Afsluiting baggeren Amsterdam-Rijnkanaal
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Beste mensen,
Ons land ligt zeer strategisch in de Rijn-Schelde-Delta van Europa. We hebben een indrukwekkend netwerk aan vaarwegen. En het zijn juist die vaarwegen die Nederland tot een uniek land van transport en logistiek maken.
- Nederland heeft maar liefst 1462 kilometer aan vaarwegen die intensief worden gebruikt voor goederenvervoer.
- We hebben een aandeel van 40 procent in het zeevervoer naar Europa. We willen dit aandeel behouden en het liefst uitbreiden.
Om onze unieke positie te verdedigen, investeren we dus in transport over water. In de ontsluiting van onze havens. We hebben al onze havens nodig om de goederenstromen te verwerken die we verwachten als de economie weer aantrekt. Rotterdam voorop, maar ook de haven van Amsterdam. Want de Amsterdamse haven heeft internationale allure, het is de 4e haven van Europa.
We hebben de afgelopen tijd belangrijke stappen gezet om deze haven beter te ontsluiten:
- Kort geleden heb ik met de gemeente Amsterdam en de provincie Noord-Holland een convenant gesloten waarmee er zicht is op financiering van een tweede grote zeesluis bij IJmuiden en de planstudie wordt gestart.
- In hetzelfde kader werken we aan de uitbreiding van de Prinses Beatrixsluizen in Nieuwegein, zodat ook de aansluiting met het achterland van Amsterdam gewaarborgd is.
- We hebben recent het Noordzeekanaal uitgebaggerd.
- En vandaag zijn we hier om te vieren dat het Amsterdam-Rijnkanaal weer op diepte is.
Dit is een zeer belangrijke verbinding. Een kanaal met geschiedenis. Voorloper van het Amsterdam-Rijnkanaal - het Merwedekanaal – werd in de 19e eeuw aangelegd. In de jaren ’30 van de vorige eeuw begon men met de aanleg van het Amsterdam-Rijnkanaal. Het bestond zowel uit een verbreding van het oude Merwedekanaal als uit een nieuw gegraven stuk naar Tiel. Een deel van het nieuwe kanaal werd met de hand gegraven als werkverschaffingsproject.
Vandaag de dag is het Amsterdam-Rijnkanaal de verbinding van de Amsterdamse haven met het Ruhrgebied. Wat de A15 is voor het wegverkeer, dat is het Amsterdam-Rijnkanaal voor de binnenvaart. Een belangrijke goederenverbinding met het achterland!
Het is het drukst bevaren kanaal ter wereld. Hier bij Maarssen passeerden vorig jaar ruim 87.000 binnenvaartschepen met een gezamenlijk laadvermogen van 164 miljoen ton. Dit staat gelijk aan 5,5 miljoen vrachtwagens van ieder 30 ton. Die wil ik echt niet allemaal op de weg hebben. Want dit zouden 10 vrachtwagens per minuut zijn, dat betekent dat zij de hele A2 in beslag zouden nemen.
Het is daarom een grote opluchting dat het Amsterdam-Rijnkanaal vanaf vandaag weer voldoende vaardiepte heeft. En daar komt heel wat baggerwerk bij kijken. Er is maar liefst 900.000 kubieke meter specie afgevoerd. We zijn hier vlakbij Utrecht, we hadden hiermee het voetbalstadion Galgenwaard vier keer kunnen vullen.
Een enorm infrastructureel project dus, waar we flink de vaart in hebben gehouden. We zijn zelfs een halfjaar eerder klaar dan gepland!
- Op 1 mei 2008 is het project aan de aannemer gegund.
- In februari 2009 begon het daadwerkelijk baggeren in Tiel.
- Vandaag zijn we hier omdat het Amsterdam-Rijnkanaal uitgebaggerd is en weer helemaal klaar voor de toekomst.
Dat we zo snel klaar zijn, is behalve aan Rijkswaterstaat, ook te danken aan Boskalis, die het uitvoerende werk heeft gedaan. Ik heb begrepen dat directeur Pim van der Knaap vandaag hier is. Meneer van der Knaap, u heeft samen met uw team fantastisch werk geleverd! Niet voor niets kreeg Boskalis eind 2009 de ‘Rijkswaterstaat award’ voor publieksgerichte houding en omgevingsbewust gedrag.
Maar het was niet alleen een kwestie van lange dagen hard doorwerken en veel bloed, zweet en tranen. Het was niet zozeer een kwestie van afzien, zoals de mannen die het kanaal met de hand groeven in de jaren ’30 van de vorige eeuw.
Het was wèl vooral een kwestie van slim en innovatief werken. We maakten gebruik van nieuwe technieken en contractvormen die zowel in tijd als in gevolgen voor het milieu goed uitpakte. Ik noem u de belangrijkste succesfactoren:
- We hebben zoveel mogelijk verantwoordelijkheden bij de aannemer gelegd. Zo was Boskalis ook verantwoordelijk voor de scheepvaartbegeleiding, en dat is echt bijzonder. De scheepvaarthinder is minimaal geweest.
- Boskalis gebruikte een speciaal ontwikkelde milieuknijper. Dit is een grijper waarmee we efficiënt kunnen baggeren en het leefmilieu van vissen zo weinig mogelijk verstoren. Let u straks buiten maar goed op deze speciale grijper.
- De omgeving was nauw betrokken bij de voorbereiding en uitvoering van het werk. Schippers kregen tijdig informatie over scheepvaarthinder en omwonenden over het opruimen van alles wat er boven water kwam.
We houden de nieuwe inzichten en de lessen die we bij dit project geleerd hebben niet voor onszelf. Daarom houden we vandaag een seminar om de nieuwe inzichten met anderen te delen. Later vanmiddag spreken twee hoogleraren van de TU-Delft . Deze universiteit helpt ons de moderne technieken en contractvormen in ons werk te integreren.
Maar eerst gaan we officieel de laatste hand leggen aan het baggerwerk. Ik heb de eer om de laatste baggerslib met de milieuknijper boven water te halen. Ik feliciteer iedereen die heeft meegewerkt aan dit prachtige resultaat.
Ik doe dat ook uit naam van mijn collega Tineke Huizinga, die tot voor kort verantwoordelijk was voor de vaarwegen. Dankzij haar inzet als staatssecretaris voert Rijkswaterstaat in 2010 en 2011 groot onderhoud uit aan water en vaarwegen.
Met de afronding van de baggerwerkzaamheden staat het programma Waterslagkracht op de kaart. Samen met regionale partners werken we met 22 stevige waterbouwkundige projecten daarmee aan droge voeten, voldoende en schoon water en aan goed onderhouden vaarwegen.
Vanaf vandaag is de vaardiepte van het gehele Amsterdam-Rijnkanaal - van Amsterdam tot Tiel - weer voor circa 25 jaar op orde. Vanaf vandaag staat Nederland als logistieke natie nòg beter op de kaart.