voldaan?

RUTTE
Waar nu naar gekeken wordt en dat is dan nu in eerste plaats altijd de trojka van EC, ECB, IMF is of Griekenland voldoet aan alle voorwaarden die gesteld zijn, alle prior actions die genomen moesten worden, alle voorwaarden die gesteld staan in het tweede pakket. Het belangrijkste is de PSI, de private betrokkenheid. Nou daar lijken dus nu goede berichten - maar we wachten af ook daar de definitieve beoordeling. Maar nu is ook van belang om te bezien of verder aan alle andere voorwaarden is voldaan. En het ziet er niet slecht uit, maar ik wil geen hoop wekken voordat we helemaal klaar zijn en het is nog steeds van groot belang, ook voor ons, dat het lukt, maar niet tegen elke prijs. We willen echt dat Griekenland aan alle voorwaarden voldoet. Dat wordt nu verder getoetst en gecheckt.

WILLEMS
Laten we ervan uitgaan dat ook aan die voorwaarden wordt voldaan. Geeft Nederland dan voor de tweede keer met een gerust hart miljardenleningen aan Griekenland?

RUTTE
Nederland doet mee aan een tweede steunpakket omdat wij van oordeel zijn dat een wanordelijk faillissement van Griekenland nog steeds te schadelijk is voor de eurozone. We staan er wel een stuk beter voor dan anderhalf jaar geleden dankzij alle maatregelen die genomen zijn buiten Griekenland en ook de maatregelen die Griekenland zelf heeft genomen, maar wij menen nog steeds dat een wanordelijk faillissement van Griekenland schadelijk is voor het collectief van de eurozone. Te schadelijk om dat risico te nemen.

WILLEMS
Mijn vraag was als aan die voorwaarden is voldaan, geeft u dan met een gerust hart meer geld aan Griekenland?

RUTTE
Dan menen wij dat aan voldoende voorwaarden voldaan is om daar aan mee te kunnen doen. We zullen dat zeer strikt monitoren, maar dan heeft Griekenland wel heel veel maatregelen genomen in de afgelopen vier weken vooral. Ik wijs ook op de vergadering die Jan Kees de Jager nog heeft gehad, die door hem behoorlijk gedomineerd is, tot diep in de nacht afgelopen maandag een week geleden, de vergadering van ministers van Financiën van de eurozone in Brussel, nu anderhalve week terug. Die vergadering, ik was toen weg, maar hield contact met hem, heeft tot half vijf geduurd. Daar is zelfs nog om vier uur 's nachts besloten om de private sectorbetrokkenheid op te hogen naar 53,5%, waardoor inderdaad de schuld van Griekenland niet daalt naar wat eerst gedacht werd in de buurt van de 125% maar net boven de 120%. Dat is direct zijn interventie geweest. Dat is zo omdat Nederland erboven op zit. Wij doen het niet van harte Griekenland steunen. Wij doen dat ook in ons belang, omdat wij menen dat wat ik net zei een wanordelijk faillissement van Griekenland nog steeds te schadelijk is voor de eurozone als geheel.

VAN BEEK (BNR)
Over Afghanistan. U zei dat het helaas niet mogelijk was gezien de politieke constellatie om het mandaat te verruimen. Waarom betreurt u dat?

RUTTE
We hebben heel goede mensen daar zitten. Marechaussee, militairen die meehelpen bij de training in het veld, onze politiemensen, heel goede rule of law adviseurs. Ik ben er zelf in december een paar dagen geweest. Henk Brons was ook mee. We hebben daar samen met generaal Van Uhm een heel bijzonder bezoek gebracht en opnieuw zeer onder de indruk van onze strijdkrachten, politie en ook juridische mensen die daar zitten. Ik denk dat het erg belangrijk is dat we een bijdrage hebben geleverd in Uruzgan aan het stabiliseren van de situatie in Afghanistan, wij nu bijdragen aan de volgende fase aan het mogelijk maken Afghanistan weer helemaal terug te geven aan de Afghanen. Daar past deze missie in en dat is een heel lange inleiding op het antwoord op uw vraag: ik denk dat je met de mensen die er zijn nog meer zou kunnen doen. De mensen doen nuttig werk, maar wij zagen mogelijkheden om van de capaciteit nog breder gebruik te maken met grenspolitie, met opleiden van mensen buiten Kunduz en dat is parlementair niet mogelijk. Dat vind ik jammer, maar het is niet onoverkomelijk want de missie zelf zoals die er staat is buitengewoon nuttig en heeft gelukkig parlementaire steun.

VAN BEEK
(…) die trainers nu te weinig te doen hebben vanwege de situatie in Afghanistan?

RUTTE
Nee, ze hebben niet te weinig te doen. Die trainers zijn gewoon volop bezig en je zou dus in de mix van wat we daar doen nog meer gebruik van ze kunnen maken, maar ze zijn gewoon de hele dag aan het werk en druk doende. Maar wij zagen mogelijkheden om met die inzet nog meer te doen en dan zou je nog meer kunnen doen voor Afghanistan, maar we hebben ook te maken met de politieke situatie dat daar geen meerderheid voor is.

VAN BEEK
En daar moet de veiligheidssituatie in Afghanistan onder lijden?

RUTTE
Dat is veel te zwart-wit. Dit zijn partijen die gewetensvol de keuze hebben gemaakt om de missie als zodanig te steunen en van die partijen zegt een aantal partijen: wij steunen niet deze verdere verbreding van de inzet van de mensen daar en daarbij past uw conclusie niet naar mijn overtuiging. Dus daar ben ik het niet mee eens en ik respecteer dat die partijen dat vinden. Dat is een gewetensvolle afweging A. om mee te doen en B. om te zeggen dat was het dan ook en we gaan niet nu nog verder.

VAN BEEK
Hoe hebben de bondgenoten erop gereageerd?

RUTTE
Met de bondgenoten zijn constant contacten en we zitten daar, in totaal zijn alle NAVO-landen betrokken, alle 28 en daarnaast niet-NAVO-landen. Het is niet zo dat we die hele dag bezig zijn met de vraag wat Nederland nou precies wel of niet extra doet. Die gesprekken zijn gewoon ongoing en als wij iets niet kunnen doen, dan pakt een ander dat weer op. Zo gaat dat. In die zin wordt die capaciteit constant en die behoeftestelling constant gemonitord en op elkaar afgestemd. Men waardeert het zeer dat wij er zijn. Men waardeert dat wij in Uruzgan boven onze kracht hebben gebokst. We hebben toen eigenlijk meer gedaan… zo'n 2000 mensen in Uruzgan, in heel gevaarlijke omstandigheden, hebben ook grote persoonlijke verliezen… dat wordt zeer gerespecteerd door de internationale gemeenschap. Men is heel blij dat wij opnieuw betrokken zijn in Afghanistan met een andere nu, in het noorden. Veel meer een missie waarbij we ook echt aan het trainen zijn. En natuurlijk de bondgenoten willen natuurlijk altijd dat je meer doet, maar men respecteert zeer wat we doen en ook de politieke afwegingen die we daarbij maken.

VAN BEEK
U zegt de bondgenoten zijn daar niet zo mee bezig wat Nederland wel of niet doet, maar er zijn wel eens van Amerikaanse kant klachten geweest  dat Nederland toch te weinig doet. Bent u niet bang voor soortgelijke reacties?

RUTTE
Als wij het enige NAVO-land waren geweest, anderhalf jaar geleden wat helemaal niet betrokken was geweest, bij de volgende fase van Afghanistan, dan had je zo'n situatie kunnen hebben, maar Nederland is met een zeer serieuze missie op Mazar-i-Sharif, de luchtmachtbasis, in Kabul, in Banjan en vooral in Kunduz bezig met heel nuttig werk. Dat wordt zeer gewaardeerd en wij leveren echt nog steeds een forse bijdrage. Niet van de omvang van Uruzgan, maar nog steeds een forse bijdrage met echt topmensen die daar iedere dag heel goed werk doen.

JANSEN (TELEGRAAF)
PvdA kiest binnenkort een nieuwe leider. Ik neem aan dat u niet heimelijk lid bent van de partij, maar heeft u misschien een voorkeur?

RUTTE
Nee, oprecht niet, trouwens. Ik zit even voor mezelf te denken hoe ik die vraag zou beantwoorden als ik hem zou hebben beantwoord. Maar oprecht niet, nee. Ik vind het echt een zaak van de PvdA en zodra de nieuwe leider gekozen is, zal ik die bellen en uitzien naar de goede samenwerking.

JANSEN
U heeft geen voorkeur. Kan ik daaruit afleiden dat het u ook om het even is wie het wordt?

RUTTE
Daaruit kunt u afleiden dat ik dit vanuit mijn functie ongepast vind mij ook maar enigszins te bemoeien met de verkiezing van de nieuwe fractievoorzitter van een partij in de Tweede Kamer.

JANSEN
Dat uiteraard, maar het sluit niet uit dat u een voorkeur kunt hebben of anderszins…

RUTTE
… nee oprecht, dat zeg ik hoor. Ik had het niet verteld, maar u vraagt mij dat zo en het eerlijke antwoord is dat ik ook al zou ik het antwoord wel gegeven hebben dat ik dan hetzelfde antwoord gegeven zou hebben namelijk dat ik dat echt een zaak van de PvdA vind.

JANSEN
En kan de nieuwe leider van de PvdA wie dat dan ook moge worden van de vijf, kan die een uitnodiging tegemoet zien op het Torentje?

RUTTE
In algemene zin is het goed gebruik dat de verschillende fractievoorzitters in de Tweede Kamer en ikzelf goed contact hebben. Ook met Job Cohen heb ik altijd uitstekende contacten gehad waarbij we het heel vaak niet eens waren, maar goed dat is ook niet gek als je oppositie/regering tegenover elkaar hebt, maar die contacten zijn op het persoonlijke vlak altijd uitstekend geweest en eigenlijk met alle fractievoorzitters in de Tweede kamer zijn die contacten goed, ook met Emiel Roemer, met de anderen. Dus ook met de nieuw te kiezen PvdA-leider, man/vrouw, zie ik uit.

JANSEN
Nu is de PvdA tot nu toe voor dit minderheidskabinet belangrijk geweest op enkele dossiers. In de verkiezing binnen de PvdA gaat de discussie om hoe ga je dit kabinet tegemoet treden, linksom of door het midden. Maakt u zich daar zorgen om dat er misschien een PvdA-leider aantreedt die zegt we gaan dit kabinet helemaal niet meer helpen?

RUTTE
Nee, want het is ook geen kwestie van het kabinet helpen. De PvdA heeft op een paar punten steun gegeven aan beleid wat wij als coalitie hebben vormgegeven in het belang. Niet omdat zij de coalitie zo leuk vinden - want dat vinden ze niet leuk is mijn indruk - maar omdat zij op dat punt zeiden: ja, dat is zozeer in het belang van het land als geheel en dat past volgens mij ook bij de traditie van PvdA, maar het geldt evenzeer voor CDA en VVD als die in de oppositie zitten, dat je als brede volkspartijen altijd afwegingen maakt in de volle breedte van vraagstukken die voorliggen, in het nationaal belang. En laten we eerlijk zijn, er zijn een paar onderwerpen waar de PvdA dus inderdaad het kabinetsbeleid steunt, maar op verreweg de meeste onderwerpen ontberen wij die steun. Natuurlijk respecteer ik dat vanuit ook de situatie dat zij in de oppositie zitten.

JANSEN
Dus samenvattend, als Diederik Samsom de nieuwe leider wordt van de PvdA, dan is dat u net zo lief als dat misschien Ronald Plasterk het wordt?

RUTTE
Ik kan die vraag niet beantwoorden omdat die voorsorteert op een paar namen, maar in algemene zin…

JANSEN
Ik wil die andere drie ook wel noemen…

RUTTE
Maar meer in algemene zin vind ik het ongepast om uitspraken te doen over de verkiezing binnen de PvdA en uw vraag over de opstelling van de PvdA daar zie ik een continuïteit in die verder gaat dan de afgelopen paar jaar. Die past in een traditie die al 60, 65 jaar duurt en die evenzeer geldt voor VVD en CDA.

VAN SOEST (ALGEMEEN DAGBLAD)
Ik heb een vraag over Kunduz. Heeft u nu net zoveel energie gestoken in het overtuigen van GL voor uitbreiding van de missie als dat u vorig jaar heeft gedaan?

RUTTE
Ik doe nooit uitspraken over wat er achter de schermen gebeurt om de goede besluitvorming voor de schermen tot stand te brengen. (…) dat u daarin slaagt om daarvan tv-beelden of foto's te verzamelen, maar van mijn kant doe ik daar nooit bericht over. En dat is onvermijdelijk omdat wij als minderheidskabinet misschien meer dan gebruikelijk dat type gesprekken ook in vertrouwen moeten kunnen voeren met andere partijen en het succes daarvan kleiner wordt als je daar vooraf of achteraf mededelingen over doet. Dus ik laat dat even voor de reconstructies in NRC en Volkskrant en uiteraard Algemeen Dagblad.

VAN DER HEYDE
Wat een interessante kwestie is, onderzoekers hebben een vogelgriepvirus zodanig kunnen namaken dat het van mens op mens overdraagbaar zou kunnen zijn. Nu maakt de Tweede Kamer zich zorgen dat die gegevens straks gepubliceerd worden in een wetenschappelijke tijdschrift waardoor het in handen zou kunnen vallen van terroristen. Is het kabinet van plan om dat te gaan verbieden?

RUTTE
We hebben daar vandaag in de ministerraad niet over gesproken. Dus daar blijf ik u het antwoord even op schuldig en wil ik u graag later bedienen.