Maatregelen om zorguitgaven te beperken
Het kabinet neemt maatregelen om de groei van de uitgaven in de zorg te matigen. Ook komt het kabinet met plannen om de structurele houdbaarheid van de geestelijke gezondheidszorg te waarborgen.
De ministerraad heeft hiermee ingestemd op voorstel van minister Schippers (VWS).
Met de maatregelen van het kabinet worden niet alleen tegenvallers op de lopende VWS-begroting ondervangen, ook worden nu al maatregelen aangekondigd voor de begroting 2012 die niet tot Prinsjesdag kunnen wachten. De overschrijdingen worden zo veel mogelijk teruggehaald op de terreinen waar de tegenvallers zich voordoen.
Groei van uitgaven in de zorg
De zorguitgaven nemen elk jaar opnieuw fors toe. Verschillende factoren veroorzaken dit:
- Er zijn steeds meer patiënten die langer leven en daardoor langer zorg nodig hebben.
- Door medisch-technologische ontwikkelingen zijn er veel nieuwe en innovatieve - maar wel vaak dure - behandelingen mogelijk.
- Mensen hebben meer vraag naar zorg en hun kwaliteitseisen worden hoger.
- Steeds minder ziektes zijn dodelijk, maar het gevolg van deze positieve ontwikkeling is wel dat er steeds meer chronisch zieken zijn (ook op jonge leeftijd).
Al deze ontwikkelingen bij elkaar zorgen voor een stijgende vraag naar zorg en daarmee fors oplopende zorgkosten en in de toekomst problemen op de arbeidsmarkt.
Terughalen overschrijdingen
Het kabinet trekt de komende periode € 15 miljard extra uit voor de zorg. Bovenop deze extra miljardeninvestering vinden desondanks overschrijdingen plaats.
Wanneer de overschrijdingen niet worden teruggehaald, zouden de zorgkosten nog veel meer toenemen en fors uit de pas gaan lopen met de economische groei. Op de lopende VWS-begroting 2011 is de tegenvaller ongeveer 1,1 miljard euro, die ook de komende jaren doorwerkt. Op Prinsjesdag wordt het beeld voor de komende jaren duidelijk.
Maatregelen tegen groei zorguitgaven
Om maatregelen tijdig per 1 januari 2012 in werking te kunnen laten treden, worden de volgende maatregelen aangekondigd:
- De overschrijding bij de huisartsen wordt teruggehaald door een korting van € 132 miljoen op het tarief. Ook bij verloskunde en logopedie komt een tariefskorting (bij elkaar € 16 miljoen).
- Fysiotherapiebehandelingen worden vanaf 2012 pas vergoed bij meer dan 20 behandelingen per aandoening. De bijdrage aan de dekking van de overschrijdingen is € 80 miljoen per jaar.
- Het stoppen met roken-programma en dieetadvisering gaan uit het pakket. Dit levert jaarlijks € 64 miljoen dekking van overschrijdingen op.
- Maagzuurremmers gaan ook uit het pakket, maar chronisch zieken worden van deze maatregel uitgezonderd. De bijdrage aan de dekking van de overschrijdingen is € 75 miljoen in 2012.
Geestelijke gezondheidszorg (GGZ)
Het kabinet wil met de GGZ afspraken maken om deze sector snel toekomstbestendig te maken. Minister Schippers wil nog dit najaar een bestuurlijk akkoord met de sector sluiten.
Het kabinet neemt de volgende maatregelen in de geestelijke gezondheidszorg:
- Om de overschrijdingen in de GGZ terug te halen, komt er een tariefkorting van € 222 miljoen.
- In de tweedelijns-GGZ komt een eigen bijdrage voor verzekerden van 18 jaar en ouder. De al bestaande eigen bijdrage in de eerstelijns-psychologische zorg wordt verhoogd. De eigen bedrage in de eerstelijn is echter lager dan de eigen bijdrage in de tweede lijn. Zo worden patiënten gestimuleerd om zorg te zoeken in de goedkopere eerstelijn en wordt behandeling van lichte problematiek in de duurdere tweedelijn ontmoedigd. Ook komt er een eigen bijdrage bij een verblijf in een instelling voor geneeskundige GGZ.
- Patiënten die in de tweedelijns geneeskundige GGZ zonder tijdige afmelding niet op hun afspraak komen, moeten hun no show vanaf 2012 zelf gaan betalen.
- Het aantal verzekerde zittingen van de eerstelijnspsycholoog wordt verlaagd van 8 naar 5 per jaar.
- De aanpassingsstoornis gaat uit het pakket.
- Door budgettering van alle GGZ-aanbieders (ook de vrijgevestigden en de niet-gebudgetteerde instellingen) wordt een meer gelijk speelveld gecreëerd en kan een scherpere inkoop van zorg door verzekeraars tot stand komen.
De aanvullende maatregelen omvatten een bedrag van ongeveer € 400 miljoen.
De ministerraad heeft ermee ingestemd de brieven aan de Tweede Kamer te sturen.
Verder zijn we vandaag in de ministerraad bezig geweest met verder invulling te geven aan de afspraken die we hebben gemaakt in het gedoog- en regeerakkoord, en een antwoord te geven op de uitdaging van vandaag. U weet, we hebben een aantal zaken te doen.
In de eerste plaats ervoor te zorgen dat het huishoudboekje van de overheid op orde komt. Ook vandaag is de staatsschuld weer met € 60 miljoen gestegen, en dat dus morgen ook, en zaterdag ook, en zondag ook, en zelfs op tweede Pinksterdag komt er weer € 60 miljoen bij. Dus het is van groot belang dat we tering naar de nering zetten.
In de tweede plaats moet het kabinet ervoor zorgen dat het economisch groeivermogen, de banenmotor in Nederland verder op gang komt. Dat is nodig voor de toekomst.
Ten derde moeten we alle maatregelen nemen die ervoor zorgen dat onze sociale voorzieningen, onze verworvenheden, onze solidariteit met de samenleving, dat die ook op langere termijn houdbaar is. Daarover hebben we in het regeerakkoord afspraken gemaakt. Daar zitten flinke bezuinigingen bij tot 18 miljard. Maar ook gerichte investeringen en hervormingen. De afgelopen weken heb ik u al verteld over veel besluiten die we hebben genomen, deze week in de ministerraad een tweetal belangrijke beslissingen.
In de eerste plaats in de zorg. Zoals u weet, er komen meer eigen bijdragen in de zorg en het pakket wordt kleiner. Dat zijn lastige maatregelen, maar die zijn nodig om te voorkomen dat we de zorgkosten, de zorguitgaven - die stijgen al met 15 miljard in deze kabinetsperiode van 60 naar 75 miljard - dat die niet nog eens een keer extra stijgen boven die 75 miljard. Dus uiteindelijk is hier sprake van nog steeds heel veel meer, maar wel iets minder meer dan er zou gebeuren als we niet zouden ingrijpen. Minister Schippers zal zo dadelijk inhoudelijk in een aparte persontmoeting een uitgebreide toelichting geven op de maatregelen.
Hetzelfde geldt voor staatssecretaris Zijlstra die een toelichting geeft op de maatregelen op het terrein van cultuur. Want daar hebben we vandaag belangrijke besluiten genomen.