NOS, Met het oog op morgen, Radio 1

Mediatekst | 11-03-2010

VULLINGS:
U heeft altijd veel strijd geleverd met Wouter Bos. Het is u bijvoorbeeld niet gelukt hem te overtuigen van het nut van blijven in Uruzgan. Maar het is u wel gelukt hem te overtuigen van het CDA-standpunt dat het gezin de hoeksteen van de samenleving is. Hoe heeft u dat voor elkaar gekregen?

BALKENENDE:
Dat is een buitengewoon interessante vraag en ook goed dat u dit ook koppelt aan het denken over familie- en gezinswaarden in het CDA, mijn eigen partij. Maar goed, laat ik daar nu even wat van abstraheren. Wouter Bos heeft een nadrukkelijke keuze gemaakt, waarin hij heeft gezegd: ik vind dat de combinatie van het werk in Den Haag en de zorg die ik voel voor mijn gezin eigenlijk toch spanning op gaat roepen. Dat leidt hem dan tot de conclusie dat hij stopt met het lijsttrekkerschap. Hij wil ook niet in de Kamer en maakt nadrukkelijk een keuze voor zijn gezin. Ik respecteer dat zeer, maar tegelijkertijd vind ik het wel jammer.

VULLINGS:
Was u op de hoogte van zijn twijfels?

BALKENENDE:
Ik heb natuurlijk het afgelopen jaar wel gezien dat hij gelukkig was met het feit dat de kinderen werden geboren, dat hij ook tijd wilde besteden aan zijn gezin en dat het soms knap druk voor hem was. En ik heb ook altijd wel waardering voor hem gehad dat hij juist terwijl het allemaal zo druk was ook in zijn eigen gezin en druk in Den Haag toch die zaken wist te combineren. Dat is niet gemakkelijk. Ik herinner me bijvoorbeeld nog de financieel-economische crisis. Dat er soms echt in het weekend doorvergaderd moest worden. Dat deed hij dan wel. Dat gaat wel ten koste van je gezin.

VULLINGS:
Toch kan ik me ook voorstellen dat u denkt: zo, die is weg.

BALKENENDE:
Nee, zo denk ik niet.

VULLINGS:
Echt niet?

BALKENENDE:
Nee. Kijk, ik ben zelf in 1998 in de Tweede Kamer gekomen. In die tijd maakte volgens mij… Ik weet nog goed dat hij staatssecretaris werd. We hebben tegenover elkaar gestaan gedurende de nodige jaren. In 2006 hebben we ook gezegd: als we Nederland regeerbaar willen houden, dan zal het van ons tweeën afhangen. We hebben een aantal jaren samengewerkt. Dat ging niet altijd even gemakkelijk, maar we hebben ook de nodige dingen bereikt. Natuurlijk is het zo dat de val van het kabinet ook door mij wordt betreurd. Die dingen gebeuren in de politiek. Maar ik denk absoluut niet in termen van: ach, hij is nu weg. Ik vind het gewoon echt jammer.

VULLINGS:
Ik kan me voorstellen dat u zegt: ik heb respect voor hem. Maar aan de andere kant: het is een electorale concurrent. Nou ja, die haakt af. Dat is mooi meegenomen.

BALKENENDE:
Zo kun je het toch niet zien. De laatste weken is er wel wat gebeurd. Agnes Kant heeft gezegd na de raadsverkiezingen: ik stop. U heeft ook gezien hoe bijvoorbeeld Jan Marijnissen echt geëmotioneerd was. En dat snap ik, want voor een deel is het politieke bedrijf spijkerhard, maar aan de andere kant zijn we toch ook mensen van vlees en bloed. Dat was Agnes Kant. Camiel Eurlings, partijgenoot van mij, die ook heeft gezegd: ik vind nu echt dat mijn privésituatie, de relatie met mijn vriendin, echt voor moet gaan, want ik wil ook aan een gezin denken…

VULLINGS:
Heeft u hem nog geprobeerd op andere gedachten te brengen?

BALKENENDE:
Laat ik niet teveel zeggen over de contacten die ik met hem heb gehad. Ik heb hem uiteraard gewezen op de consequenties van de keuze die je maakt, maar ik heb ook tegen hem gezegd: als dit jou keuze is, dan respecteer ik dat ten volle. Ik had graag gezien dat hij door was gegaan voorlopig. Maar goed, ik zie hem weer een keer terug komen, hoor.

VULLINGS:
Nu heeft u zelf ook een gezin. Ik zou zeggen: de microfoon is voor u.

BALKENENDE:
Hahaha. Nou, kijk, ik besef me heel erg goed dat ik dit werk alleen kan doen door de volle steun van mijn echtgenote Bianca en onze dochter Amelie. Ook toen we de val van het kabinet hadden gehad en toen de vraag was: wil je lijsttrekker worden. Toen heb ik wel gezegd: ik wil eerst met hen er over spreken. En je hebt die steun absoluut nodig, want het is echt inleveren voor een gezin wat betreft tijd, bij elkaar zijn, soms niet aanwezig kunnen zijn. Dat gebeurt heel veel. Het is echt heel hard werken. Je bent veel weg. Het is emotioneel belastend. En dan heb je ook nog eens je verhalen waar je thuis mee moet komen. Nou en als je dan de steun hebt van thuis, dan is het te doen. Maar het is loodzwaar, dit werk. Ik kan me voorstellen als je dan zegt: er zijn toch bepaalde spanningen ontstaan. Dan kun je beter zeggen: dan doe ik het niet. Omdat je ook daar niet gelukkig van wordt. Bovendien is het ook nog eens zo dat als dingen niet goed gecombineerd kunnen worden, dan is ook het risico dat je bij beiden tekort gaat schieten. Als je die spanning voelt, dan moet je zeggen: dan is het beter om het niet te doen. Maar goed, ik heb het zelf…

VULLINGS:
Wat zegt inderdaad het vertrek van Camiel Eurlings en Wouter Bos over het vak van politicus?

BALKENENDE:
Dat is een goed punt. Er is denk ik een tijd geweest voor Nederland dat zaken rustiger en stabieler verliepen. Kamerleden die soms 16 tot 20 jaar in de Kamer zaten. Bewindslieden die langer aanbleven. We zien natuurlijk sowieso dat bijvoorbeeld Kamerleden veel korter in de Kamer zitten. We zien dat het politieke bedrijf veel hectischer gaat worden. Veel hypes, spoeddebatten, inspelen op de actualiteit. Kortom: er gebeurt heel veel. Ook de bejegening gaat snoeihard. Soms is er sprake van pure belediging. Dat alles kenmerkt het vak van politicus. Wat dat betreft is het heel erg pittig. Tegelijkertijd is het natuurlijk ook wel weer een grote opdracht om te mogen werken aan de toekomst van Nederland. Om werkelijk te praten over dingen die van belang zijn voor mensen. Hoe kunnen we banen garanderen ook in deze tijd? Hoe kun je zorgen dat je de zaak financieel op orde krijgt en dat je niet zaken doorschuift naar de toekomst? Hoe kun je zorgen dat Nederland veiliger wordt? Hoe gaan we verstandig om met integratie? Dat soort onderwerpen zijn natuurlijk ongelooflijk belangrijk. Het is ook een geweldige opdracht om eraan te werken. Maar het is wel zaak…

VULLINGS:
U bent ondertussen de enige stabiele of continue factor aan het worden.

BALKENENDE:
Dat moet u hebben gezien. Sinds 2002 toen ik campagne voerde en daarna ben ik premier geworden. Als ik nu zie hoeveel politici sinds die tijd niet zijn vertrokken. Dat is echt een enorme waslijst. Dat gaat me wel een beetje aan het hart. Het is erg fors. Daar word je deze week dan heel nadrukkelijk bij bepaald wanneer mensen om privéredenen zeggen van: ik stop. Kijk, het gebeurt ook dat politici soms moeten vertrekken omdat ze geen steun hebben van hun partij of in de Kamer. Dat kan ook gebeuren, maar dit is een andere categorie. Ja.

VULLINGS:
En ondertussen in de Trêveszaal. Gebeurt daar nog wat? Wordt er nog een beetje geregeerd?

BALKENENDE:
Het was erg druk, want het is eigenlijk wat later geworden dan ik had gehoopt vandaag. Er was vrij veel te bespreken vandaag. We hebben het bijvoorbeeld gehad over de arbeidsmarktbrief van minister Donner. De vraag van: gaan we voorlopig nog door met de deeltijd-ww? Wat voor instrumenten zijn nodig om de economie te stimuleren. Heel ander voorbeeld: we hebben het gehad over de Kaderwet veteranen. Iets van totaal andere orde. Ik vind het buitengewoon goed dat we de veteranen in het zonnetje zetten. Nou, daar is nu een goede wettelijke basis voor gekomen. Prima. Dat gebeurt ook. We hebben het ook gehad over de voorbereiding van de financieel-economische besluitvorming. Dat is een ingewikkelde zaak. Kortom: het was gewoon een drukke agenda vandaag.

VULLINGS:
En nu naar huis.

BALKENENDE:
Nee. Ik ben nog de hele tijd bezig.

VULLINGS:
U gaat nu niet naar huis toe?

BALKENENDE:
Nee.

VULLINGS:
We hebben het net gehad over de belasting voor het gezin.

BALKENENDE:
Nee, het is zo dat ik tot vanavond laat in Den Haag bezig ben. Het is niet anders.

VULLINGS:
U bent zo'n vader die eens per maand het vlees komt snijden op zondag?

BALKENENDE:
Ik ben ontzettend blij met Bianca en Amelie. Als we bij elkaar zijn dan genieten we er ook van. Maar ook in deze tijd is het toch zo dat ik echt even werk moet besteden, maar ik hoop in het weekend gelukkig wel meer tijd voor elkaar te hebben. En daar genieten we ook van.
(letterlijke tekst, ongecorrigeerd, IW)